123RF
Naukowcy opisali mechanizm, który odpowiada za ochronę mózgu przed infekcjami
Redaktor: Monika Stelmach
Data: 13.05.2022
Źródło: Marek Matacz/PAP, Nature: „Cerebrospinal fluid can exit into the skull bone marrow and instruct cranial hematopoiesis in mice with bacterial meningitis”
| Tagi: | neuroinfekcje, szpik |
Czaszka jest pełna małych kanalików, do których wnika płyn mózgowo-rdzeniowy. Dzięki temu obecny w kościach czaszki szpik pomaga zwalczać infekcje. Wcześniej sądzono, że to szpik w różnych miejscach organizmu reaguje na takie urazy czy infekcje.
Choć wydawać by się mogło, że anatomia człowieka już od dawna jest dobrze poznana, to bywa, że badacze odkrywają jakąś nową, nieznaną wcześniej strukturę w ludzkim ciele. Tak było z setkami niewielkich kanalików w czaszce znalezionymi jakiś czas temu przez zespół z Massachusetts General Hospital (MGH).
W 2018 roku naukowcy z MGH zauważyli, że komórki reagujące na infekcje i urazy mózgu pochodzą ze szpiku w czaszce i że przechodzą one właśnie przez wspomniane kanaliki, które łączą szpik czaszki z obszarem wokół opon mózgowych. Wcześniej sądzono, że to szpik w różnych miejscach organizmu reaguje na takie urazy czy infekcje.
W najnowszej pracy opublikowanej na łamach „Nature” badacze pokazali natomiast, że oprócz przepuszczania komórek odpornościowych ze szpiku do mózgu, kanaliki umożliwiają wnikanie do szpiku płynu mózgowo-rdzeniowego.
– Wiemy teraz, że mózg może wysyłać sygnały do tego centrum odporności. Mówiąc innymi słowy, może wołać o pomoc na wypadek kłopotów, takich jak zakażenie czy stan zapalny. Komórki szpiku w czaszce badają płyn mózgowo-rdzeniowy przenikający z mózgu przez kanaliki, które odkryliśmy wcześniej. Prawdopodobnie ma to ogromne znaczenie dla takich zaburzeń, jak demencja czy choroba Alzheimera, ponieważ choroby te zależą także od stanów zapalnych – wyjaśnia kierujący badaniami prof. Matthias Nahrendorf.
Okazuje się, że nie tylko płyn mózgowo-rdzeniowy i komórki odpornościowe mogą przenikać przez czaszkowe kanaliki. Zdolne są do tego także bakterie, np. wywołujące zapalenie opon mózgowych. One także docierają do szpiku w czaszce, co skłania jego komórki do silniejszej odpowiedzi odpornościowej i ataku na zakażenie. Zrozumienie tego mechanizmu może więc także pozwolić na lepsze leczenie tego typu infekcji. Naukowcy widzą też inne korzyści.
– Nasza praca może być także pomocna w badaniu sytuacji, kiedy odpowiedź odpornościowa jest szkodliwa, np. gdy pochodzące ze szpiku kostnego komórki immunologiczne uszkadzają mózg i otaczające go nerwy. Zrozumienie, co napędza neurozapalenia, to pierwszy krok w kierunku oddziaływania na te choroby – mówi prof. Nahrendorf.
W 2018 roku naukowcy z MGH zauważyli, że komórki reagujące na infekcje i urazy mózgu pochodzą ze szpiku w czaszce i że przechodzą one właśnie przez wspomniane kanaliki, które łączą szpik czaszki z obszarem wokół opon mózgowych. Wcześniej sądzono, że to szpik w różnych miejscach organizmu reaguje na takie urazy czy infekcje.
W najnowszej pracy opublikowanej na łamach „Nature” badacze pokazali natomiast, że oprócz przepuszczania komórek odpornościowych ze szpiku do mózgu, kanaliki umożliwiają wnikanie do szpiku płynu mózgowo-rdzeniowego.
– Wiemy teraz, że mózg może wysyłać sygnały do tego centrum odporności. Mówiąc innymi słowy, może wołać o pomoc na wypadek kłopotów, takich jak zakażenie czy stan zapalny. Komórki szpiku w czaszce badają płyn mózgowo-rdzeniowy przenikający z mózgu przez kanaliki, które odkryliśmy wcześniej. Prawdopodobnie ma to ogromne znaczenie dla takich zaburzeń, jak demencja czy choroba Alzheimera, ponieważ choroby te zależą także od stanów zapalnych – wyjaśnia kierujący badaniami prof. Matthias Nahrendorf.
Okazuje się, że nie tylko płyn mózgowo-rdzeniowy i komórki odpornościowe mogą przenikać przez czaszkowe kanaliki. Zdolne są do tego także bakterie, np. wywołujące zapalenie opon mózgowych. One także docierają do szpiku w czaszce, co skłania jego komórki do silniejszej odpowiedzi odpornościowej i ataku na zakażenie. Zrozumienie tego mechanizmu może więc także pozwolić na lepsze leczenie tego typu infekcji. Naukowcy widzą też inne korzyści.
– Nasza praca może być także pomocna w badaniu sytuacji, kiedy odpowiedź odpornościowa jest szkodliwa, np. gdy pochodzące ze szpiku kostnego komórki immunologiczne uszkadzają mózg i otaczające go nerwy. Zrozumienie, co napędza neurozapalenia, to pierwszy krok w kierunku oddziaływania na te choroby – mówi prof. Nahrendorf.
