123RF
Czynniki ryzyka niekorzystnego przebiegu choroby po odstawieniu lub redukcji dawki hydroksychlorochiny
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 26.07.2022
Źródło: Almeida-Brasil CC, Pineau CA, Vinet E et al.Predictors of Unsuccessful HydroxychloroquineTapering and Discontinuation: Can We PersonalizeDecision-Making in Systemic Lupus ErythematosusTreatment? Arthritis Care & ResearchVol. 74, No. 7, July 2022, pp 1070–1078
Jeśli konieczne jest odstawienie lub redukcja dawki HCQ, warto wziąć pod uwagę wyjściowe dane kliniczne o przebiegu choroby oraz czynniki demograficzne.
Hydroksychlorochina (HCQ) jest podstawowym lekiem w terapii tocznia rumieniowatego układowego (TRU). Wykazano korzystny, na wielu płaszczyznach, efekt działania leku, w tym redukcję częstości zaostrzeń choroby. Jednak długotrwałe stosowanie HCQ może być związane z ryzykiem powikłań ocznych.
Według danych przytaczanych przez Almeida-Brasil i wsp. nawet jedna trzecia chorych przerywa leczenie HCQ w okresie 5–8 lat od rozpoczęcia terapii, między innymi w obawie o następstwa długotrwałego przyjmowania leku. Ci sami autorzy dokonali analizy czynników ryzyka niekorzystnego przebiegu TRU po redukcji dawki lub odstawieniu HCQ, na podstawie danych wyjściowych dotyczących obrazu klinicznego choroby.
Dwudziestoletnia obserwacja niemal 1,3 tys. chorych wykazała znaczący wpływ czynników demograficznych oraz klinicznych, zwiększających ryzyko wystąpienia zaostrzenia TRU po redukcji dawki lub całkowitym odstawieniu HCQ. Niemal 97 proc. analizowanej populacji chorych stosowało HCQ. Pierwszorzędowym złożonym punktem końcowym było wystąpienie zaostrzenia TRU – zwiększenie wskaźnika SLEDAI-2K o 4 punkty, konieczność hospitalizacji z powodu TRU lub eskalacji terapii immunosupresyjnej. Konieczność eskalacji terapii była najczęstszym ze zdefiniowanych wskaźników zaostrzenia TRU.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko zaostrzenia po redukcji dawki lub odstawieniu HCQ były czynniki etniczne: rasa czarna, azjatycka, wiek ≤25 lat w chwili rozpoznania choroby oraz aktywna postać TRU (SLEDAI-2K ≥4) i stosowanie glikokortykosteroidów. W subpopulacji chorych kontynuujących leczenie HCQ czynnikiem ryzyka zaostrzenia było pochodzenie od rdzennych mieszkańców Kanady oraz wyjściowe stosowanie leków immunosupresyjnych. Kontynuacja terapii HCQ związana była z istotnie mniejszym ryzykiem wystąpienia zaostrzenia choroby.
Terapia HCQ ma charakter długoterminowy. W przypadku konieczności podjęcia decyzji o odstawieniu lub redukcji dawki HCQ (np. w przypadku trudności z dostępem do leku, z czym mieliśmy do czynienia w okresie pandemii COVID-19) warto uwzględnić między innymi wyjściowe dane kliniczne o przebiegu choroby oraz czynniki demograficzne.
Opracowanie: dr. n. med. Marta Madej
Według danych przytaczanych przez Almeida-Brasil i wsp. nawet jedna trzecia chorych przerywa leczenie HCQ w okresie 5–8 lat od rozpoczęcia terapii, między innymi w obawie o następstwa długotrwałego przyjmowania leku. Ci sami autorzy dokonali analizy czynników ryzyka niekorzystnego przebiegu TRU po redukcji dawki lub odstawieniu HCQ, na podstawie danych wyjściowych dotyczących obrazu klinicznego choroby.
Dwudziestoletnia obserwacja niemal 1,3 tys. chorych wykazała znaczący wpływ czynników demograficznych oraz klinicznych, zwiększających ryzyko wystąpienia zaostrzenia TRU po redukcji dawki lub całkowitym odstawieniu HCQ. Niemal 97 proc. analizowanej populacji chorych stosowało HCQ. Pierwszorzędowym złożonym punktem końcowym było wystąpienie zaostrzenia TRU – zwiększenie wskaźnika SLEDAI-2K o 4 punkty, konieczność hospitalizacji z powodu TRU lub eskalacji terapii immunosupresyjnej. Konieczność eskalacji terapii była najczęstszym ze zdefiniowanych wskaźników zaostrzenia TRU.
Czynnikami zwiększającymi ryzyko zaostrzenia po redukcji dawki lub odstawieniu HCQ były czynniki etniczne: rasa czarna, azjatycka, wiek ≤25 lat w chwili rozpoznania choroby oraz aktywna postać TRU (SLEDAI-2K ≥4) i stosowanie glikokortykosteroidów. W subpopulacji chorych kontynuujących leczenie HCQ czynnikiem ryzyka zaostrzenia było pochodzenie od rdzennych mieszkańców Kanady oraz wyjściowe stosowanie leków immunosupresyjnych. Kontynuacja terapii HCQ związana była z istotnie mniejszym ryzykiem wystąpienia zaostrzenia choroby.
Terapia HCQ ma charakter długoterminowy. W przypadku konieczności podjęcia decyzji o odstawieniu lub redukcji dawki HCQ (np. w przypadku trudności z dostępem do leku, z czym mieliśmy do czynienia w okresie pandemii COVID-19) warto uwzględnić między innymi wyjściowe dane kliniczne o przebiegu choroby oraz czynniki demograficzne.
Opracowanie: dr. n. med. Marta Madej
