MPV w morfologii krwi – kiedy oznaczyć wskaźnik?
| Tagi: | MPV, Mean Platelet Volume, średnia objętość płytki krwi, trombocyty, krew, morfologia, analiza krwi, parametry krwi, krwinka czerwona |
MPV (Mean Platelet Volume) – średnia objętość płytki krwi – to wskaźnik morfologiczny określający średni rozmiar trombocytów. Jest pomocny w ocenie funkcji płytek krwi oraz procesów związanych z ich wytwarzaniem w szpiku kostnym.
Czym jest MPV?
MPV mierzy przeciętną objętość pojedynczej płytki krwi. Parametr ten odzwierciedla aktywność metaboliczną i funkcjonalność trombocytów – większe płytki krwi są zwykle młodsze i aktywniejsze, podczas gdy mniejsze są starsze i mniej funkcjonalne. MPV jest rutynowo oceniany w ramach morfologii krwi.
Kiedy wykonać badanie MPV?
MPV jest oznaczane automatycznie w morfologii krwi, szczególnie przy podejrzeniu:
- zaburzeń liczby płytek krwi, takich jak trombocytopenia (obniżona liczba) lub trombocytoza (zwiększona liczba),
- chorób związanych z układem krzepnięcia (skłonność do krwawień lub zakrzepów),
- diagnostyki i monitorowania schorzeń hematologicznych (np. w trakcie leczenia małopłytkowości),
- oceny funkcji szpiku kostnego.
Wartości referencyjne MPV
MPV wynosi zazwyczaj 7–12 fl (femtolitrów). Różnice w wartościach referencyjnych mogą występować między laboratoriami.
Podwyższone MPV
Wysokie wartości MPV mogą wskazywać na:
- niedobór płytek krwi (trombocytopenia) – organizm wytwarza większe i młodsze płytki w odpowiedzi na ich destrukcję,
- choroby mieloproliferacyjne, takie jak nadpłytkowość samoistna,
- choroby zapalne, w których aktywacja płytek jest zwiększona,
- niedobór żelaza – wpływa na większe rozmiary nowo wytworzonych płytek,
- cukrzycę – wzrost MPV może być związany z mikrozapaleniem naczyń,
- choroby sercowo-naczyniowe – wyższe MPV wiąże się z większym ryzykiem zakrzepów i zawału.
Niskie MPV
Obniżone wartości MPV mogą oznaczać:
- zmniejszoną produkcję płytek krwi – wynikającą z supresji szpiku kostnego, np. w przebiegu aplazji szpiku,
- choroby przewlekłe – jak niewydolność nerek – które wpływają na funkcję szpiku,
- stany po transfuzji krwi – gdzie dominują mniejsze, starsze płytki,
- małopłytkowość o przyczynach immunologicznych – gdy dominują mniejsze płytki krwi.
Znaczenie diagnostyczne
MPV należy interpretować w połączeniu z liczbą płytek krwi (PLT):
- wysokie MPV + niska liczba płytek (PLT): może sugerować ich intensywną destrukcję (np. w ITP – immunologicznej plamicy małopłytkowej),
- niskie MPV + niska liczba płytek: wskazuje na upośledzoną produkcję w szpiku kostnym.
W trosce o jakość badania
Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej i Kolegium Medycyny Laboratoryjnej dotyczących badania morfologii krwi w przypadku postępowań mających na celu pobranie krwi na badanie morfologii krwi należy uwzględnić zachowanie procedur przednalitycznych, w szczególności:
- przygotowanie pacjenta: pacjent powinien być poinformowany o konieczności unikania intensywnego wysiłku fizycznego przed pobraniem krwi oraz o ewentualnych wymaganiach dotyczących poszczenia,
- pobranie próbki: krew należy pobierać z żyły łokciowej, stosując odpowiednie techniki aseptyczne, aby uniknąć hemolizy i kontaminacji próbki,
- rodzaj probówki: do badania morfologii krwi zaleca się użycie probówek z antykoagulantem EDTA,
- czas i warunki transportu: próbki powinny być dostarczone do laboratorium w ciągu 2 godzin od pobrania, w temperaturze pokojowej, aby zapewnić stabilność komórek krwi.
| Morfologia – pozostałe wyniki |
„MCV w morfologii – normy i analiza wyniku”
„PDW – badanie krwi, na co wskazuje wynik?”
„MCH w badaniach krwi – co oznacza?”
