Wpływ stosowania leków przeciwnadciśnieniowych na ryzyko wystąpienia otępienia
Autor: Marzena Jaskot
Data: 09.09.2013
Źródło: Gelber i wsp. Antihypertensive medication use and risk of cognitive impairment. Neurology 2013; 81(10):888-895. Yasar i wsp. Antihypertensive drugs decrease risk of Alzheimer disease. Neurology 2013; 81(10):896-903.; JN
Badania przeprowadzone przez Gelber i wsp. oraz Yasar i wsp. wykazały mniejsze ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych u osób starszych stosujących leki przeciwnadciśnieniowe różnych klas.
W dwóch artykułach opublikowanych na łamach Neurology Gelber i wsp. oraz Yasar i wsp. opisują wyniki obserwacji mających na celu określenie zależności między stosowaniem leków przeciwnadciśnieniowych a pogorszeniem funkcji poznawczych i występowaniem choroby Alzheimera. W pierwszym z badań zebrano dane dotyczące 2197 osób w wieku co najmniej 77 lat. Wszystkie z nich chorowały na nadciśnienie, które było leczone różnymi środkami farmakologicznymi. Mediana okresu obserwacyjnego wyniosła 5.8 roku.
Pogorszenie funkcji poznawczych zdefiniowane wynikiem CASI (Cognitive Abilities Screening Instrument) mniejszym niż 74 zaobserwowano u 854 pacjentów. Po uwzględnieniu czynników zakłócających stwierdzono, że stosowanie leków beta-adrenolitycznych było związane z mniejszą o 31% niż w przypadku innych leków częstością występowania pogorszenia funkcji poznawczych. Efekt ten był wyraźniej zaznaczony u mężczyzn i u pacjentów z cukrzycą. Wykazano, że stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych z pozostałych klas, w tym blokerów kanału wapniowego, inhibitorów enzymu konwertującego angiotensynę i diuretyków, nie było związane z pogorszeniem funkcji poznawczych. Uczestnikami drugiego z badań było 1928 osób starszych oraz 320 pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi w wieku co najmniej 75 lat. Po okresie obserwacyjnym, którego mediana wyniosła 6.1 roku, stwierdzono występowanie otępienia o cechach choroby Alzheimera u 290 obserwowanych osób. Stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych było związane ze zmniejszonym ilorazem ryzyka (HR, hazard ratio) wystąpienia otępienia. W grupie osób bez łagodnych zaburzeń poznawczych na początku badania iloraz ten wyniósł 0.58 w przypadku beta-adrenolityków, 0.62 dla blokerów kanału wapniowego, 0.50 dla inhibitorów enzymu konwertującego angiotensynę, 0.31 dla blokerów receptora dla angiotensyny-1 i 0.51 dla diuretyków. Wśród osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi tylko przyjmowanie diuretyków było związane z mniejszym ryzykiem otępienia z cechami choroby Alzheimera (HR = 0.38). Uzyskane wyniki, wskazujące na zależność między stosowaniem leków przeciwnadciśnieniowych a mniejszym ryzykiem pogoroszenia funkcji poznawczych, będą stanowić podstawę dla dalszych badań klinicznych i podstawowych.
Pogorszenie funkcji poznawczych zdefiniowane wynikiem CASI (Cognitive Abilities Screening Instrument) mniejszym niż 74 zaobserwowano u 854 pacjentów. Po uwzględnieniu czynników zakłócających stwierdzono, że stosowanie leków beta-adrenolitycznych było związane z mniejszą o 31% niż w przypadku innych leków częstością występowania pogorszenia funkcji poznawczych. Efekt ten był wyraźniej zaznaczony u mężczyzn i u pacjentów z cukrzycą. Wykazano, że stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych z pozostałych klas, w tym blokerów kanału wapniowego, inhibitorów enzymu konwertującego angiotensynę i diuretyków, nie było związane z pogorszeniem funkcji poznawczych. Uczestnikami drugiego z badań było 1928 osób starszych oraz 320 pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi w wieku co najmniej 75 lat. Po okresie obserwacyjnym, którego mediana wyniosła 6.1 roku, stwierdzono występowanie otępienia o cechach choroby Alzheimera u 290 obserwowanych osób. Stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych było związane ze zmniejszonym ilorazem ryzyka (HR, hazard ratio) wystąpienia otępienia. W grupie osób bez łagodnych zaburzeń poznawczych na początku badania iloraz ten wyniósł 0.58 w przypadku beta-adrenolityków, 0.62 dla blokerów kanału wapniowego, 0.50 dla inhibitorów enzymu konwertującego angiotensynę, 0.31 dla blokerów receptora dla angiotensyny-1 i 0.51 dla diuretyków. Wśród osób z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi tylko przyjmowanie diuretyków było związane z mniejszym ryzykiem otępienia z cechami choroby Alzheimera (HR = 0.38). Uzyskane wyniki, wskazujące na zależność między stosowaniem leków przeciwnadciśnieniowych a mniejszym ryzykiem pogoroszenia funkcji poznawczych, będą stanowić podstawę dla dalszych badań klinicznych i podstawowych.