Optymizm a zmęczenie i jakość życia w zaawansowanej chorobie nowotworowej
Autor: Marta Koblańska
Data: 14.11.2016
Źródło: MK
Optymizm może pomóc w uporaniu się z doznaniami somatycznymi towarzyszącymi chorobie nowotworowej, wpływa na mniejsze uskarżanie się na ból oraz obniżony nastrój. Co wnosi optymizm i kiedy pacjent onkologiczny jest dobrze zaopiekowany mówi Agnieszka Pietrzyk, psycholog z Katowic.
Badacze: Agnieszka Pietrzyk, Magdalena Franc, Sebastian Lizińczyk przeprowadzili badanie wśród 150 pacjentek chorych na zaawansowanego raka narządu płciowego. Celem badania było określenie siły i kierunku wpływu optymizmu na zmaganie się ze zmęczeniem i na jakość życia pacjentek otrzymujących paliatywną chemioterapię lub paliatywną radioterapię. Co to jest optymizm? Pozytywna inklinacja człowieka, która dominuje i dotyczy spostrzegania, wartościowania, oczekiwania. Czy pacjentom nastawionym optymistycznie łatwiej jest zmagać się z chorobą nowotworową? Czy wysoki optymizm podnosi ogólną ocenę jakości życia, obniża doświadczenie patologicznego zmęczenia, czy na to wpływa metoda leczenia?
Okazało się, że na ocenę jakości życia, optymizm oraz patologiczne zmęczenie nie wpływa metoda leczenia. Z tego powodu, podzielono grupę badawczą pod względem poziomu optymizmu na grupę z niskim i wysokim poziomem tej zmiennej. Wyniki obrazujące funkcjonowanie społeczne różniły się w grupach z wysokim poziomem optymizmu od tej z poziomem niskim. Składowe zmęczenia różnią się statystycznie istotnie. Jak stwierdzili badacze „podział badanych kobiet z uwzględnieniem grupy z wysokim vs niskim poziomem optymizmu ujawnił, iż wysoki poziom optymizmu pozwala kobietom z zaawansowanym rakiem ginekologicznym na lepsze funkcjonowanie psychospołeczne. Z kolei niski poziom ich optymizmu powoduje silniejsze doznawanie negatywnych objawów somatycznych i zmęczenia, ponieważ nie pełni on obronnej roli dla biologicznego funkcjonowania badanych pacjentek”.
Zadano wiec pytanie, czy istnieje zależność między optymizmem a poziomem życia w chemio i radioterapii paliatywnej? Nie wszystkie składowe na to wskazują, ale wykazano, że im wyższy poziom optymizmu tym następuje mniejsze uskarżanie się na ból i obniżony nastrój, przy czym tym tych prawidłowości było więcej w grupie chorych poddawanych chemioterapii paliatywnej. Czyli im wyższy poziom optymizmu, tym lepsze funkcjonowanie poznawcze, społeczne, emocjonalne oraz lepsza ocena jakości życia. - W grupie pacjentek otrzymujących chemioterapię w celach paliatywnych poziom ich optymizmu poprawia wprost proporcjonalnie ich funkcjonowanie emocjonalne i społeczne, a odwrotnie proporcjonalnie ich zmęczenie. W grupie pacjentek paliatywnie napromienianych nie występuje istotna statystycznie zależność między ich optymizmem a ich psycho-społecznym funkcjonowaniem, ale odwrotnie proporcjonalna z ich zmęczeniem – stwierdzają badacze.
Zadano kolejne pytanie: Czy poziom optymizmu pacjentek leczonych chemioterapeutykami a napromienianych w celach paliatywnych jest predyktorem ich zmęczenia i jakości życia? Sformułowano hipotezy: a/Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i ujemnie wpływa na ogólną ocenę poziomu zmęczenia. b/Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i dodatnio wpływa na globalną ocenę jakości ich życia oraz ocenę funkcjonowania psycho-społecznego. c/ Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i ujemnie wpływa na ocenę ich objawów somatycznych. Hipotezy zostały potwierdzone częściowo ( prawidłowość ujawniła się w grupie chemioterapii) , ale to pokazuje jak ważną rolę w pomocy pacjentom onkologicznym odgrywa skupienie się na zasobach psychologicznych: wzmacnianiu i utrzymywaniu pozytywnego przekonania.
Jakie były wnioski końcowe?
W przypadku hipotezy c- uzyskane rezultaty ujawniają, że wysoki poziom optymizmu odgrywa istotną rolę w zaawansowanej fazie nowotworu ginekologicznego przede wszystkim w dobrym funkcjonowaniu psychospołecznym pacjenta. Z kolei poziom niższy optymizmu przyczynia się do silniejszego doznawania negatywnych objawów somatycznych oraz zmęczenia.
Pacjent onkologiczny jest dobrze zaopiekowany kiedy oprócz zapewnienia kontroli objawów ma ułożoną sferę emocjonalną, poznawczą, dobre relacje z ludźmi, ma komfort fizyczny i psychiczny. Jeśli tego brakuje „ opiekuńcze skrzydła” mają cechy negatywne.
Wykład został wygłoszony podczas konferencji Medycyna Paliatywna 2016.
Okazało się, że na ocenę jakości życia, optymizm oraz patologiczne zmęczenie nie wpływa metoda leczenia. Z tego powodu, podzielono grupę badawczą pod względem poziomu optymizmu na grupę z niskim i wysokim poziomem tej zmiennej. Wyniki obrazujące funkcjonowanie społeczne różniły się w grupach z wysokim poziomem optymizmu od tej z poziomem niskim. Składowe zmęczenia różnią się statystycznie istotnie. Jak stwierdzili badacze „podział badanych kobiet z uwzględnieniem grupy z wysokim vs niskim poziomem optymizmu ujawnił, iż wysoki poziom optymizmu pozwala kobietom z zaawansowanym rakiem ginekologicznym na lepsze funkcjonowanie psychospołeczne. Z kolei niski poziom ich optymizmu powoduje silniejsze doznawanie negatywnych objawów somatycznych i zmęczenia, ponieważ nie pełni on obronnej roli dla biologicznego funkcjonowania badanych pacjentek”.
Zadano wiec pytanie, czy istnieje zależność między optymizmem a poziomem życia w chemio i radioterapii paliatywnej? Nie wszystkie składowe na to wskazują, ale wykazano, że im wyższy poziom optymizmu tym następuje mniejsze uskarżanie się na ból i obniżony nastrój, przy czym tym tych prawidłowości było więcej w grupie chorych poddawanych chemioterapii paliatywnej. Czyli im wyższy poziom optymizmu, tym lepsze funkcjonowanie poznawcze, społeczne, emocjonalne oraz lepsza ocena jakości życia. - W grupie pacjentek otrzymujących chemioterapię w celach paliatywnych poziom ich optymizmu poprawia wprost proporcjonalnie ich funkcjonowanie emocjonalne i społeczne, a odwrotnie proporcjonalnie ich zmęczenie. W grupie pacjentek paliatywnie napromienianych nie występuje istotna statystycznie zależność między ich optymizmem a ich psycho-społecznym funkcjonowaniem, ale odwrotnie proporcjonalna z ich zmęczeniem – stwierdzają badacze.
Zadano kolejne pytanie: Czy poziom optymizmu pacjentek leczonych chemioterapeutykami a napromienianych w celach paliatywnych jest predyktorem ich zmęczenia i jakości życia? Sformułowano hipotezy: a/Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i ujemnie wpływa na ogólną ocenę poziomu zmęczenia. b/Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i dodatnio wpływa na globalną ocenę jakości ich życia oraz ocenę funkcjonowania psycho-społecznego. c/ Wysoki poziom optymizmu badanych pacjentek bez względu na rodzaj leczenia paliatywną chemioterapią lub napromienianiem silnie i ujemnie wpływa na ocenę ich objawów somatycznych. Hipotezy zostały potwierdzone częściowo ( prawidłowość ujawniła się w grupie chemioterapii) , ale to pokazuje jak ważną rolę w pomocy pacjentom onkologicznym odgrywa skupienie się na zasobach psychologicznych: wzmacnianiu i utrzymywaniu pozytywnego przekonania.
Jakie były wnioski końcowe?
W przypadku hipotezy c- uzyskane rezultaty ujawniają, że wysoki poziom optymizmu odgrywa istotną rolę w zaawansowanej fazie nowotworu ginekologicznego przede wszystkim w dobrym funkcjonowaniu psychospołecznym pacjenta. Z kolei poziom niższy optymizmu przyczynia się do silniejszego doznawania negatywnych objawów somatycznych oraz zmęczenia.
Pacjent onkologiczny jest dobrze zaopiekowany kiedy oprócz zapewnienia kontroli objawów ma ułożoną sferę emocjonalną, poznawczą, dobre relacje z ludźmi, ma komfort fizyczny i psychiczny. Jeśli tego brakuje „ opiekuńcze skrzydła” mają cechy negatywne.
Wykład został wygłoszony podczas konferencji Medycyna Paliatywna 2016.