Raport EZOP o kondycji zdrowia psychicznego Polaków
Redaktor: Aleksandra Lang
Data: 15.10.2012
Źródło: NIZP-PZH, AL
Działy:
Poinformowano nas
Aktualności
Znane są już wyniki badania EZOP (Epidemiologia Zaburzeń Psychiatrycznych i Dostępność Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej). To pierwszy w naszym kraju projekt zrealizowany na tak dużej próbie (10 tys. respondentów), mający na celu oszacowanie rozpowszechnienia problemów psychicznych wśród Polaków.
Z badań EZOP wynika, że co czwarty Polak w wieku produkcyjnym doświadczał w swoim życiu zaburzeń psychicznych. Aż 12% doświadczyło zaburzeń związanych z alkoholem, ich liczbę można szacować na 3 mln., z czego uzależnieni stanowią ponad 600 tysięcy. Blisko 10% mieszkańców Polski (2,5 mln) cierpiało na zaburzenia nerwicowe, w tym fobie specyficzne, a prawie milion na zaburzenia afektywne (depresja, dystymia, mania).
Na podstawie badań EZOP oszacowano rozpowszechnienie zaburzeń związanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych (alkoholu, tytoniu, narkotyków), z czego wynika, że co piąty mężczyzna w wieku produkcyjnym nadużywa alkoholu. Kobiet nadużywających jest znacznie mniej – 3,4%. Zmienia się także wzór picia. Alkohol staje się produktem codziennego użytku, a większa częstotliwość picia to ryzyko wykształcenia się tolerancji na działanie alkoholu, co zwykle poprzedza zwiększenie jednorazowo konsumowanych ilości.
Dane uzyskane z badania pozwoliły oszacować, że ponad 9,5 miliona Polaków w populacji 18 – 64 lata to osoby palące papierosy. Choć palenie wśród mężczyzn wciąż jest kilkanaście punktów procentowych bardziej rozpowszechnione to w porównaniu z drugą połową lat dziewięćdziesiątych wzrósł odsetek palących kobiet.
Liczba Polaków mających doświadczenia z narkotykami wynosi ponad milion osób, a badania EZOP potwierdzają, że dominującym w Polsce nielegalnym narkotykiem są przetwory konopi (marihuana i haszysz), których konsumenci stanowią ok. 90% wszystkich zidentyfikowanych w próbie użytkowników. W przeciwieństwie do osób palących papierosy, gdzie liczba zmniejsza się wraz z wykształceniem, doświadczenia z narkotykami mają ludzie o zróżnicowanym poziomie wykształcenia, tym osoby z wykształceniem uniwersyteckim, przedstawiciele wszystkich grup wiekowych, w ludzie mieszkający na wsiach, małych miasteczkach i dużych miastach.
Raport EZOP to oszacowanie, po raz pierwszy w Polsce, na tak dużej próbie, nie tylko rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych, ale także kondycji psychicznej Polaków, rozpowszechnienie wielu objawów, które same w sobie nie pozwalają na diagnozę, ale obniżają jakość życia i mogą zwiastować pojawienie się zaburzeń. Polacy w 70% oceniają swoją kondycję psychiczną jako bardzo dobrą lub doskonałą. Jednak około 30% osób to potencjalni kandydaci do poszukiwania jakiejś formy pomocy lub wsparcia. Często takie konsekwencje złego stanu psychicznego odczuwane są jako kłopotliwe, sprzyjające niesprawiedliwie nierównemu traktowaniu lub uważane za źródło istotnych zakłóceń w relacjach z rodzina i przyjaciółmi.
Chociaż tylko ok. 23% Polaków deklaruje doświadczenie osobistego kontaktu z osobą chorą psychicznie, to większość ma na temat takich osób, a także na temat chorób psychicznych i instytucji psychiatrycznych dość zdecydowaną opinię o cechach niechętnego stereotypu, generującego dystans i ostrożność.
Na podstawie badań EZOP oszacowano rozpowszechnienie zaburzeń związanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych (alkoholu, tytoniu, narkotyków), z czego wynika, że co piąty mężczyzna w wieku produkcyjnym nadużywa alkoholu. Kobiet nadużywających jest znacznie mniej – 3,4%. Zmienia się także wzór picia. Alkohol staje się produktem codziennego użytku, a większa częstotliwość picia to ryzyko wykształcenia się tolerancji na działanie alkoholu, co zwykle poprzedza zwiększenie jednorazowo konsumowanych ilości.
Dane uzyskane z badania pozwoliły oszacować, że ponad 9,5 miliona Polaków w populacji 18 – 64 lata to osoby palące papierosy. Choć palenie wśród mężczyzn wciąż jest kilkanaście punktów procentowych bardziej rozpowszechnione to w porównaniu z drugą połową lat dziewięćdziesiątych wzrósł odsetek palących kobiet.
Liczba Polaków mających doświadczenia z narkotykami wynosi ponad milion osób, a badania EZOP potwierdzają, że dominującym w Polsce nielegalnym narkotykiem są przetwory konopi (marihuana i haszysz), których konsumenci stanowią ok. 90% wszystkich zidentyfikowanych w próbie użytkowników. W przeciwieństwie do osób palących papierosy, gdzie liczba zmniejsza się wraz z wykształceniem, doświadczenia z narkotykami mają ludzie o zróżnicowanym poziomie wykształcenia, tym osoby z wykształceniem uniwersyteckim, przedstawiciele wszystkich grup wiekowych, w ludzie mieszkający na wsiach, małych miasteczkach i dużych miastach.
Raport EZOP to oszacowanie, po raz pierwszy w Polsce, na tak dużej próbie, nie tylko rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych, ale także kondycji psychicznej Polaków, rozpowszechnienie wielu objawów, które same w sobie nie pozwalają na diagnozę, ale obniżają jakość życia i mogą zwiastować pojawienie się zaburzeń. Polacy w 70% oceniają swoją kondycję psychiczną jako bardzo dobrą lub doskonałą. Jednak około 30% osób to potencjalni kandydaci do poszukiwania jakiejś formy pomocy lub wsparcia. Często takie konsekwencje złego stanu psychicznego odczuwane są jako kłopotliwe, sprzyjające niesprawiedliwie nierównemu traktowaniu lub uważane za źródło istotnych zakłóceń w relacjach z rodzina i przyjaciółmi.
Chociaż tylko ok. 23% Polaków deklaruje doświadczenie osobistego kontaktu z osobą chorą psychicznie, to większość ma na temat takich osób, a także na temat chorób psychicznych i instytucji psychiatrycznych dość zdecydowaną opinię o cechach niechętnego stereotypu, generującego dystans i ostrożność.
