Fot. Arch. PKPO
Pacjenci onkologiczni skazani na śmierć w kolejkach?
Redaktor: Janusz Maciejowski
Data: 26.05.2015
Źródło: JMac.
Należy szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego w ostatniej dekadzie Polska zostaje coraz dalej za Europą, jeśli chodzi o szanse na przeżycie pacjenta z chorobą nowotworową. Jeśli chodzi o dostępność do świadczeń medycyny paliatywnej i hospicyjnej istnieją dwa kluczowe problemy. Zaniżona jest wycena poszczególnych świadczeń, co prowadzi do przekraczania limitów i zadłużania specjalistycznych placówek opieki. Poza tym jednostek tych jest za mało w stosunku do zapotrzebowania, co wydłuża czas oczekiwania na świadczenia - mówi w rozmowie z Menedżerem Zdrowia Szymon Chrostowski, prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.
Na czym powinno się opierać zaufanie pacjenta do opieki onkologicznej? Jakie są podstawowe błędy, które te relacje psują?
Zaufanie pacjenta do systemu powinno opierać się na transparentności systemu opieki zdrowotnej, oraz przestrzeganiu standardów jakości i procedur medycznych i terapeutycznych, pacjent powinien mieć aktywny udział w podejmowaniu ważnych dla jego zdrowia i życia decyzji. Kwestie kluczowe dla wyników leczenia, takie jak dostęp do nowoczesnych terapii, wiarygodna diagnostyka onkologiczna, specjalizacja i standardy postępowania klinicznego są jednocześnie słabymi punktami naszego systemu opieki zdrowotnej. Także poruszone na tegorocznym Forum zagadnienia dotyczące immunoonkologii, problemów z dostępem do leczenia onkologicznego dzieci i pacjentów cierpiących na rzadkie nowotwory pokazują, jak wielu jeszcze działań potrzeba, aby sytuacja pacjentów onkologicznych uległa istotnej poprawie.
Jak wygląda dostępność pacjentów do leczenia onkologicznego, opieki paliatywnej w Polsce? Czy w odległych regionach pacjenci nadal będą skazani na śmierć w kolejkach jak temu zaradzić?
Dzisiejszy dostęp do leczenia innowacyjnego sytuuje Polskę na szarym końcu całej stawki krajów europejskich, często nawet za Rumunią. Leków dostępnych jest niewiele, a te niewiele jest dostępnych z istotnymi ograniczeniami, nie dla wszystkich potrzebujących. Wg ostatnich danych zużywamy najczęściej tylko 25-50% średniego, europejskiego zużycia leków p/nowotworowych. W tej sytuacji należy między innymi szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego w ostatniej dekadzie Polska zostaje coraz dalej za Europą, jeśli chodzi o szanse na przeżycie pacjenta z chorobą nowotworową. (badania Eurocare 3, 4 i 5). Konieczne jest zwiększenie przejrzystości decyzji refundacyjnych w Polsce, i branie pod uwagę przy ocenie nowych leków korzyści dla pacjenta oraz kosztów społecznych nie wprowadzenia innowacyjnych terapii (tj. dodatkowe hospitalizacje, niezdolność do pracy, zasiłki, renty etc.). Jeśli chodzi o dostępność do świadczeń medycyny paliatywnej i hospicyjnej istnieją dwa kluczowe problemy. Zaniżona jest wycena poszczególnych świadczeń, co prowadzi do przekraczania limitów i zadłużania specjalistycznych placówek opieki. Poza tym jednostek tych jest za mało w stosunku do zapotrzebowania, co wydłuża czas oczekiwania na świadczenia.
Leki innowacyjne - dlaczego w Polsce nie są dostępne, w jaki sposób zmusić MZ do ich refundacji?
Niewielki zakres refundacji leków innowacyjnych w Polsce jest barierą zarówno dla lekarzy jak i pacjentów, zwłaszcza po wycofaniu przez MZ mechanizmu chemioterapii niestandardowej, co de facto uniemożliwia pacjentom skorzystanie z nowych terapii (wprowadzonych do obrotu po 31 grudnia 2011r.). Środowisko pacjentów domaga się zatem zaproponowania przez Ministerstwo Zdrowia innego rozwiązania, które da szansę w niektórych przypadkach na refundację ratującego życie leczenia (szczególnie tragiczną sytuację w tej chwili mają pacjenci chorzy na rzadkie nowotwory bez dostępu do jakiegokolwiek leczenia, np. chłoniak hodgkina, mielofibroza). Zarówno klinicyści jak i eksperci farmakoeknomiki wskazują na konieczność zwiększenia finansowania opieki zdrowotnej, poprzez wzrost składki zdrowotnej lub umożliwienie współpłacenia przez pacjentów. Przy poziomie finansowania ochrony zdrowia na poziomie 4,5 % PKB nie ma możliwości zapewnienia odpowiedniego poziomu publicznej opieki medycznej. W krajach zachodnich wskaźnik ten wynosi min. 6 % PKB.
Jakie powinny być standardy i jakie są rekomendacje dla leczenia onkologicznego klinicznego?
Standardy w onkologii istnieją, są wydawane przez kluczowe polskie towarzystwa naukowe, które idą w ślad za rekomendacjami światowymi. Problem polega na tym, że standardy te nie są obowiązujące, stanowią tylko miękkie rekomendacje. W związku z tym każdy ośrodek leczy według własnych norm i wytycznych. Konieczne jest aby MZ sformalizowało te zalecenia np. na zasadzie obwieszczenia.
Ministerstwo Zdrowia obiecuje utworzenie wielodycyplinarnych ośrodków leczenia raka piersi. Jak przebiegają te prace?
Wraz z Amazonkami jesteśmy w kontakcie z resortem zdrowia i otrzymaliśmy zapewnienie, że w II połowie powstaną ramy legislacyjne umożliwiające powstawanie kompleksowych ośrodków leczenia narządowego. Potrzeby będzie także specjalny produkt finansowy przygotowany przez NFZ, który umożliwi ich finansowanie, od początku nowego roku 2016.
Rozmawiał Janusz Maciejowski
Zaufanie pacjenta do systemu powinno opierać się na transparentności systemu opieki zdrowotnej, oraz przestrzeganiu standardów jakości i procedur medycznych i terapeutycznych, pacjent powinien mieć aktywny udział w podejmowaniu ważnych dla jego zdrowia i życia decyzji. Kwestie kluczowe dla wyników leczenia, takie jak dostęp do nowoczesnych terapii, wiarygodna diagnostyka onkologiczna, specjalizacja i standardy postępowania klinicznego są jednocześnie słabymi punktami naszego systemu opieki zdrowotnej. Także poruszone na tegorocznym Forum zagadnienia dotyczące immunoonkologii, problemów z dostępem do leczenia onkologicznego dzieci i pacjentów cierpiących na rzadkie nowotwory pokazują, jak wielu jeszcze działań potrzeba, aby sytuacja pacjentów onkologicznych uległa istotnej poprawie.
Jak wygląda dostępność pacjentów do leczenia onkologicznego, opieki paliatywnej w Polsce? Czy w odległych regionach pacjenci nadal będą skazani na śmierć w kolejkach jak temu zaradzić?
Dzisiejszy dostęp do leczenia innowacyjnego sytuuje Polskę na szarym końcu całej stawki krajów europejskich, często nawet za Rumunią. Leków dostępnych jest niewiele, a te niewiele jest dostępnych z istotnymi ograniczeniami, nie dla wszystkich potrzebujących. Wg ostatnich danych zużywamy najczęściej tylko 25-50% średniego, europejskiego zużycia leków p/nowotworowych. W tej sytuacji należy między innymi szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego w ostatniej dekadzie Polska zostaje coraz dalej za Europą, jeśli chodzi o szanse na przeżycie pacjenta z chorobą nowotworową. (badania Eurocare 3, 4 i 5). Konieczne jest zwiększenie przejrzystości decyzji refundacyjnych w Polsce, i branie pod uwagę przy ocenie nowych leków korzyści dla pacjenta oraz kosztów społecznych nie wprowadzenia innowacyjnych terapii (tj. dodatkowe hospitalizacje, niezdolność do pracy, zasiłki, renty etc.). Jeśli chodzi o dostępność do świadczeń medycyny paliatywnej i hospicyjnej istnieją dwa kluczowe problemy. Zaniżona jest wycena poszczególnych świadczeń, co prowadzi do przekraczania limitów i zadłużania specjalistycznych placówek opieki. Poza tym jednostek tych jest za mało w stosunku do zapotrzebowania, co wydłuża czas oczekiwania na świadczenia.
Leki innowacyjne - dlaczego w Polsce nie są dostępne, w jaki sposób zmusić MZ do ich refundacji?
Niewielki zakres refundacji leków innowacyjnych w Polsce jest barierą zarówno dla lekarzy jak i pacjentów, zwłaszcza po wycofaniu przez MZ mechanizmu chemioterapii niestandardowej, co de facto uniemożliwia pacjentom skorzystanie z nowych terapii (wprowadzonych do obrotu po 31 grudnia 2011r.). Środowisko pacjentów domaga się zatem zaproponowania przez Ministerstwo Zdrowia innego rozwiązania, które da szansę w niektórych przypadkach na refundację ratującego życie leczenia (szczególnie tragiczną sytuację w tej chwili mają pacjenci chorzy na rzadkie nowotwory bez dostępu do jakiegokolwiek leczenia, np. chłoniak hodgkina, mielofibroza). Zarówno klinicyści jak i eksperci farmakoeknomiki wskazują na konieczność zwiększenia finansowania opieki zdrowotnej, poprzez wzrost składki zdrowotnej lub umożliwienie współpłacenia przez pacjentów. Przy poziomie finansowania ochrony zdrowia na poziomie 4,5 % PKB nie ma możliwości zapewnienia odpowiedniego poziomu publicznej opieki medycznej. W krajach zachodnich wskaźnik ten wynosi min. 6 % PKB.
Jakie powinny być standardy i jakie są rekomendacje dla leczenia onkologicznego klinicznego?
Standardy w onkologii istnieją, są wydawane przez kluczowe polskie towarzystwa naukowe, które idą w ślad za rekomendacjami światowymi. Problem polega na tym, że standardy te nie są obowiązujące, stanowią tylko miękkie rekomendacje. W związku z tym każdy ośrodek leczy według własnych norm i wytycznych. Konieczne jest aby MZ sformalizowało te zalecenia np. na zasadzie obwieszczenia.
Ministerstwo Zdrowia obiecuje utworzenie wielodycyplinarnych ośrodków leczenia raka piersi. Jak przebiegają te prace?
Wraz z Amazonkami jesteśmy w kontakcie z resortem zdrowia i otrzymaliśmy zapewnienie, że w II połowie powstaną ramy legislacyjne umożliwiające powstawanie kompleksowych ośrodków leczenia narządowego. Potrzeby będzie także specjalny produkt finansowy przygotowany przez NFZ, który umożliwi ich finansowanie, od początku nowego roku 2016.
Rozmawiał Janusz Maciejowski
