123RF
Jak dzieci reagują, widząc łamanie zasad
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 29.12.2021
Źródło: PAP/Agnieszka Niewińska - Lewicka
| Tagi: | Patricia Kanngiesser, badanie, dzieci, normy |
Dzieci różnych kultur, niezależnie czy wychowują się w małej miejscowości, czy w dużym mieście, zawsze reagują, widząc łamanie zasad, i zwracają uwagę osobie, która – według nich – łamie normy. Swoje obserwacje w tej kwestii opisują naukowcy z Niemiec i Wielkiej Brytanii.
Sposób, w jaki dzieci zwracają uwagę rówieśnikom, gdy ci łamią przyjęte zasady, nieco różni się w zależności od kultury, z której dziecko się wywodzi.
Wszystkie społeczeństwa na świecie mają swoje zasady i normy, dzięki którym mogą pokojowo funkcjonować. Choć różne społeczeństwa mają nieco inne normy i zasady, generalnie wszystkie one są jedną z podstaw życia społecznego.
W jakim wieku ludzie zaczynają reagować na łamanie norm i zasad? Odpowiedzi na to pytanie szukał zespół badaczy z University of Plymouth w Wielkiej Brytanii i Wolnego Uniwersytetu w Berlinie, którym kierowała dr Patricia Kanngiesser.
Naukowcy przeanalizowali zachowanie 376 dzieci w wieku od 5 do 8 lat, reprezentujących osiem społeczeństw z Afryki, Azji, Europy i Ameryki Południowej. Każde z dzieci zostało nauczone gry w sortowanie klocków. Połowa z nich nauczyła się sortować klocki według koloru, a druga połowa według kształtu. Następnie dzieci połączono w pary, gdzie jedno z nich grało, a drugie obserwowało kolegę. Obserwacja wykazała, że dzieci przyglądające się zabawie interweniowały częściej, gdy ich partner wydawał się grać według innych zasad (czyli – według obserwatora – nie przestrzegał ich). Dziecko interweniowało tym częściej, im częściej jego partner w zabawie zmieniał zachowanie. Badanie wykazało też, że różny był sposób interwencji. Aby zmienić sposób działania kolegi, dzieci pochodzące z obszarów wiejskich używały rozkazów i nakazów częściej niż dzieci wychowywane w miastach.
– Badanie to analizuje zachowanie dzieci, związane z kwestionowaniem naruszeń norm w różnych kulturach na całym świecie, i pogłębia nasz sposób zrozumienia tego, jak normy pozwalają ludziom osiągnąć koordynację i współpracę – wyjaśnia Patricia Kanngiesser z University of Plymouth. – Nie pytaliśmy dzieci, co zamierzają zrobić – obserwowaliśmy, co tak naprawdę dzieje się między nimi, gdy dochodzi do łamania zasad.
Obserwowano różnice w sposobie zwracania uwagi koledze w zależności od miejsca pochodzenia. Ku swojemu zaskoczeniu naukowcy zauważyli, że dzieci z małych społeczności wiejskich protestowały tak samo, a nawet częściej, niż dzieci z miast, choć w inny sposób. – Założyliśmy, że w małych miejscowościach większość osób zna się nawzajem, więc bezpośrednie interwencje mogłyby być mniej powszechne. Okazało się, że tak nie jest – mówią naukowcy.
W kolejnym badaniu Kanngiesser i jej zespół chcą sprawdzić, co motywuje dzieci do reagowania na łamanie zasad i jak uczą się one interweniować – czy czerpią wiedzę od dorosłych lub starszych dzieci z ich otoczenia, czy może istnieje inny, nieznany dotąd mechanizm.
Wszystkie społeczeństwa na świecie mają swoje zasady i normy, dzięki którym mogą pokojowo funkcjonować. Choć różne społeczeństwa mają nieco inne normy i zasady, generalnie wszystkie one są jedną z podstaw życia społecznego.
W jakim wieku ludzie zaczynają reagować na łamanie norm i zasad? Odpowiedzi na to pytanie szukał zespół badaczy z University of Plymouth w Wielkiej Brytanii i Wolnego Uniwersytetu w Berlinie, którym kierowała dr Patricia Kanngiesser.
Naukowcy przeanalizowali zachowanie 376 dzieci w wieku od 5 do 8 lat, reprezentujących osiem społeczeństw z Afryki, Azji, Europy i Ameryki Południowej. Każde z dzieci zostało nauczone gry w sortowanie klocków. Połowa z nich nauczyła się sortować klocki według koloru, a druga połowa według kształtu. Następnie dzieci połączono w pary, gdzie jedno z nich grało, a drugie obserwowało kolegę. Obserwacja wykazała, że dzieci przyglądające się zabawie interweniowały częściej, gdy ich partner wydawał się grać według innych zasad (czyli – według obserwatora – nie przestrzegał ich). Dziecko interweniowało tym częściej, im częściej jego partner w zabawie zmieniał zachowanie. Badanie wykazało też, że różny był sposób interwencji. Aby zmienić sposób działania kolegi, dzieci pochodzące z obszarów wiejskich używały rozkazów i nakazów częściej niż dzieci wychowywane w miastach.
– Badanie to analizuje zachowanie dzieci, związane z kwestionowaniem naruszeń norm w różnych kulturach na całym świecie, i pogłębia nasz sposób zrozumienia tego, jak normy pozwalają ludziom osiągnąć koordynację i współpracę – wyjaśnia Patricia Kanngiesser z University of Plymouth. – Nie pytaliśmy dzieci, co zamierzają zrobić – obserwowaliśmy, co tak naprawdę dzieje się między nimi, gdy dochodzi do łamania zasad.
Obserwowano różnice w sposobie zwracania uwagi koledze w zależności od miejsca pochodzenia. Ku swojemu zaskoczeniu naukowcy zauważyli, że dzieci z małych społeczności wiejskich protestowały tak samo, a nawet częściej, niż dzieci z miast, choć w inny sposób. – Założyliśmy, że w małych miejscowościach większość osób zna się nawzajem, więc bezpośrednie interwencje mogłyby być mniej powszechne. Okazało się, że tak nie jest – mówią naukowcy.
W kolejnym badaniu Kanngiesser i jej zespół chcą sprawdzić, co motywuje dzieci do reagowania na łamanie zasad i jak uczą się one interweniować – czy czerpią wiedzę od dorosłych lub starszych dzieci z ich otoczenia, czy może istnieje inny, nieznany dotąd mechanizm.
