Instytut IMS: do 2015 roku globalne wydatki na leki osiągną poziom blisko 1,1 biliona dol.
Redaktor: Agnieszka Katrynicz
Data: 27.05.2011
IMS Institute for Healthcare Informatics podał, że do roku 2015 globalne wydatki na leki osiągną poziom blisko 1,1 biliona dol., odzwierciedlając spowolnienie zagregowanej rocznej stopy wzrostu na poziomie 3-6% w ciągu kolejnych pięciu lat. Dla porównania w ostatnich pięciu latach roczna stopa wzrostu wynosiła 6.2%. Niższe poziomy wydatków na leki w Stanach Zjednoczonych, trwający proces wygasania patentów i jego wpływ na rynki rozwinięte, utrzymujący się wysoki popyt na leki na wschodzących rynkach farmaceutycznych, a także zmiany polityki poszczególnych krajów to, według nowego badania Instytutu IMS The Global Use of Medicines: Outlook through 2015 , niektóre z kluczowych czynników, które będą wpływać na wzrost w przyszłości.
- Poziom wydatków na leki w przyszłości ma znamienne konsekwencje dla systemów ochrony zdrowia i tworzących politykę zdrowotną zarówno w gospodarkach rozwiniętych, jak i wchodzących - powiedział Murray Aitken, dyrektor wykonawczy, IMS Institute for Healthcare Informatics – i dodaje: - Trendy wydatków, które znamy z przeszłości, dają niewiele wskazówek co do poziomu oczekiwanego wzrostu do roku 2015. Bezprecedensowe czynniki kształtujące dynamikę rynku wywołują gwałtowne przesunięcia w portfelu wydatków pacjentów i płatników między produktami oryginalnymi a generykami, widoczne zarówno na rynkach rozwiniętych, jak i na rynkach wschodzących.
Maciej Kuźmierkiewicz, partner zarządzający IMS Consulting w Europie Wschodniej: - Podczas gdy rynki farmaceutyczne najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw spowalniają, szybki wzrost spodziewamy się zobaczyć na rynkach wielu krajów rozwijających się, które dzieli spora luka jeśli chodzi o zakres i jakość ochrony zdrowia, a które korzystają z często relatywnie niezłej koniunktury, by zmniejszyć ów dystans. Dotyczy to kilku rynków Europy Centralnej i Wschodniej, jak Rosja, Rumunia, Ukraina, czy Polska, które należą do grona siedemnastu rynków na świecie określanych przez IMS mianem „pharmerging”, na których spodziewamy się szczególnie istotnego wzrostu. Polska będąc szóstym pod względem wielkości rynkiem UE jest jednocześnie jednym z najszybciej rosnących. Po wprowadzeniu w życie nowego prawa spodziewamy się spowolnienia rynku w 2012 roku, ale potem powrotu do średniorocznego wzrostu na poziomie 5-7% w kolejnych latach. Wydatki na leki „na głowę” są dziś w Polsce jednak znacząco niższe niż we wszystkich krajach „starej” Unii, między innymi za sprawą niskich cen leków, jednego z najwyższych w Europie udziału leków generycznych oraz braku refundacji wielu drogich produktów, chronionych patentami, których koszt zwiększa znacznie koszty farmakoterapii w krajach decydujących się na ich refundację. W kontekście przywołanych w raporcie globalnych trendów można powiedzieć, że głównym wyzwaniem przed jakim stoimy w Polsce jest z jednej strony zapewnienie mechanizmów efektywnego kosztowo dostępu do leków w segmentach rynku nie objętych ochroną patentową, gdzie należy maksymalnie stymulować i wykorzystać konkurencję pomiędzy firmami farmaceutycznymi, a z drugiej strony zapewnienie finansowania, a tym samym dostępu polskiego pacjenta do nowych, skuteczniejszych terapii. Nasz raport zwraca uwagę, iż w wielu krajach stojących w obliczu wyzwań starzenia się społeczeństw wprowadzane są obecnie znaczące zmiany regulacyjne mające wpływ na poziom wydatków na leki. Polska z pewnością należy do tej grupy krajów dążących do obniżenia kosztów farmakoterapii. Czekająca na podpis Prezydenta ustawa refundacyjna wprowadza wiele nowych istotnych dla funkcjonowania rynku farmaceutycznego mechanizmów, przede wszystkim tzw. payback oraz mechanizmy podziału ryzyka. Zwłaszcza te ostatnie stanowią spore wyzwanie – i to zarówno dla działających na naszym rynku firm farmaceutycznych, jak i płatnika – ale jednocześnie mogą być szansą na szybszy i efektywniejszy dostęp polskiego pacjenta do nowoczesnych terapii.
W swojej najnowszej analizie Instytut IMS określa następujące czynniki dynamiki rynku:
• Coraz szybszy spadek udziału leków oryginalnych w wydatkach. Starzejące się społeczeństwa rynków rozwiniętych będą nadal kreować wzrostowe wydatki na leki markowe, przy czym wzrost ten będzie bardziej niż równoważony wygasaniem patentów. W rezultacie, w 2015 roku wydatki na leki markowe w krajach rozwiniętych będą na tym samym poziomie co w roku 2010. W skali światowej oczekuje się, że udział rynkowy leków markowych, który spadł z 70% w roku 2005 do 64% w roku 2010, będzie wciąż spadał do poziomu 53% w roku 2015. O ile na rynkach wschodzących silne tempo wzrostu leków markowych zostanie utrzymane, w 2015 roku 80 centów z każdego wydanego na tych rynkach dolara przeznaczonych będzie na leki odtwórcze.
• Bezprecedensowy poziom wygasania patentów przynosi rozwiniętym rynkom ”patentową dywidendę”. Do roku 2015 wygasające patenty na leki oryginalne przyniosą płatnikom w krajach rozwiniętych oszczędności netto w wysokości 98 mld dol. w porównaniu z 54 mld dol. zaoszczędzonymi w ciągu pięciu lat do roku 2010. W związku z wygasaniem patentów, do 2015 roku płatnicy zaoszczędzą 120 mld dol., przy oczekiwanych wydatkach na generyki tych leków na poziomie 22 mld dol. Wśród rynków rozwiniętych największa ekspansja wydatków na leki generyczne spodziewana jest w USA. Jednocześnie w Japonii udział tych wydatków będzie nadal najniższy mimo znacznych zachęt, przewidywanych polityką tego państwa, promujących zwiększenie ordynacji i wydawania generyków.
• Nowatorskie terapie odpowiadają na niezaspokojone potrzeby pacjentów. Nowe leki, wprowadzone do obrotu ostatnio lub przewidywane do wprowadzenia w niedalekiej przyszłości, stworzą ważne nowe możliwości leczenia przedłużające lub poprawiające jakość życia pacjentów. Wśród nich są: leki doustne na stwardnienie rozsiane o zwiększonej skuteczności i wygodzie stosowania; dwie, ostatnio wprowadzone na rynek, terapie leczenia arytmii, poszerzające możliwości terapeutyczne w tym zakresie pierwszy raz od dziesięcioleci; terapie zaawansowanych przypadków czerniaka złośliwego, zwiększające wskaźniki przeżywalności pacjentów; a także pierwsza szczepionka terapeutyczna przeciw rakowi prostaty, będąca przełomowym odkryciem w medycynie spersonalizowanej.
• Farmaceutyczne rynki wschodzące zbliżają się do USA pod względem poziomu wydatków na leki. W ciągu kolejnych pięciu lat oczekuje się, że farmaceutyczne rynki wschodzące niemal podwoją swoje wydatki na leki, które wyniosą 285-315 mld dol. w porównaniu z 151 mld dol. w roku 2010. Proces ten będzie napędzany silnym wzrostem gospodarczym i zaangażowaniem rządów w zwiększanie dostępu społeczeństwa do rynku ochrony zdrowia. Według prognoz Instytutu IMS do roku 2015 farmaceutyczne rynki wschodzące staną się drugim największym segmentem geograficznym na świecie pod względem wydatków na leki – wyprzedzając w sumie Niemcy, Francję, Włochy, Hiszpanię i Wielką Brytanię i zbliżając się do poziomu USA.
• Decyzje podejmowane w ramach polityki zdrowotnej mają wpływ na wydatki w długiej perspektywie czasu. Wśród decyzji podjętych w roku 2010, które wywrą wpływ na wydatki na leki w ciągu następnych pięciu lat są: przyjęcie amerykańskiej ustawy zdrowotnej [tzw. Affordable Care Act], która oznacza objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym 25-30 milionów Amerykanów; regulacja cen w Chinach w celu zapewnienia trwałości powszechnego dostępu do usług medycznych; pierwsza obniżka cen w Japonii przeprowadzona w świetle nowej polityki chronionych produktów innowacyjnych; obniżki cen na generyki i produkty niekorzystające z ochrony patentowej w Hiszpanii i Włoszech; a także obowiązkowe analizy opłacalności dla nowych produktów w Niemczech. Dodatkowo, rabaty i upusty, nieodzwierciedlane w audytach IMS Health, są coraz szerzej stosowane przez płatników publicznych oraz prywatnych, w szczególności w USA, Francji i Niemczech. W roku 2010 kwota takich pozafakturowych upustów szacowana jest na 60-65 mld USD i do roku 2015 wzrośnie do poziomu 65-75 mld dol.
• Gwałtowny rozwój leków biopochodnych, ale ograniczone zastosowanie. Instytut IMS oczekuje, że do roku 2015 roczne wydatki na leki biopochodne przekroczą 2 mld dol. lub około 1% ogólnych wydatków na leki biologiczne. Według prognoz do 2014 na rynek amerykański wejdą nowe leki biopochodne a na rynkach europejskich pojawią się dodatkowe molekuły biopochodne. Spowoduje to przyspieszenie wydatków na leki biopochodne ponad poziom zanotowany w roku 2010 tzn. 311 mln dol.
Instytut IMS wskazał także wiodące klasy terapeutyczne w roku 2015. Są wśród nich: onkologia, która pozostanie wiodącą klasą terapeutyczną, przy czym tempo jej wzrostu spadnie do 5-8%, gdyż istniejące terapie celowane są już szeroko stosowane; leczenie cukrzycy, gdzie prognozowany wzrost wynosi 4-7%, napędzany przez rosnące występowanie choroby oraz zastosowanie nowszych doustnych preparatów przeciwcukrzycownych; leczenie astmy i POChP, gdzie według prognoz tempo wzrostu zwolni do poziomu 2-5%; regulatory tłuszczu, gdzie wydatki spadną do poziomu 31 mld dol. w 2015 roku z 37 mld dol. w roku 2010.
Aitken stwierdził, „W ciągu następnych 5 lat zobaczymy nie tylko, że ogólne wydatki na leki przekroczą poziom 1 biliona USD - płatnicy będą zarządzać znaczną patentową dywidendą, a rządy na rynkach wchodzących będą szukać możliwości rozszerzenia leczenia na więcej pacjentów. To wszystko wymagać będzie od interesariuszy rynku ochrony zdrowia zaangażowania się w prawdziwy dialog w celu osiągnięcia wspólnego celu jakim jest zwiększony dostęp do usług, redukcja kosztów oraz lepsze rezultaty.”
Aby uzyskać dostęp do raportu The Global Use of Medicines: Outlook through 2015 przygotowanego przez Instytut IMS, odwiedź http://www.theimsinstitute.org.
Badanie zawiera również dodatkowe informacje dotyczące globalnych rankingów krajów, wydatków na leki na rynkach rozwiniętych i farmaceutycznych rynkach wschodzących, a także podsumowania prognoz dotyczących wydatków dla poszczególnych krajów.
Analizy prowadzone na potrzeby raportu The Global Use of Medicines: Outlook through 2015 opierają się na audytach IMS i obejmują wszystkie rodzaje biofarmaceutyków, w tym leki biologiczne, preparaty OTC, a także leki tradycyjne rozprowadzane i administrowane przez regulowane kanały dystrybucji takie jak apteki, szpitale, przychodnie, gabinety lekarskie oraz zamówienia pocztowe, o ile stosowne. Dane dotyczące poziomu wydatków pochodzą z IMS Market PrognosisTM i są podawane według szacowanych cen producenta, które nie uwzględniają pozafakturowych rabatów oraz upustów. Do oceny globalnych rynków ochrony zdrowia, dynamiki klas terapeutycznych i produktów, polityki cenowej na poziomie krajowym oraz zagadnień związanych z refundacją leków wykorzystano także informacje zawarte w IMS MIDASTM, LifecycleTM R&D Focus, LifecycleTM New Product Focus, PharmaQueryTM i Therapy ForecasterTM. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące wykorzystanych źródeł są podane w raporcie.
Maciej Kuźmierkiewicz, partner zarządzający IMS Consulting w Europie Wschodniej: - Podczas gdy rynki farmaceutyczne najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw spowalniają, szybki wzrost spodziewamy się zobaczyć na rynkach wielu krajów rozwijających się, które dzieli spora luka jeśli chodzi o zakres i jakość ochrony zdrowia, a które korzystają z często relatywnie niezłej koniunktury, by zmniejszyć ów dystans. Dotyczy to kilku rynków Europy Centralnej i Wschodniej, jak Rosja, Rumunia, Ukraina, czy Polska, które należą do grona siedemnastu rynków na świecie określanych przez IMS mianem „pharmerging”, na których spodziewamy się szczególnie istotnego wzrostu. Polska będąc szóstym pod względem wielkości rynkiem UE jest jednocześnie jednym z najszybciej rosnących. Po wprowadzeniu w życie nowego prawa spodziewamy się spowolnienia rynku w 2012 roku, ale potem powrotu do średniorocznego wzrostu na poziomie 5-7% w kolejnych latach. Wydatki na leki „na głowę” są dziś w Polsce jednak znacząco niższe niż we wszystkich krajach „starej” Unii, między innymi za sprawą niskich cen leków, jednego z najwyższych w Europie udziału leków generycznych oraz braku refundacji wielu drogich produktów, chronionych patentami, których koszt zwiększa znacznie koszty farmakoterapii w krajach decydujących się na ich refundację. W kontekście przywołanych w raporcie globalnych trendów można powiedzieć, że głównym wyzwaniem przed jakim stoimy w Polsce jest z jednej strony zapewnienie mechanizmów efektywnego kosztowo dostępu do leków w segmentach rynku nie objętych ochroną patentową, gdzie należy maksymalnie stymulować i wykorzystać konkurencję pomiędzy firmami farmaceutycznymi, a z drugiej strony zapewnienie finansowania, a tym samym dostępu polskiego pacjenta do nowych, skuteczniejszych terapii. Nasz raport zwraca uwagę, iż w wielu krajach stojących w obliczu wyzwań starzenia się społeczeństw wprowadzane są obecnie znaczące zmiany regulacyjne mające wpływ na poziom wydatków na leki. Polska z pewnością należy do tej grupy krajów dążących do obniżenia kosztów farmakoterapii. Czekająca na podpis Prezydenta ustawa refundacyjna wprowadza wiele nowych istotnych dla funkcjonowania rynku farmaceutycznego mechanizmów, przede wszystkim tzw. payback oraz mechanizmy podziału ryzyka. Zwłaszcza te ostatnie stanowią spore wyzwanie – i to zarówno dla działających na naszym rynku firm farmaceutycznych, jak i płatnika – ale jednocześnie mogą być szansą na szybszy i efektywniejszy dostęp polskiego pacjenta do nowoczesnych terapii.
W swojej najnowszej analizie Instytut IMS określa następujące czynniki dynamiki rynku:
• Coraz szybszy spadek udziału leków oryginalnych w wydatkach. Starzejące się społeczeństwa rynków rozwiniętych będą nadal kreować wzrostowe wydatki na leki markowe, przy czym wzrost ten będzie bardziej niż równoważony wygasaniem patentów. W rezultacie, w 2015 roku wydatki na leki markowe w krajach rozwiniętych będą na tym samym poziomie co w roku 2010. W skali światowej oczekuje się, że udział rynkowy leków markowych, który spadł z 70% w roku 2005 do 64% w roku 2010, będzie wciąż spadał do poziomu 53% w roku 2015. O ile na rynkach wschodzących silne tempo wzrostu leków markowych zostanie utrzymane, w 2015 roku 80 centów z każdego wydanego na tych rynkach dolara przeznaczonych będzie na leki odtwórcze.
• Bezprecedensowy poziom wygasania patentów przynosi rozwiniętym rynkom ”patentową dywidendę”. Do roku 2015 wygasające patenty na leki oryginalne przyniosą płatnikom w krajach rozwiniętych oszczędności netto w wysokości 98 mld dol. w porównaniu z 54 mld dol. zaoszczędzonymi w ciągu pięciu lat do roku 2010. W związku z wygasaniem patentów, do 2015 roku płatnicy zaoszczędzą 120 mld dol., przy oczekiwanych wydatkach na generyki tych leków na poziomie 22 mld dol. Wśród rynków rozwiniętych największa ekspansja wydatków na leki generyczne spodziewana jest w USA. Jednocześnie w Japonii udział tych wydatków będzie nadal najniższy mimo znacznych zachęt, przewidywanych polityką tego państwa, promujących zwiększenie ordynacji i wydawania generyków.
• Nowatorskie terapie odpowiadają na niezaspokojone potrzeby pacjentów. Nowe leki, wprowadzone do obrotu ostatnio lub przewidywane do wprowadzenia w niedalekiej przyszłości, stworzą ważne nowe możliwości leczenia przedłużające lub poprawiające jakość życia pacjentów. Wśród nich są: leki doustne na stwardnienie rozsiane o zwiększonej skuteczności i wygodzie stosowania; dwie, ostatnio wprowadzone na rynek, terapie leczenia arytmii, poszerzające możliwości terapeutyczne w tym zakresie pierwszy raz od dziesięcioleci; terapie zaawansowanych przypadków czerniaka złośliwego, zwiększające wskaźniki przeżywalności pacjentów; a także pierwsza szczepionka terapeutyczna przeciw rakowi prostaty, będąca przełomowym odkryciem w medycynie spersonalizowanej.
• Farmaceutyczne rynki wschodzące zbliżają się do USA pod względem poziomu wydatków na leki. W ciągu kolejnych pięciu lat oczekuje się, że farmaceutyczne rynki wschodzące niemal podwoją swoje wydatki na leki, które wyniosą 285-315 mld dol. w porównaniu z 151 mld dol. w roku 2010. Proces ten będzie napędzany silnym wzrostem gospodarczym i zaangażowaniem rządów w zwiększanie dostępu społeczeństwa do rynku ochrony zdrowia. Według prognoz Instytutu IMS do roku 2015 farmaceutyczne rynki wschodzące staną się drugim największym segmentem geograficznym na świecie pod względem wydatków na leki – wyprzedzając w sumie Niemcy, Francję, Włochy, Hiszpanię i Wielką Brytanię i zbliżając się do poziomu USA.
• Decyzje podejmowane w ramach polityki zdrowotnej mają wpływ na wydatki w długiej perspektywie czasu. Wśród decyzji podjętych w roku 2010, które wywrą wpływ na wydatki na leki w ciągu następnych pięciu lat są: przyjęcie amerykańskiej ustawy zdrowotnej [tzw. Affordable Care Act], która oznacza objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym 25-30 milionów Amerykanów; regulacja cen w Chinach w celu zapewnienia trwałości powszechnego dostępu do usług medycznych; pierwsza obniżka cen w Japonii przeprowadzona w świetle nowej polityki chronionych produktów innowacyjnych; obniżki cen na generyki i produkty niekorzystające z ochrony patentowej w Hiszpanii i Włoszech; a także obowiązkowe analizy opłacalności dla nowych produktów w Niemczech. Dodatkowo, rabaty i upusty, nieodzwierciedlane w audytach IMS Health, są coraz szerzej stosowane przez płatników publicznych oraz prywatnych, w szczególności w USA, Francji i Niemczech. W roku 2010 kwota takich pozafakturowych upustów szacowana jest na 60-65 mld USD i do roku 2015 wzrośnie do poziomu 65-75 mld dol.
• Gwałtowny rozwój leków biopochodnych, ale ograniczone zastosowanie. Instytut IMS oczekuje, że do roku 2015 roczne wydatki na leki biopochodne przekroczą 2 mld dol. lub około 1% ogólnych wydatków na leki biologiczne. Według prognoz do 2014 na rynek amerykański wejdą nowe leki biopochodne a na rynkach europejskich pojawią się dodatkowe molekuły biopochodne. Spowoduje to przyspieszenie wydatków na leki biopochodne ponad poziom zanotowany w roku 2010 tzn. 311 mln dol.
Instytut IMS wskazał także wiodące klasy terapeutyczne w roku 2015. Są wśród nich: onkologia, która pozostanie wiodącą klasą terapeutyczną, przy czym tempo jej wzrostu spadnie do 5-8%, gdyż istniejące terapie celowane są już szeroko stosowane; leczenie cukrzycy, gdzie prognozowany wzrost wynosi 4-7%, napędzany przez rosnące występowanie choroby oraz zastosowanie nowszych doustnych preparatów przeciwcukrzycownych; leczenie astmy i POChP, gdzie według prognoz tempo wzrostu zwolni do poziomu 2-5%; regulatory tłuszczu, gdzie wydatki spadną do poziomu 31 mld dol. w 2015 roku z 37 mld dol. w roku 2010.
Aitken stwierdził, „W ciągu następnych 5 lat zobaczymy nie tylko, że ogólne wydatki na leki przekroczą poziom 1 biliona USD - płatnicy będą zarządzać znaczną patentową dywidendą, a rządy na rynkach wchodzących będą szukać możliwości rozszerzenia leczenia na więcej pacjentów. To wszystko wymagać będzie od interesariuszy rynku ochrony zdrowia zaangażowania się w prawdziwy dialog w celu osiągnięcia wspólnego celu jakim jest zwiększony dostęp do usług, redukcja kosztów oraz lepsze rezultaty.”
Aby uzyskać dostęp do raportu The Global Use of Medicines: Outlook through 2015 przygotowanego przez Instytut IMS, odwiedź http://www.theimsinstitute.org.
Badanie zawiera również dodatkowe informacje dotyczące globalnych rankingów krajów, wydatków na leki na rynkach rozwiniętych i farmaceutycznych rynkach wschodzących, a także podsumowania prognoz dotyczących wydatków dla poszczególnych krajów.
Analizy prowadzone na potrzeby raportu The Global Use of Medicines: Outlook through 2015 opierają się na audytach IMS i obejmują wszystkie rodzaje biofarmaceutyków, w tym leki biologiczne, preparaty OTC, a także leki tradycyjne rozprowadzane i administrowane przez regulowane kanały dystrybucji takie jak apteki, szpitale, przychodnie, gabinety lekarskie oraz zamówienia pocztowe, o ile stosowne. Dane dotyczące poziomu wydatków pochodzą z IMS Market PrognosisTM i są podawane według szacowanych cen producenta, które nie uwzględniają pozafakturowych rabatów oraz upustów. Do oceny globalnych rynków ochrony zdrowia, dynamiki klas terapeutycznych i produktów, polityki cenowej na poziomie krajowym oraz zagadnień związanych z refundacją leków wykorzystano także informacje zawarte w IMS MIDASTM, LifecycleTM R&D Focus, LifecycleTM New Product Focus, PharmaQueryTM i Therapy ForecasterTM. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące wykorzystanych źródeł są podane w raporcie.
