Patogeneza zaostrzeń astmy lepiej poznana

Poznawanie patogenezy chorób przewlekłych umożliwia opracowywanie coraz skuteczniejszych, celowanych terapii. Ważnych danych dostarczyli naukowcy ze Stanów Zjednoczonych na łamach prestiżowego „The Journal of Allergy and Clinical Immunology”. Zaostrzenia zwiększają się wraz z zakażeniem rinowirusem.

Czynnik uwalniający histaminę (histamine releasing factor – HRF), występujący w wydzielinie z nosa i popłuczynach oskrzelowo-pęcherzykowych, jest białkiem wydzielanym przez makrofagi, które może stymulować wytwarzanie histaminy oraz interleukiny 3 i 4 przez bazofile i komórki tuczne. Dotychczasowe badania sugerowały jego rolę w patogenezie zaostrzeń astmy poprzez interakcję immunoglobuliny E z HRF i powszechnie występującym rinowirusem.

Z powyższych względów przeprowadzono analizę próbek biologicznych pochodzących z 3 grup: surowic pacjentów z astmą, popłuczyn z nosa od osób zakażonych rinowirusem i surowic od pacjentów z zaostrzeniem astmy wywołanym przez rinowirusa. Kohorty różniły się przede wszystkim liczbą, medianą wieku i ciężkością astmy. Dodatkowo oceniono próbkę surowic od myszy zakażonych cytomegalowirusem.

Przeprowadzono testy immunoenzymatyczne w celu porównania całkowitych poziomów IgE, IgG i IgG1 występujących w próbkach ludzkiej surowicy oraz dla IgE, IgG1 i IgG2b reagujących z HRF w surowicach mysich. Z kolei za pomocą analizy Western Blot oceniono wpływ inokulowanych infekcji rinowirusem i/lub alergenów roztoczy kurzu domowego na stymulację wydzielania HRF z komórek nabłonka oddechowego i hodowanych in vitro komórek BEAS-2B płuc.

Okazało się, że przeciwciała w klasie IgE reagujące z HRF i całkowite IgE w surowicy były znacznie wyższe u pacjentów z ciężką astmą niż u pacjentów zdrowych; co więcej, zaobserwowano korelację między poziomem reakcji IgE z HRF a obrazem klinicznym. Natomiast poziomy przeciwciał w klasie IgG i IgG1 reagujące z HRF w surowicy były niższe u osób z astmą niż u osób zdrowych. Ponadto zakażenie rinowirusem indukowało wydzielanie HFR zarówno z komórek nabłonka oddechowego hodowanych in vivo, jak i in vitro i była związana z wyższymi poziomami kompleksów HRF-IgE w czasie zaostrzeń astmy w porównaniu z czasem po ustąpieniu.

Hamowanie interakcji HRF z przeciwciałami w klasie IgE może być celem terapeutycznym lub nawet zapobiegawczym dla ciężkich i wywołanych przez jakże częste infekcje rinowirusowe zaostrzeń astmy; kolejnym krokiem będzie poszukiwanie substancji czynnej działającej jako inhibitor HRF.