Deloitte: nie będzie masowego wycofywania się z refundacji

Nowa ustawa refundacyjna nie spowoduje masowego wycofywania się firm farmaceutycznych z działalności w Polsce czy powszechnego odwrotu od refundacji – oceniają eksperci firmy doradczej Deloitte.
Jednak ten sektor czeka małe trzęsienie ziemi – tylko do połowy sierpnia br. firmy mają czas na zmianę modelu dystrybucji oraz strategii cenowej leków refundowanych.

– Nowe regulacje mogą skłaniać firmy farmaceutyczne do przemyślenia statusu refundacyjno-cenowego swoich produktów, a w niektórych przypadkach nawet do rozważenia „wyjścia z systemu refundacji”. W szczególności może to dotyczyć podmiotów, które spodziewają się, że bardziej opłacalna będzie dla nich sprzedaż leku nierefundowanego niż tego samego leku jako refundowanego, ale ze wszystkimi towarzyszącymi obciążeniami finansowymi i ryzykami wynikającymi z nowej ustawy. Podobne nastawienie mogą mieć te firmy, które będą w stanie nadal utrzymać konkurencyjność rynkową i cenową leku nawet przy braku jego refundacji. Ważne będzie także aktywne poszukiwanie przewidzianych w nowych przepisach możliwości negocjowania indywidualnych, szczególnych warunków refundacji i ustalania cen. W naszej ocenie nie nastąpi jednak masowy odwrót firm od refundacji – ocenia Adam Stułka, menedżer w Zespole Doradztwa dla Sektora Farmaceutycznego i Ochrony Zdrowia Deloitte.

Uważa on także, że po wejściu w życie ustawy większość firm farmaceutycznych odczuje bardzo znaczny wzrost kosztów funkcjonowania.
– Należy się liczyć z tym, że znaczna część, zajmująca się produkcją i obrotem leków refundowanych, poniesie negatywne konsekwencje związane z wprowadzeniem nowych przepisów, a ich rentowność spadnie – tłumaczy.

Jego zdaniem w efekcie firmy farmaceutyczne będą przeznaczały mniej pieniędzy na rozwój.
Wynikać to będzie m.in. z tego, że nowe przepisy będą wymagały od przedsiębiorców zdecydowanych zmian, np. w zakresie struktury prawno-biznesowej przedsiębiorstwa. Konieczne może być wypracowanie innych modeli dystrybucji leków, zmiana strategii cenowej, a także nowe podejście do marketingu produktów refundowanych.
– Potrzebne będzie mocniejsze podejście do promocji firmy, a nie promocji produktu – uważa.
A takie zmiany kosztują.

Ustawa refundacyjno-cenowa może skłaniać firmy farmaceutyczne do poszukiwania i stosowania na szerszą skalę alternatywnych modeli dystrybucji leków refundowanych w Polsce.
– Wśród potencjalnych rozwiązań dostępna jest dystrybucja typu off-shore – od zagranicznego dostawcy bezpośrednio do hurtowni, rozprowadzanie leków bezpośrednio do aptek, z pominięciem hurtowni lub kombinacja powyższych rozwiązań. Dzięki tym zmianom możliwa będzie większa swoboda w kształtowaniu ceny leków refundowanych przy ich wprowadzaniu na rynek polski. Może mieć to istotne znaczenie ze względu na import równoległy i kwestię referencyjności cen. Tego typu zmiany pozwolą jednak na utrzymanie dotychczasowych, efektywnych form wsparcia dystrybucji a także elastycznego podziału – pomiędzy podmiotami w grupie kapitałowej – zarówno odpowiedzialności za przestrzeganie obowiązków wynikających z nowej ustawy, jak i związanych z nią sankcji – mówi Michał Kłos, starszy menedżer w Zespole Doradztwa dla Sektora Farmaceutycznego i Ochrony Zdrowia Deloitte.

Zmiany wprowadzone nową ustawą refundacyjną będą miały duży wpływ na układ sił na polskim rynku farmaceutycznym. Uderzą one w szczególności w firmy innowacyjne. Z biznesowego punktu widzenia, przyjęte niebawem regulacje ograniczą swobodę kształtowania cen i stworzą zupełnie inne warunki prowadzenia działalności dla firm farmaceutycznych.

Eksperci ostrzegają także, że skuteczność wprowadzanych zmian będzie zależała od początkowego okresu, który nazwali „fazą testowania”.
– Początek obowiązywania ustawy będzie decydujący, bo wtedy okaże się jak interpretowane przez Ministerstwo Zdrowia są poszczególne zapisy – podkreśla Kłos.

Podkreślają ono także, że przyjęte przez Sejm rozwiązania stanowią swoiste kuriozum w Europie.
- W krajach, gdzie stosuje się pay back nie ma jednocześnie 3% podatku od obrotu – podkreślają. – Tym bardziej, że te rozwiązania nachodzą na siebie.