Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego apeluje o zmianę ustawy o refundacji leków

PZPPF apeluje do resortu zdrowia o zmianę ustawy o refundacji leków, ponieważ obecny jej kształt może powodować trudności pacjentów, a także szpitali w dostępie do farmakoterapii.

Związek podkreśla jednocześnie, że ustawa wniosła wiele korzystnych zmian zapobiegających patologiom. Przykładowo, wprowadzenie sztywnych cen i marż spowodowało, że firmy farmaceutyczne konkurując ze sobą na rynku zamiast oferowania okazjonalnych rabatów muszą oficjalnie obniżać ceny swoich produktów, czyniąc je bardziej dostępnymi dla pacjentów.
Nie prawdą jest, że regulacja dotycząca jednolitych cen leków we wszystkich aptekach uniemożliwia obniżki cen leków. Każdy producent może to oficjalnie zrobić co dwa miesiące. Poza tym, obniżka taka nie przekłada się na zyski pośredników, czyli hurtowników i aptekarzy, ale niesie korzyści bezpośrednio dla NFZ i pacjentów.
PZPPF apeluje o usunięcie ograniczenia wydatków na refundację leków do 17% budżetu NFZ na świadczenia zdrowotne. Zwłaszcza że, w Polsce nakłady na opiekę zdrowotną są o 1/3 niższe niż wynosi średnia w UE, a średnie wydatki na leki per capita są dwa raz mniejsze niż w Europie (u nas 114 euro, w Europie 218 euro).
Budżet na refundację leków powinien być elastyczny i reagować na potrzeby pacjentów. Tym bardziej, że czekające nas zmiany demograficzne, czyli starzenie się społeczeństwa spowoduje wzrost zapotrzebowania na leki. Szacuje się, że liczba ludzi po 65. roku życia, którzy korzystają z farmakoterapii 5-7 razy częściej niż inni, w ciągu najbliższych 25 lat wzrośnie o ponad 60 proc.
Zgodnie z ustawą, przekroczenia budżetu NFZ na leki pokrywać muszą ich producenci ramach tzw. zwrotów (payback), tzn. firmy, które sprzedały więcej leków niż resort zdrowia założył, oddadzą cześć swoich dochodów.
PZPPF postuluje skreślenie zapisów nakazujących prywatnym przedsiębiorcom zwrot przychodów w przypadku przekroczenia budżetu zaplanowanego na leki przez NFZ.
Może to być rujnujące dla wytwórców leków i niezgodne z Konstytucją RP, która stanowi, że finansowanie ochrony zdrowia odbywa się ze środków publicznych. Trzeba też podkreślić, że producent leku nie ma wpływu na ilość kupowanych farmaceutyków, ponieważ to minister przesądza o liczbie i rodzaju leków umieszczonych na wykazie refundacyjnym, a lekarz wypisując receptę decyduje o sprzedaży konkretnego preparatu. Dlaczego zatem firma farmaceutyczna ma być karana za to, że wyprodukowała dobry i potrzebny lek, który lekarze ordynują chorym?
Poza tym payback uderzy najbardziej w leki generyczne, bo w momencie wygaśnięcia patentu na lek oryginalny i wejścia na rynek znacznie tańszego generyku, jego sprzedaż wzrośnie, co aczkolwiek jest zrozumiałe i pożadane, to jednak często prowadzi do wzrostu nakładów na dany lek, czy grupę leków. Istnieje niebezpieczeństwo, że w sytuacji pełnej finansowych niejasności firmy zaczną wycofywać z refundacji swoje produkty, skoro stwierdzą, iż na skutek paybacku produkcja i sprzedaż staje się nieopłacalna. To grozi brakiem na rynku cenowo dostępnych leków, co zresztą zaobserwowano w dużej skali na rynku Stanów Zjednoczonych, gdzie głównie z powodów cenowych zabrakło kilkunastu leków ratujących życie!
PZPPF domaga się też transparentności procedury administracyjnej przy ustalaniu cen leków zgodnie z unijną Dyrektywą (89/105). Chodzi głównie o to, że producentom leków nie są znane w momencie składania oferty cenowej limity finansowania w grupie leków objętych wspólnym limitem.
Poza tym, ustawa ogranicza liczbę leków generycznych na liście refundacyjnej poprzez wprowadzenie nierównych warunków ustalania cen dla kolejnych generyków. Grozi to brakiem tych produktów na rynku, nawet tych stosowanych w onkologii.
Tymczasem, powszechnie wiadomo, że im większa liczba leków generycznych na liście, tym większa konkurencja cenowa.
Dlatego, PZPPF proponuje przyjęcie zasady ustalania cen leków generycznych w drodze wolnej konkurencji. Negocjacje cenowe należy prowadzić z producentami leków, które są monopolistami i nie mają konkurencji na rynku.
PZPPF uważa za konieczne wprowadzenie poprawek umożliwiających szpitalom zakupy wszystkich niezbędnych leków w drodze przetargu.