Cyfryzacja, innowacja i… empatia. Czego potrzebują polskie szpitale przyszłości?

Szpitale muszą sprostać nadchodzącej cyfrowej rewolucji, a działania dotyczące jej pomyślnego wdrożenia w dużej mierze spoczywają na barkach dyrektorów placówek – to główna konkluzja konferencji Digital Hospital of the Future – Cyfrowy Szpital Przyszłości. Zeszłotygodniowe wydarzenie zgromadziło przedstawicieli ekspertów ds. zarządzania w ochronie zdrowia, lekarzy, decydentów, a przede wszystkim właśnie dyrektorów i menedżerów jednostek, którzy wspólnie debatowali nad wizją przekształceń polskich szpitali w perspektywie kilku-, kilkunastu i kilkudziesięciu lat.

Konferencja, która 7 i 8 czerwca odbyła się w murach krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej, to również jubileusz 25-lecia jej organizatora, czyli Polskiego Stowarzyszenia Dyrektorów Szpitali. Okrągła rocznica była dla zrzeszonych członków doskonałą okazją do skonfrontowania swojej wizji przyszłości z roku 1993 oraz 2018. Nie ulega jednak wątpliwości, że to dziś zarządzający szpitalami muszą patrzeć w przyszłość odważniej niż kiedykolwiek. Aby jednak mogło to być możliwe, niezbędne są sprzyjające zmianom warunki i instrumenty nadawane przez system. Dlatego też kulminacyjnym momentem wydarzenia była sesja Przekształcenia w dobie niedoboru zasobów z udziałem Zbigniewa J. Króla, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, Adama Rozwadowskiego, Prezesa Enel-Med, Mateusza Kierepki, prezesa MedApp, dr. n. med. Krzysztofa Galbasa z NS ZOZ Medicus w Środzie Wielkopolskiej, prof. Pascala Verdoncka z Uniwersytetu w Gandawie oraz Piotra Gerbera z Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szpitali Prywatnych. Rolę moderatora dyskusji objął sam organizator i spiritus movens konferencji – prof. dr hab. n. med. Mieczysław Pasowicz, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Dyrektorów Szpitali, Przewodniczący Komitetu Naukowego i Członek Zarządu European Association of Hospital Managers. W debacie poruszono tematy takie jak wymiar dotychczasowej digitalizacji placówek w Polsce czy potrzebę wdrożenia kolejnych nowych technologii – z zastrzeżeniem, że będą one faktycznie służyć świadczeniodawcom i świadczeniobiorcom. Zgodzono się również co do konieczności zmiany systemu sprawozdawczości szpitali i jego oceny, tak aby móc stworzyć faktyczną mapę krajowych potrzeb i dotować placówki w sposób efektywny. Słuszność tego stanowiska podkreślił także wiceminister Król, zapowiadając podjęcie prac nad nowym, skuteczniejszym modelem.

- Jako obywatel, Polak, ale i wieloletni zarządzający szpitalami chciałbym wierzyć, że dojdzie wreszcie do koalicji, która spowoduje, że zbudujemy taki szpital przyszłości, jakim sami chcielibyśmy go widzieć. Musimy bowiem pamiętać, że wszyscy jesteśmy lub będziemy pacjentami. Potrzebujemy więc liderów, wizji, zasobów finansowych i kadrowych, stabilizacji oraz empatii. Takiej empatii, która pozwoli nam widzieć człowieka, ale także swoje odbicie, w każdym pacjencie – podsumowuje prof. Pasowicz.

Podczas konferencji zastanawiano się również, jak definiować samą tytułową cyfrowość, której potrzebują współczesne szpitale. Okazuje się, że o innowacyjności danego rozwiązania nie stanowi już sam fakt oparcia jej o sferę digital. Specjaliści podkreślali bowiem, że choć polska ochrona zdrowia nauczyła się pozyskiwać dane, to wciąż nie potrafi ich czytać, a co za tym idzie – dobrze wykorzystywać. Tymczasem to właśnie w analizie Big Data drzemie prawdziwa cyfrowa rewolucja, o której podczas wydarzenia mówił prof. dr hab. n. med. Maciej Banach, dyrektor Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi. Jak podkreśla prof. Mieczysław Pasowicz, unifikacja posiadanych już dużych rejestrów danych oraz ujednolicone standardy pozyskiwania nowych to szansa na nową jakość dostarczania usług medycznych. Dzięki sztucznej inteligencji i algorytmom głębokiego uczenia lekarze będą mogli otrzymać gotową drogę postępowania opartą o analogiczne przypadki kliniczne. Takie repozytorium stanowiłoby również niezastąpione źródło wiedzy dla przyszłej kadry medycznej. Aby jednak móc faktycznie z niego korzystać, nieodzownym będzie opracowanie szczegółowego schematu procesów, który zapobiegnie powstaniu chaosu informacyjnego. Pozytywny przykład wdrożenia częściowej digitalizacji i sztucznej inteligencji przedstawił prof. Pascal Verdonck, który opierając się na belgijskim przykładzie zreferował najważniejsze zasady tamtejszego modelu systemowego oraz zaprezentował kilka ścieżek rozwoju sektora w oparciu o nowe technologie. Temat wykorzystania najnowszych osiągnięć wystąpił również podczas panelu Innowacje, które zmieniają losy chorych – historie prawdziwe, w którym przedstawiciele uznanych na rynku firm medyczno-technologicznych podzielili się ze słuchaczami informacjami właśnie nt. innowacji, które zaproponowały pacjentom nową jakość leczenia i życia.

Ponieważ konferencja adresowana była przede wszystkim właśnie do zarządzających szpitalami, najważniejszym aspektem wydarzenia był jego edukacyjny charakter. Stąd też wykłady doświadczonych już dyrektorów i ekspertów w zarządzaniu, którzy podzielili się z uczestnikami wiedzą w zakresie dobrych praktyk kierowniczych. Prof. dr n. med. Jarosław Fedorowski z Polskiej Federacji Szpitali przedstawił zagadnienia związane z cyfrowo koordynowaną opieką medyczną placówek, zaś Piotr Pobrotyn, dyrektor wrocławskiego Szpitala Uniwersyteckiego, koncepcją zarządzania poprzez zmiany. Zgromadzeni poznali na też nowoczesne narzędzia, które pomogą im sprostać współczesnym wyzwaniom, takie jak narzędzia analityczne BI prezentowane przez Jarosława Kozerę czy mechanizmy sprawozdawania, które przedstawił Marek Wesołowski. Dzisiejsze czasy to także aplikacje mobilne, cyfrowe kampanie i obecność w mediach społecznościowych również w jednostkach medycznych, w co wprowadzili przedstawiciele organizacji Młodzi Menedżerowie Medycyny, Ewelina Myłek z Eleven ZETT Productions oraz Łukasz Salwarowski ze Stowarzyszenia Manko. Spodziewaną dyskusję przyniosła też specjalna debata poświęcona wdrożeniu dyrektywy dotyczącej ochrony danych osobowych, czyli ALERT: RODO w szpitalu 2018! O tym, czy Polska była i będzie gotowa na implementację unijnych rozporządzeń dyskutowali Kamil Bryłka (StillSec Technologies), Piotr Pobrotyn (Szpital Uniwersytecki we Wrocławiu), Piotr Welenc (Wolters Kluwer), Adam Rozwadowski (Enel-Med) i Piotr Najbuk (DZP).

Cyfrowy Szpital Przyszłości - Digital Hospital of the Future to wydarzenie stworzone przez Polskie Stowarzyszenie Dyrektorów Szpitali we współpracy z Instytutem Medycyny Innowacyjnej, Katedrą Informatyki Akademii Górniczo-Hutniczej oraz European Association of Hospital Managers. W tej formule spotkanie w gronie polskich i europejskich ekspertów w dziedzinie zarządzania organizowano po raz pierwszy, jednak prof. Mieczysław Pasowicz już dziś zapowiada, że będzie to konferencja cykliczna.