Dzisiaj sejmowa debata o wdrażaniu NSO
W piątek 18 października odbędzie się debata nad sprawozdaniem z wdrażania Narodowej Strategii Onkologicznej w 2023 r. Jednym ze strategicznych celów jest doprowadzenie do wzrostu odsetka osób przeżywających pięć lat od zakończenia terapii onkologicznej.
Wciąż problemy z szybkim dostępem do diagnostyki
Ze sprawozdania wynika, że budżet w 2023 r. w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej (NSO) wynosił 450 mln zł, a wydatki – 420,6 mln zł. Niemal 345 mln zł kosztowała wymiana i zakup sprzętu do diagnostyki i leczenia nowotworów złośliwych. To m.in. 40 mammografów, sprzęt do diagnostyki i leczenia raka płuca. W ramach NSO rozszerzono wykaz leków refundowanych w terapiach onkologicznych. Refundacją objęto 145 innowacyjnych terapii, w tym 75 cząsteczkowskazań onkologicznych.
W ramach NSO finansowano także m.in. szczepienia przeciwko HPV dziewcząt i chłopców, pilotażowy program Profilaktyka 40+, program pilotażowy „Dobry posiłek w szpitalu”. Wprowadzono też jednolite testy sprawności fizycznej uczniów.
Eksperci zwracają uwagę na problemy z dostępem do diagnostyki, która jest kluczowa dla wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia.
Z danych analizowanych przez fundację Alivia wynika, że pod koniec września średni czas oczekiwania na rezonans magnetyczny wynosił 80 dni (to o kilka dni mniej niż w sierpniu). Z kolei w przypadkach pilnych – 57 dni (o cztery dni krócej niż w sierpniu).
Sytuacja różni się jednak znacznie w poszczególnych województwach. Średni czas oczekiwania na rezonans magnetyczny w woj. lubuskim wynosił 152 dni, a w woj. dolnośląskim – 136 dni. Najszybciej można wykonać rezonans magnetyczny w woj. świętokrzyskim – średni czas oczekiwania to 41 dni, a w woj. mazowieckim – 51 dni.
Nowotwory drugą przyczyną zgonów w Polsce
Nowotwory złośliwe w 2021 r. stanowiły drugą przyczynę zgonów w Polsce: 18,8 proc. zgonów mężczyzn i 17,2 proc. zgonów kobiet. W przypadku kobiet nowotwory są od lat najczęstszą przyczyną zgonów przed 65. rokiem życia: 24,6 proc. w przypadku kobiet młodych i 35 proc. kobiet w średnim wieku.
Najczęstszym nowotworem, na którego chorują mężczyźni, jest nowotwór gruczołu krokowego – 21 proc. Na drugim miejscu pod względem częstości występowania jest nowotwór złośliwy płuca – 15 proc. (jednocześnie jest dominującą przyczyną zgonu mężczyzn – około 26 proc.). Na trzecim miejscu rak jelita grubego – 9,2 proc.
W populacji kobiet najczęściej występują nowotwory: piersi, płuca, jelita grubego i trzonu macicy. Najczęstszą przyczyną zgonów kobiet jest nowotwór płuca (18 proc.) i piersi (14,9 proc.).
Trendy umieralności na raka piersi w ostatnich 30 latach zmieniały się kilkukrotnie. Początkowy wzrost umieralności został zahamowany w połowie lat 90., a w latach 1996–2010 notowano jej spadek. W okresie 2010–2021 nastąpiła niekorzystna zmiana trendu.
Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020–2030 jest finansowana ze środków publicznych. Do najważniejszych jej celów należy doprowadzenie do wzrostu odsetka osób przeżywających pięć lat od zakończenia terapii onkologicznej.
Strategia obejmuje działania w pięciu obszarach: kształcenia personelu medycznego, zwiększenia świadomości społecznej na temat profilaktyki nowotworów, dostępności i zgłaszalności na badania przesiewowe, wsparcia badań naukowych i optymalizacji obszaru leczenia i doposażenia ośrodków w nowoczesny sprzęt i infrastrukturę.
