Polska prezydencja w Radzie UE – szanse i wyzwania
Profilaktyka, zdrowie psychiczne, dane medyczne i nowelizacja unijnego prawa farmacutycznego – to polskie priorytety w prezydencji unijnej. I chociaż przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej nasz kraj obejmuje już w styczniu 2025 r., a lista zadań wydaje się zamknięta, to dyskusja o niuansach w sprawie preferowanych tematów nadal jest otwarta.
Objęcie przez Polskę przewodnictwa w Radzie UE to szansa na zaprezentowanie rodzimych priorytetów w ochronie zdrowia i wpłynięcia na wzmocnienie tego tematu w UE. O tym, które tematy powinny szczególnie zaistnieć w ramach prezydencji w Radzie UE, dyskutowali przedstawiciele administracji publicznej, parlamentu i sektora farmaceutycznego w czasie panelu „Priorytety ochrony zdrowia polskiej prezydencji w Radzie UE: szanse i wyzwania” odbywającego się podczas Europejskiego Forum Nowych Idei.
W panelu wzięli udział:
- Monique Clua Braun, Country President Novartis Poland,
- Justin Gandy, dyrektor zarządzający MSD Polska,
- Katarzyna Kacperczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia,
- prof. Krzysztof Narkiewicz z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego,
- Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego.
W trakcie dyskusji podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Katarzyna Kacperczyk wyjaśniła, że lista priorytetów w polskiej prezydencji w UE jest już zamknięta i uzgodniona z Komisją Europejską.
Trzy priorytety narodowe i jeden legislacyjny
Jak wskazała wiceminister Kacperczyk, wśród priorytetów narodowych znalazły się: europejska przestrzeń danych zdrowotnych, profilaktyka oraz zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży w kontekście nowych wyzwań technologicznych.
– Dodatkowo jest jeden priorytet legislacyjny – pakiet farmaceutyczny – zaznaczyła.
Katarzyna Kacperczyk
Zadeklarowała również, że resort zdrowia jest otwarty na dalsze dyskusje, ponieważ wiele oczekiwań interesariuszy rynku wpisuje się we wskazane przez nią priorytety.
Trzeba postawić na profilaktykę
Monique Clua Braun, Country President, Novartis Poland, potwierdziła, że priorytetem w ochronie zdrowia są profilaktyka i badania przesiewowe, zwłaszcza w kontekście chorób onkologicznych.
– Rak piersi to wciąż numer jeden, jeśli chodzi o śmiertelność kobiet w Europie. Jest październik, miesiąc świadomości raka piersi. Jeśli kobieta systematycznie korzysta z mammografii i wykryje się u niej raka piersi, to ma bardzo dobre rokowania. Prewencja jest dla społeczeństwa dużo lepsza niż leczenie – zaznaczyła.
Monique Clua Braun
Przypomniała też, że niestety w Polsce tylko 30 procent uprawnionych pacjentek wykonuje mammografię. – W Europie ten wskaźnik jest dwukrotnie wyższy i wynosi 60 procent – powiedziała Monique Clua Braun.
Ekspertka wskazała również na badania wykonywane z inicjatywy pracodawców, gdzie frekwencja potrafi sięgać aż 80 proc.
Edukacja i świadomość obywateli w obszarze zdrowia
Justin Gandy, dyrektor zarządzający MSD Polska, zwrócił natomiast uwagę, jak ważna jest świadomość społeczeństwa, jeśli chodzi o szczepienia. Żeby zwiększać tę świadomość, trzeba jego zdaniem pracować razem – zarówno przez edukację, jak i partnerstwo publiczno-prywatne.
Justin Gandy
– Profilaktyka, prewencja to podstawa. Dyskusja na ten temat jest prowadzona w całej Europie, nie tylko w Polsce. Mamy starzejące się społeczeństwo, dlatego tak ważne jest, by starość była coraz zdrowsza. Tylko profilaktyka w tym pomoże. Jedno euro czy jedna złotówka zainwestowane w szczepionki zwraca się trzykrotnie – stwierdził.
Równie istotne jak profilaktyka jest zdaniem prof. Krzysztofa Narkiewicza adherence, czyli stosowanie się przez pacjentów do zaleceń lekarskich.
– We wszystkich dziedzinach medycyny są pacjenci, którzy nie stosują się do zaleceń lekarskich, i właśnie ten obszar jest dużym wyzwaniem dla polskiej prezydencji – mówił.
Według danych przedstawionych przez profesora, co czwarty, piąty pacjent nie wykupuje nawet pierwszej recepty przepisanej przez lekarza, a 58 procent nie przestrzega zaleceń lekarskich. To drugi najgorszy wynik w Europie, tylko za Węgrami.
Bezpieczeństwo lekowe
Grzegorz Rychwalski, wiceprezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, odniósł się z kolei do kwestii związanej z nowelizacją prawa farmaceutycznego na poziomie Unii Europejskiej, a także podejścia do bezpieczeństwa lekowego Europy i Polski.
Grzegorz Rychwalski
Ekspert podkreślił, że tak, jak w innych krajach, tak też w Polsce potrzebne jest bezpośrednie wsparcie sektora farmaceutycznego w postaci grantów na nakłady inwestycyjne, to jest fabryki, maszyny, linie produkcyjne. Konieczne jest ustalenie szybkiej ścieżki administracyjnej, w tym rejestracyjnej dla krajowych leków. Muszą one być obejmowane refundacją w pierwszej kolejności, aby mogły zdobyć polski rynek.
– Krajowy przemysł farmaceutyczny to nie tylko firmy polskie, ale także firmy globalne i spółki skarbu państwa, które gwarantują fizyczne bezpieczeństwo. To wszystko przekłada się na fakt, że podczas pandemii czy kryzysu związanego z wojną w Ukrainie, kiedy to napłynęło do Polski 3 mln uchodźców, leków w Polsce nie zabrakło. Działo się tak dlatego, ponieważ mamy silny przemysł farmaceutyczny – wskazał wiceprezes Rychwalski, podkreślając, że wartość krajowego przemysłu farmacutycznego wynosi 20 mld zł. – To jest tyle, ile Polska wydaje rocznie na finansowanie wymiaru sprawiedliwości w naszym kraju. Samych podatków i danin bezpośrednich przemysł krajowy płaci 4 mld zł, a z budżetu refundacyjnego NFZ otrzymuje za leki jedynie 3 mld zł – podsumował.
Spotkanie poprowadziła Marzena Sygnut-Mirek z wydawnictwa Termedia.
Marzena Sygut-Mirek
