Afatynib: trzy pozytywne opinie europejskich agencji oceny technologii medycznych
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 19.05.2014
Źródło: www.nice.org.uk, www.scottishmedicines.org.uk, www.iqwig.de
Jednym z elementów procesu rejestracji nowych leków jest analiza danych dotyczących skuteczności, bezpieczeństwa oraz efektywności kosztowej przeprowadzona przez instytucje wydające opinię o zasadności stosowania leku w danym kraju. W ostatnim czasie analizie takiej poddany został afatynib. Jego zastosowanie rekomendują trzy ważne europejskie agencje oceny technologii medycznych: Narodowy Instytut Zdrowia i Doskonałości Klinicznej (ang. National Institute for Health and Care Excellence, NICE) w Wielkiej Brytanii, Instytut Jakości i Efektywności w Opiece Medycznej (ang. Institute for Quality and Efficiency in Health Care, IQWIG) w Niemczech oraz Szkockie Konsorcjum Lekowe (ang. Scottish Medicines Consortium, SMC) w Szkocji.
Afatynib (Giotrif®, Boehringer Ingelheim) to doustny, drobnocząsteczkowy, nieodwracalny inhibitor kinazy tyrozynowej receptorów z rodziny ErbB, w tym receptora dla naskórkowego czynnika wzrostu (ang. epidermal growth factor receptor, EGFR). Stosowany jest w leczeniu chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca z obecnością mutacji aktywującej w genie EGFR.
Skuteczność i bezpieczeństwo tego leku oceniano w dwóch dużych, randomizowanych badaniach klinicznych III fazy.
Badanie LUX-Lung 3 miało na celu porównanie skuteczności i bezpieczeństwa afatynibu z leczeniem skojarzonym pemetreksedem z cisplatyną chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca EGFR+ w stopniu zaawansowania IIIB/IV (PFS 11,1 vs.6,9 miesiąca, 95% CI 0,43-0,78, p=0,001), natomiast badanie LUX-Lung 6 porównywało afatynib ze skojarzeniem gemcytabina z cisplatyną u chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca EGFR+ rasy azjatyckiej w stopniu zaawansowania IIIB/IV (PFS 11,0 vs. 5,6 miesiąca, 95% CI 0,20-0,39, p<0,0001). Dane dotyczące czasu przeżycia całkowitego nie są jeszcze dostępne, prawdopodobnie zostaną przedstawione na tegorocznym kongresie ASCO (ang. American Society of Clinical Oncology).
Skuteczność i bezpieczeństwo afatynibu nie zostały do tej pory bezpośrednio porównane z innymi drobnocząsteczkowymi inhibitorami kinazy tyrozynowej EGFR, choć takie badania są prowadzone (LUX-Lung 7 i 8) . NICE rekomenduje zastosowanie afatynibu jako opcję terapeutyczną u chorych EGFR+ nieleczonych wcześniej drobnocząsteczkowymi inhibitorami kinazy tyrozynowej. Podkreśla również ważność badań klinicznych bezpośrednio porównujących leki tej grupy. SCM dokonało analizy retrospektywnej MTC (ang. mixed treatment comparision, analiza różnych metod leczenia). W zakresie czasu wolnego od progresji choroby (ang. progression free survival, PFS) wykazano przewagę afatynibu nad chemioterapią, choć wyniki dla gefitynibu oraz erlotynibu były podobne. W odniesieniu do czasu przeżycia całkowitego (ang. overall survival, OS) wyniki analizy dla afatynibu, erlotynibu, gefitynibu oraz chemioterapii były podobne.
W badaniach klinicznych III fazy u chorych otrzymujących afatynib wykazano również poprawę jakości życia i opóźnienie wystąpienia takich objawów jak kaszel, duszność czy ból . Działania niepożądane obserwowane w trakcie leczenia afatynibem są również odmienne od powikłań chemioterapii, występujących głównie pod postacią toksyczności hematologicznej i wymiotów. U chorych leczonych afatynibem najczęściej odnotowywano biegunkę, wysypkę i zanokcicę, choć warto podkreślić niski odsetek chorych, u których działania niepożądane były przyczyną przerwania leczenia (badanie LUX-Lung 3: 8% vs. 12% odpowiednio dla afatynibu i chemioterapii; badanie LUX-Lung 6: 5,9% vs. 40% odpowiednio dla afatynibu i chemioterapii) .
Afatynib stosuje się w pojedynczej dobowej dawce 40 mg, godzinę przed lub trzy godziny po posiłku. Leczenie prowadzone jest do progresji choroby lub do objawów nietolerancji. Wystąpienie działań niepożądanych może być tez przyczyną okresowego przerwania leczenia bądź redukcji dawki leku.
Analizując korzyści z zastosowania afatynibu, niemiecka IQWiG wykazała, że w największym stopniu dotyczą one chorych z delecją w eksonie 19. W przypadku mutacji L858R korzyści są nieco mniejsze, natomiast nie wykazano korzyści z leczenia afatynibem chorych z innymi mutacjami w genie EGFR.
Skuteczność i bezpieczeństwo tego leku oceniano w dwóch dużych, randomizowanych badaniach klinicznych III fazy.
Badanie LUX-Lung 3 miało na celu porównanie skuteczności i bezpieczeństwa afatynibu z leczeniem skojarzonym pemetreksedem z cisplatyną chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca EGFR+ w stopniu zaawansowania IIIB/IV (PFS 11,1 vs.6,9 miesiąca, 95% CI 0,43-0,78, p=0,001), natomiast badanie LUX-Lung 6 porównywało afatynib ze skojarzeniem gemcytabina z cisplatyną u chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca EGFR+ rasy azjatyckiej w stopniu zaawansowania IIIB/IV (PFS 11,0 vs. 5,6 miesiąca, 95% CI 0,20-0,39, p<0,0001). Dane dotyczące czasu przeżycia całkowitego nie są jeszcze dostępne, prawdopodobnie zostaną przedstawione na tegorocznym kongresie ASCO (ang. American Society of Clinical Oncology).
Skuteczność i bezpieczeństwo afatynibu nie zostały do tej pory bezpośrednio porównane z innymi drobnocząsteczkowymi inhibitorami kinazy tyrozynowej EGFR, choć takie badania są prowadzone (LUX-Lung 7 i 8) . NICE rekomenduje zastosowanie afatynibu jako opcję terapeutyczną u chorych EGFR+ nieleczonych wcześniej drobnocząsteczkowymi inhibitorami kinazy tyrozynowej. Podkreśla również ważność badań klinicznych bezpośrednio porównujących leki tej grupy. SCM dokonało analizy retrospektywnej MTC (ang. mixed treatment comparision, analiza różnych metod leczenia). W zakresie czasu wolnego od progresji choroby (ang. progression free survival, PFS) wykazano przewagę afatynibu nad chemioterapią, choć wyniki dla gefitynibu oraz erlotynibu były podobne. W odniesieniu do czasu przeżycia całkowitego (ang. overall survival, OS) wyniki analizy dla afatynibu, erlotynibu, gefitynibu oraz chemioterapii były podobne.
W badaniach klinicznych III fazy u chorych otrzymujących afatynib wykazano również poprawę jakości życia i opóźnienie wystąpienia takich objawów jak kaszel, duszność czy ból . Działania niepożądane obserwowane w trakcie leczenia afatynibem są również odmienne od powikłań chemioterapii, występujących głównie pod postacią toksyczności hematologicznej i wymiotów. U chorych leczonych afatynibem najczęściej odnotowywano biegunkę, wysypkę i zanokcicę, choć warto podkreślić niski odsetek chorych, u których działania niepożądane były przyczyną przerwania leczenia (badanie LUX-Lung 3: 8% vs. 12% odpowiednio dla afatynibu i chemioterapii; badanie LUX-Lung 6: 5,9% vs. 40% odpowiednio dla afatynibu i chemioterapii) .
Afatynib stosuje się w pojedynczej dobowej dawce 40 mg, godzinę przed lub trzy godziny po posiłku. Leczenie prowadzone jest do progresji choroby lub do objawów nietolerancji. Wystąpienie działań niepożądanych może być tez przyczyną okresowego przerwania leczenia bądź redukcji dawki leku.
Analizując korzyści z zastosowania afatynibu, niemiecka IQWiG wykazała, że w największym stopniu dotyczą one chorych z delecją w eksonie 19. W przypadku mutacji L858R korzyści są nieco mniejsze, natomiast nie wykazano korzyści z leczenia afatynibem chorych z innymi mutacjami w genie EGFR.
