Nanoplastik przenika przez błony komórkowe

Metody stosowane do badań leków pokazały, że zanieczyszczające środowisko cząstki nanoplastiku mogą przenikać przez błony komórkowe. Oznacza to potencjalne zagrożenie dla zdrowia, szczególnie, że cząstki te często łączą się z różnymi zanieczyszczeniami.

Coraz częściej naukowcy ostrzegają przed wszechobecnym w środowisku mikroplastikiem. To mikroskopijne cząstki tworzyw sztucznych powstające w wyniku rozkładu zalewających środowisko odpadów. Niektóre z tych cząstek mogą mieć rozmiary nanometrów, wtedy mówi się o tzw. nanoplastiku.

Niewiele jednak wiadomo o znaczeniu tego typu zanieczyszczeń dla ludzkiego zdrowia. Cząstki te potencjalnie mogą oddziaływać na organizm samodzielnie lub jako nośniki różnorodnych toksycznych związków.

Naukowcy z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii sprawdzili więc oddziaływanie z błonami komórkowymi cząstek popularnych tworzyw – polietylenu (PE) i politereftalanu etylenu (PET). Pomiary wykonali z pomocą laboratoryjnego modelu błon komórkowych oraz z użyciem metod stosowanych dotąd do badania zachowania leków w organizmie. W obu eksperymentach cząstki przenikały przez membranę zależnie od różnicy ich stężeń po obu stronach błony.

Z czasem przenikalność PE malała, prawdopodobnie z powodu nagromadzenia się tych cząstek w błonie. Komputerowe symulacje wskazały natomiast, że cząstki te lubią gromadzić się w środku dwuwarstwowej błony. Cząstki PET raczej przylegały do jej powierzchni, ale jednocześnie całkiem swobodnie przenikały na drugą stronę. Sama struktura błon nie była mimo to silnie zmieniana przez plastiki.

Według autorów badanie stanowi punkt wyjścia dla dalszych eksperymentów i komputerowych symulacji. Szczególnie potrzebne są dane na temat aktywnego transportu takich cząstek, zachodzącego np. z pomocą znajdujących się w błonach transportowych białek, fagocytozy (pochłaniania różnych cząstek przez komórki) oraz na temat potencjalnie toksycznych skutków tych procesów dla komórek.