Koszty spowodowane łuszczycą można obniżyć poprzez skoordynowaną opiekę nad pacjentem

Łączne koszty związane z leczeniem łuszczycy i ŁZS ponoszone przez NFZ oraz wydatki ZUS na zasiłki dla pacjentów z tytułu nieefektywnie leczonych chorób, a także koszty pośrednie z tytułu nieobecności w pracy pacjentów z łuszczycą i ŁZS leczonych w nieefektywny sposób, wyniosły w 2017 roku 354 mln PLN. W latach 2015 – 2017 koszt finansowania tych chorób wzrósł o 9.2%.

Instytut Innowo, opracował raport pod redakcją prof. Eweliny Nojszewskiej z Katedry Ekonomii Stosowanej Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, pt.: „Ocena całkowitych społeczno-ekonomicznych kosztów występowania łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów z perspektywy gospodarki państwa”, który jednoznacznie ukazuje koszty finansowania świadczeń zdrowotnych dla pacjentów z łuszczycą oraz przedstawia koszty pośrednie ponoszone przez społeczeństwo na skutek choroby i jej leczenia. Po raz pierwszy w odniesieniu do łuszczycy i ŁZS omawiane są zagadnienia m.in. obecności i nieobecności chorych w pracy i ich trwałej niezdolności do pracy z powodu choroby.

Na łuszczycę w Polsce choruje około 1 miliona osób. W około 30% przypadków chorobie towarzyszy łuszczycowe zapalenie stawów. Współwystępowanie innych chorób, m.in. układu krążenia czy zespołu metabolicznego pozwala zakwalifikować łuszczycę do chorób ogólnoustrojowych. Stygmatyzacja chorych poprzez zmiany skórne powoduje, że łuszczyca ma też istotny wymiar psychospołeczny.

Koszty przedstawione w raporcie poniesione w latach 2015 – 2017 przez NFZ to duży wydatek, który potencjalnie mógłby zostać zmniejszony dzięki realizowaniu polityki zdrowotnej uwzględniającej konfrontowanie kosztów bezpośrednich z kosztami pośrednimi. Koszty związane bezpośrednio z leczeniem łuszczycy i ŁZS ponoszone przez NFZ w 2017r. to ok 129 mln PLN (łuszczyca 113 mln; ok 16 mln ŁZS). W tym samym czasie ZUS wydał na zasiłki dla pacjentów ponad 105 mln PLN z powodu tej choroby (łuszczyca ok 50 mln; ponad 55 mln ŁZS). A koszty pośrednie z tytułu nieobecności w pracy z powodu łuszczycy wyniosły 120 mln PLN (łuszczyca 80 mln; 40 mln ŁZS).

Opieka koordynowana

Z inicjatyw grupy roboczej, w skład której weszli: prof. Witold Owczarek, prof. Joanna Narbutt, prof. Adam Reich oraz dr Jakub Gierczyński przygotował program pt. Modelu koordynowanej opieki zdrowotnej dla chorych na łuszczycę plackowatą (KOS-PSO), którego celem jest koordynowana opieka nad pacjentami z łuszczycą, która w konsekwencji ma doprowadzić do obniżenia kosztów społeczno-gospodarczych wynikających z leczenia tej choroby. Założeniem programu jest skoncentrowanie działań na rzeczywistych potrzebach zdrowotnych pacjentów chorych na łuszczycę plackowatą objętych opieką lekarzy specjalistów oraz ich realizacja w sposób kompleksowy, ciągły i zintegrowany.
- Zgodnie z założeniami koordynowana opieka zdrowotna dla chorych na łuszczycę plackowatą (KOS-PSO) ma pomóc pacjentom przede wszystkim w uzyskaniu remisji klinicznej dzięki stosowaniu terapii zgodnie z rekomendacjami PTD. Pacjenci będą mogli powrócić do pracy, a ich wydajność liczona zmniejszeniem kosztów prezenteizmu wzrośnie. Zmniejszy się również liczba hospitalizacji. Przede wszystkim jednak powstanie sieć wysokospecjalistycznych ośrodków zajmujących się długoterminową opieką nad pacjentami chorymi na łuszczycę plackowatą. Beneficjentami nowego rozwiązania koordynowanej opieki KOS-PSO obok świadczeniodawców NFZ, ZUS i Ministerstwa Zdrowia mają być głównie pacjenci i ich bliskie otoczenie - mówi prof. Witold Owczarek, kierownik Kliniki Dermatologii WIM CSK MON, przewodniczący Grupy Ekspertów ds. Modelu koordynowanej opieki zdrowotnej dla chorych na łuszczycę plackowatą (KOS-PSO).

Model koordynowanej opieki zdrowotnej dla chorych na łuszczycę plackowatą KOS-PSO przewiduje między innymi, że:
• Ośrodki zintegrowanej opieki powinny być zlokalizowane w obrębie wielospecjalistycznego szpitala, co ma zapewnić dostateczną ilość porad oraz umożliwić szybki dostępu do koniecznych procedur diagnostycznych/obrazowych i możliwości hospitalizacji.
• W przypadku hospitalizacji pacjenta z łuszczycą plackowatą w szpitalu spoza ustanowionej listy ośrodków referencyjnych, powinna istnieć możliwość konsultacji w ośrodku referencyjnym, realizującym zintegrowany model szpitalnej opieki nad chorymi na łuszczycę plackowatą.
• Zespół pracujący w specjalistycznym ośrodku, który powinien składać się z co najmniej trzech lekarzy dermatologów i co najmniej dwóch pielęgniarek, doświadczonych w opiece i edukacji pacjentów chorych na łuszczycę plackowatą. Ponadto w skład zespołu powinni wchodzić inni specjaliści, m.in.: reumatolog, kardiolog, dietetyk, psycholog kliniczny oraz pracownik administracyjny. W ośrodku musi być prowadzona baza danych pacjentów, z uwzględnieniem leczenia biologicznego.
• Czas oczekiwania na pierwszą wizytę w ośrodku zintegrowanej opieki nie powinien przekraczać 8 tygodni od momentu wystawienia skierowania przez lekarza specjalistę/POZ pacjentowi z rozpoznaniem łuszczycy plackowatej o przebiegu umiarkowanym i ciężkim zaś w przypadku znacznego zaostrzenia pacjent powinien być przyjęty w trybie pilnym.

Zdaniem ekspertów każda inwestycja w poprawę opieki nad pacjentem, w tym propozycja kompleksowej opieki specjalistycznej musi przynieść wymierne korzyści dla budżetu państwa dając mniejsze obciążenie dla ZUS i zmniejszenie strat finansowych dla gospodarki kraju, w tym brak utraty PKB.

Raport dostępny na stronie instytutu: www.innowo.org/pl/aktualnosci/87