123RF
Dactylitis jako wskaźnik przebiegu choroby we wczesnym ŁZS
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 15.03.2022
Źródło: Dubash S, Alabas OA, Michelena X i wsp. Dactylitis is an indicator of a more severe phenotype independently associated with greater SJC, CRP, ultrasound synovitis and erosive damage in DMARD-naive early psoriatic arthritis. Ann Rheum Dis. 2022 Apr;81(4):490-495. doi: 10.1136/annrheumdis-2021-220964
| Tagi: | spondyloartropatie, dactylitis |
Obecność dactylitis przy rozpoznaniu łuszczycowego zapalenia stawów jest wskaźnikiem określonego fenotypu choroby z objęciem większej liczby stawów, występowaniem synovitis i nadżerek.
Dactylitis (zapalenie palców) jest charakterystycznym objawem łuszczycowego zapalenia palców (ŁZS), który stwierdza się u 33–55 proc. chorych i bardzo często występuje już na początku choroby.
Dactylitis może stanowić przykład kumulacji zmian patologicznych charakterystycznych dla łuszczycowego zapalenia stawów. Klinicznie objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem i bolesnością palca, co spowodowane jest stanem zapalnym obejmującym wszystkie stawy palca z obecnością synovitis (przekrwieniem, przerostem błony maziowej), czego konsekwencją jest powstawanie nadżerek. Ponadto stan zapalny obejmuje pochewki ścięgien palca oraz (co bardzo typowe) miejsca przyczepów ścięgien, więzadeł i/lub torebki stawowej. Charakterystyczne jest także szerzenie się procesu zapalnego na okoliczne tkanki miękkie.
Sayam Dubash i wsp. analizowali dane 177 chorych z rozpoznaniem łuszczycowego zapalenia stawów de novo, przed włączeniem leku modyfikującego przebieg choroby (LMPCh). U wszystkich chorych oceniano typowe parametry kliniczne choroby, tj. liczbę bolesnych i obrzękniętych stawów, synovitis (w ocenie ultrasonograficznej), obecność nadżerek, enthesitis (zapalenie przyczepów ścięgnistych) oraz wartość CRP. Dactylitis było obecne u 81 ze 177 (46 proc.) chorych.
Chorzy z ŁZS prezentujący objawy dactylitis w porównaniu z chorymi bez ŁZS mieli większą liczbę obrzękniętych stawów, a także synovitis w ocenie ultrasonograficznej, więcej nadżerek (również przy ocenie z wyłączeniem stawów objętych dactylitis) i wyższe CRP.
Obecność dactylitis przy rozpoznaniu łuszczycowego zapalenia stawów jest wskaźnikiem określonego fenotypu choroby z objęciem większej liczby stawów, występowaniem synovitis i nadżerek. We wcześniejszych badaniach wykazano związek dactylitis z szybszą progresją radiologiczną. Dodatkowo dowiedziono, że w przypadku wystąpienia dactylitis efektywniejsze w porównaniu z klasycznymi LMPCh jest stosowanie leków biologicznych. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi EULAR dactylitis jest czynnikiem niekorzystnym rokowniczo we wczesnym ŁZS.
Dane uzyskane na podstawie obserwacji chorych z ŁZS przed włączeniem LMPCh z obecnością lub bez dactylitis mogą realnie się przyczynić do indywidualizacji terapii na wczesnym etapie choroby, opierając się na określeniu fenotypu choroby.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
Dactylitis może stanowić przykład kumulacji zmian patologicznych charakterystycznych dla łuszczycowego zapalenia stawów. Klinicznie objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem i bolesnością palca, co spowodowane jest stanem zapalnym obejmującym wszystkie stawy palca z obecnością synovitis (przekrwieniem, przerostem błony maziowej), czego konsekwencją jest powstawanie nadżerek. Ponadto stan zapalny obejmuje pochewki ścięgien palca oraz (co bardzo typowe) miejsca przyczepów ścięgien, więzadeł i/lub torebki stawowej. Charakterystyczne jest także szerzenie się procesu zapalnego na okoliczne tkanki miękkie.
Sayam Dubash i wsp. analizowali dane 177 chorych z rozpoznaniem łuszczycowego zapalenia stawów de novo, przed włączeniem leku modyfikującego przebieg choroby (LMPCh). U wszystkich chorych oceniano typowe parametry kliniczne choroby, tj. liczbę bolesnych i obrzękniętych stawów, synovitis (w ocenie ultrasonograficznej), obecność nadżerek, enthesitis (zapalenie przyczepów ścięgnistych) oraz wartość CRP. Dactylitis było obecne u 81 ze 177 (46 proc.) chorych.
Chorzy z ŁZS prezentujący objawy dactylitis w porównaniu z chorymi bez ŁZS mieli większą liczbę obrzękniętych stawów, a także synovitis w ocenie ultrasonograficznej, więcej nadżerek (również przy ocenie z wyłączeniem stawów objętych dactylitis) i wyższe CRP.
Obecność dactylitis przy rozpoznaniu łuszczycowego zapalenia stawów jest wskaźnikiem określonego fenotypu choroby z objęciem większej liczby stawów, występowaniem synovitis i nadżerek. We wcześniejszych badaniach wykazano związek dactylitis z szybszą progresją radiologiczną. Dodatkowo dowiedziono, że w przypadku wystąpienia dactylitis efektywniejsze w porównaniu z klasycznymi LMPCh jest stosowanie leków biologicznych. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi EULAR dactylitis jest czynnikiem niekorzystnym rokowniczo we wczesnym ŁZS.
Dane uzyskane na podstawie obserwacji chorych z ŁZS przed włączeniem LMPCh z obecnością lub bez dactylitis mogą realnie się przyczynić do indywidualizacji terapii na wczesnym etapie choroby, opierając się na określeniu fenotypu choroby.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
