Zainfekowanie wirusem HPV może oznaczać kłopoty z płodnością i odpornością

Jak wynika z nowego badania, mężczyźni zainfekowani groźnymi szczepami ludzkiego wirusa brodawczaka (HPV) mają gorszej jakości plemniki i osłabiony układ odpornościowy. Przed wirusem chronią odpowiednio wcześnie podane szczepionki – podkreślają naukowcy.

200 genotypów wirusa

Specjaliści z Narodowego Uniwersytetu w Kordobie (Hiszpania) podają, że rak szyjki macicy powoduje na świecie ok. 350 tys. zgonów rocznie, przy czym zabija głównie w krajach o niższych dochodach.

Większość, bo aż 95 proc. przypadków tego nowotworu, to wynik infekcji ludzkim wirusem brodawczaka. To z tego powodu rządy prawie 40 krajów wprowadziły szczepienia dla dziewcząt przed 14. rokiem życia.

Wspomniane wirusy prowadzą również do powstawania tzw. kłykcin na narządach płciowych, a także zwiększają ryzyko raka prącia, odbytu i gardła. Dlatego WHO zaleca szczepienie także chłopców.

Pełne spektrum działania HPV na mężczyzn nie jest jednak do końca zbadane– zwracają uwagę badacze.

Dotąd zidentyfikowano już ponad 200 genotypów HPV i zwykle przypisuje się je do jednej z dwóch grup – o dużym ryzyku (HR-HPV) i niskim (LR-HPV).

HR-HPV wykrywa się prawie we wszystkich przypadkach raka szyjki macicy, a także w większości innych nowotworów narządów płciowych, odbytu, jamy ustnej oraz gardła.

LR-HPV jest zwykle wykrywany w zmienionych, ale łagodnych komórkach szyjki macicy u kobiet oraz brodawkach na powierzchni krtani i narządów płciowych u obu płci.

Szczepienia przeciw HPV – niewykorzystany potencjał ginekologów ►Dzięki bezpłatnym programom szczepień przeciwko HPV skierowanym do dzieci mamy szansę wyeliminować raka szyjki macicy. – Ale nie zapominajmy o szczepieniach wychwytujących dorosłych kobiet. Dzięki nim też możemy zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka, a u kobiet po operacji onkologicznej ograniczyć groźbę wznowy – apeluje do ginekologów prof. Tomasz Paszkowski.

Wirus HPV u mężczyzn

W badaniu specjalistów z Narodowego Uniwersytetu w Kordobie wzięło udział 205 dorosłych mężczyzn, którzy odwiedzili klinikę urologii i andrologii w celu przeprowadzenia wstępnej oceny płodności lub problemów z układem moczowym. Żaden z ochotników nie został zaszczepiony przeciwko HPV.

Wśród 205 przebadanych mężczyzn, 19 proc. uzyskało wynik pozytywny na obecność HPV. Trzech ochotników było przy tym zakażonych wirusami o dwóch różnych genotypach jednocześnie.

Przy tym 20 mężczyzn zostało zaklasyfikowanych jako pozytywnych na obecność HR-HPV, a 7 - LR-HPV. Ponadto u 12 mężczyzn stwierdzono HPV, ale ich genotyp nie mógł zostać określony ze względu na niewielką liczbę wirusów.

Uczestnicy z wykrytym i określonym wirusem zostali porównani z 43 mężczyznami bez infekcji.

Wpływ na płodność

Kiedy naukowcy sprawdzili jakość nasienia u badanych mężczyzn, wstępne badanie nie wykazało różnic. Jednak dokładniejsze analizy pokazały inny obraz. Mężczyźni zakażeni HPV wysokiego ryzyka mieli w nasieniu znacznie mniej komórek odpornościowych CD45+. Jednocześnie ich plemniki częściej nosiły uszkodzenia świadczące o stresie oksydacyjnym.

– Odkryliśmy, że u mężczyzn zakażonych HR-HPV – ale nie u mężczyzn zakażonych LR-HPV – występuje nasilona śmiertelność plemników spowodowana stresem oksydacyjnym i osłabioną lokalną reakcją immunologiczną w układzie moczowo-płciowym. Wyniki te sugerują, że mężczyźni z pozytywnym wynikiem testu na obecność HR-HPV mogą mieć zaburzoną płodność – mówi prof. Virginia Rivero, autorka pracy opublikowanej w piśmie „Frontiers in Cellular and Infection Microbiology”.

Szczepionka przeciw rakowi – dlaczego jej nie chcemy?Rząd zapowiada, że od września nastolatki będą szczepione przeciwko HPV w szkołach. Bez takich rozwiązań systemowych Polki nadal będą umierać na raka szyjki macicy najczęściej w Europie. Organizacje pacjenckie zachowują jednak rezerwę wobec planów resortu. Musimy pilnować, żeby się nie okazało – jak to u nas często bywa – że tego nie da się zrobić.

– Nasze rezultaty każą zadać ważne pytania dotyczące wpływu HR-HPV na jakość DNA plemników oraz skutków tego dla reprodukcji i zdrowia potomstwa. Ważne jest zrozumienie mechanizmów biologicznych leżących u podstaw tych efektów. Ponadto, biorąc pod uwagę, że współinfekcje przenoszone drogą płciową są dość powszechne, zamierzamy zbadać, czy przenoszenie infekcji HPV wraz z innymi chorobami płciowymi wpływa na zaobserwowane przez nas efekty – dodaje.

Jak przekonuje ekspertka, badanie pokazało, że zakażenie przez HPV narządów płciowych jest u mężczyzn bardzo powszechne i ma wpływ na stany zapalne w nasieniu oraz jakość plemników. Efekty te zależą silnie od genotypu wirusa.