Czy metformina ma szansę zastąpić insulinoterapię w leczeniu cukrzycy ciążowej?
Autor: Alicja Kostecka
Data: 19.09.2018
Źródło: https://onlinelibrary.wiley.com.000c97m63487.han.ump.edu.pl/doi/10.1002/jcp.27238
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
| Tagi: | metformina |
Metformina, jako wygodniejsza do stosowania, nie wymagająca wielokrotnych wstrzyknięć, może być stosowana jako zamiennik insulin w leczeniu cukrzycy ciążowej.
Cukrzyca ciążowa jest jednym z najczęstszych i jednocześnie poważnych schorzeń wikłających ciążę. Poza oczywistymi powikłaniami matczynymi niesie ona za sobą liczne możliwe powikłania płodowe takie jak: makrosomia, wady wrodzone, hipoglikemia, hiperbilirubinemia, wcześniactwo. Etiopatogeneza cukrzycy ciążowej jest złożona, jednak u podstaw choroby leżą: zwiększona insulinooporność i wzmożone trzustkowe wydzielanie insuliny.
Pacjentkom z cukrzycą ciążową zaleca się samokontrolę glikemii, włączenie diety cukrzycowej oraz umiarkowanego wysiłku fizycznego (u pacjentek, u których brak jest przeciwwskazań do aktywności fizycznej). Jeśli te metody zawodzą i stężenia glukozy w surowicy przekraczają 105 mg/dl na czczo lub 155 mg/dl po pierwszej godzinie oraz 130 mg/dl po drugiej godzinie po posiłku, wskazane jest leczenie farmakologiczne.
Dotychczas insulina była jedynym lekiem zatwierdzonym przez FDA do leczenia cukrzycy ciążowej u pacjentek z chorobą nie poddającą się leczeniu dietą i wysiłkiem fizycznym. Głównym problemem wynikającym z jej stosowania jest konieczność wykonywania wielokrotnych wkłuć, mogąca wpłynąć na gorszą współpracę pacjentek. Metformina z kolei, pochodna biguanidów o działaniu zmniejszającym insulinooporność i regulującym stężenie glukozy, dotychczas była kontrowersyjnym acz wzbudzającym coraz większe uznanie lekarzy i pacjentów lekiem.
W badaniu wzięło udział 286 pacjentek między 24 a 28 tygodniem ciąży ze zdiagnozowaną cukrzycą ciążową, u których tygodniowy okres leczenia dietą i wysiłkiem fizycznym nie przyniósł spodziewanych korzyści. Pacjentki podzielono na dwie grupy liczące 143 osoby każda. Pacjentkom z pierwszej grupy zalecono przyjmowanie metforminy, w początkowej dawce 500 mg po południu. Dawkę ostateczną ustalano w oparciu o poziomy glikemii, nie przekraczała ona jednak 1500 mg/dobę. Pacjentki nie odpowiadające na dawkę maksymalną dyskwalifikowano z udziału w badaniu i włączano insulinoterapię.
Pacjentkom z drugiej grupy zlecono przyjmowanie insuliny bazowej na noc oraz insuliny krótkodziałającej do posiłków. Dawki ustalano w oparciu o masę ciała pacjentki oraz modyfikowane adekwatnie do poziomów glikemii.
Głównym założeniem było osiągnięcie stężeń glukozy na czczo 95 g/dl, a dwie godziny po posiłku poniżej 120 mg/dl. W czasie trwania badania monitorowano również hemoglobinę glikowaną, stężenia glikemii w czasie samokontroli pacjentek oraz wyniki położnicze.
Nie zaobserwowano istotnych statystycznie różnic pomiędzy pacjentkami obu grup w zakresie stężenia glikemii na czczo oraz 2 godziny po posiłku, jak również w poziomie hemoglobiny glikowanej i wyników położniczych.
Podsumowując, metformina, jako wygodniejsza do stosowania, nie wymagająca wielokrotnych wstrzyknięć, może być stosowana jako zamiennik insulin w leczeniu cukrzycy ciążowej. Być może wkrótce badania takie jak to przeprowadzone przez zespół z Iranu przyczynią się do włączenia jej do grupy leków stosowanych w leczeniu cukrzycy u ciężarnych.
Pacjentkom z cukrzycą ciążową zaleca się samokontrolę glikemii, włączenie diety cukrzycowej oraz umiarkowanego wysiłku fizycznego (u pacjentek, u których brak jest przeciwwskazań do aktywności fizycznej). Jeśli te metody zawodzą i stężenia glukozy w surowicy przekraczają 105 mg/dl na czczo lub 155 mg/dl po pierwszej godzinie oraz 130 mg/dl po drugiej godzinie po posiłku, wskazane jest leczenie farmakologiczne.
Dotychczas insulina była jedynym lekiem zatwierdzonym przez FDA do leczenia cukrzycy ciążowej u pacjentek z chorobą nie poddającą się leczeniu dietą i wysiłkiem fizycznym. Głównym problemem wynikającym z jej stosowania jest konieczność wykonywania wielokrotnych wkłuć, mogąca wpłynąć na gorszą współpracę pacjentek. Metformina z kolei, pochodna biguanidów o działaniu zmniejszającym insulinooporność i regulującym stężenie glukozy, dotychczas była kontrowersyjnym acz wzbudzającym coraz większe uznanie lekarzy i pacjentów lekiem.
W badaniu wzięło udział 286 pacjentek między 24 a 28 tygodniem ciąży ze zdiagnozowaną cukrzycą ciążową, u których tygodniowy okres leczenia dietą i wysiłkiem fizycznym nie przyniósł spodziewanych korzyści. Pacjentki podzielono na dwie grupy liczące 143 osoby każda. Pacjentkom z pierwszej grupy zalecono przyjmowanie metforminy, w początkowej dawce 500 mg po południu. Dawkę ostateczną ustalano w oparciu o poziomy glikemii, nie przekraczała ona jednak 1500 mg/dobę. Pacjentki nie odpowiadające na dawkę maksymalną dyskwalifikowano z udziału w badaniu i włączano insulinoterapię.
Pacjentkom z drugiej grupy zlecono przyjmowanie insuliny bazowej na noc oraz insuliny krótkodziałającej do posiłków. Dawki ustalano w oparciu o masę ciała pacjentki oraz modyfikowane adekwatnie do poziomów glikemii.
Głównym założeniem było osiągnięcie stężeń glukozy na czczo 95 g/dl, a dwie godziny po posiłku poniżej 120 mg/dl. W czasie trwania badania monitorowano również hemoglobinę glikowaną, stężenia glikemii w czasie samokontroli pacjentek oraz wyniki położnicze.
Nie zaobserwowano istotnych statystycznie różnic pomiędzy pacjentkami obu grup w zakresie stężenia glikemii na czczo oraz 2 godziny po posiłku, jak również w poziomie hemoglobiny glikowanej i wyników położniczych.
Podsumowując, metformina, jako wygodniejsza do stosowania, nie wymagająca wielokrotnych wstrzyknięć, może być stosowana jako zamiennik insulin w leczeniu cukrzycy ciążowej. Być może wkrótce badania takie jak to przeprowadzone przez zespół z Iranu przyczynią się do włączenia jej do grupy leków stosowanych w leczeniu cukrzycy u ciężarnych.
Przegląd Menopauzalny
