Przyczyny zgonu u chorych na nowotwory złośliwe narządów głowy i szyi w trakcie wieloletniej obserwacji
Autor: Małgosia Michalak
Data: 02.06.2014
Źródło: Baxi SS et al. „Causes of Death in Long-Term Survivors of Head and Neck Cancer.” Cancer, Volume 120, Issue 10; 1507-1513.
Dzięki postępowi w dziedzinie radioterapii i chemioterapii chorych na nowotwory złośliwe narządów głowy i szyi obserwujemy wysokie odsetki wyleczeń. Obecne wytyczne kładą duży nacisk na monitorowanie chorych pod kątem wczesnego wykrycia wznowy choroby, która najczęściej pojawia się w okresie pierwszych trzech lat od zakończenia pierwotnego leczenia. Prezentowane badania poddaje analizie odległe przyczyny zgonu w populacji chorych na nowotwory narządów głowy i szyi, u których w przeszłości zastosowano leczenie radykalne.
W badaniu poddano analizie 35958 chorych na nowotwory narządów głowy i szyi, którzy przeżyli ponad 3 lata od pierwotnego leczenia i u których, w przypadku zgonu była znana przyczyna śmierci. W badaniu nie brano pod uwagę chorych, u których w chwili postawienia rozpoznania były obecne przerzuty odległe. Przyczyny zgonu badanych chorych to: nowotwór głowy i szyi (pierwotny lub nowe zachorowanie), drugi pierwotny nowotwór (inny niż nowotwór głowy i szyi), choroby sercowo-naczyniowe, nowotwór o nieznanym punkcie wyjścia i inne przyczyny (infekcje, zapalenia płuc, wypadki). Średni wiek chorych w chwili postawienia rozpoznania wynosił 60 lat, mediana czasu obserwacji wynosiła 7,7 roku, w 73% chorzy byli mężczyznami.
Po okresie 3 lat od rozpoznania choroby zmarło 36% badanych (n=13120). 29% zgonów było związanych z nowotworem głowy i szyi, 23% z zachorowaniem na drugi nowotwór, 21% z chorobami sercowo-naczyniowymi, 4% z nowotworem o nieznanym punkcie wyjścia, a 23% zgonów obejmowało wszystkie inne przyczyny. Nowotwory narządów głowy i szyi były wiodącą przyczyną zgonów przez wszystkie lata obserwacji, przy czym największe prawdopodobieństwo zgonu występowało u chorych na nowotwór pierwotnie usytuowany kolejno w krtaniowej, nosowej i ustnej części gardła. Inne pierwotne nowotwory to przede wszystkim nowotwory płuca (53%), przełyku (10%) oraz jelita grubego i odbytnicy (5%). Największe prawdopodobieństwo wystąpienia drugiego nowotworu stwierdzono u chorych leczonych z powodu zmiany pierwotnej usytuowanej w ustnej i krtaniowej części gardła. Śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych wzrastała z czasem i była głównie związana z wiekiem chorych.
Podsumowując – znaczna część chorych na nowotwory złośliwe narządów głowy i szyi, po zakończeniu leczenia umiera z powodu zachorowania na inny pierwotny nowotwór. Oznacza to, że w trakcie wieloletniej obserwacji tych chorych nie powinno się ograniczać jedynie do poszukiwania wznowy choroby.
Po okresie 3 lat od rozpoznania choroby zmarło 36% badanych (n=13120). 29% zgonów było związanych z nowotworem głowy i szyi, 23% z zachorowaniem na drugi nowotwór, 21% z chorobami sercowo-naczyniowymi, 4% z nowotworem o nieznanym punkcie wyjścia, a 23% zgonów obejmowało wszystkie inne przyczyny. Nowotwory narządów głowy i szyi były wiodącą przyczyną zgonów przez wszystkie lata obserwacji, przy czym największe prawdopodobieństwo zgonu występowało u chorych na nowotwór pierwotnie usytuowany kolejno w krtaniowej, nosowej i ustnej części gardła. Inne pierwotne nowotwory to przede wszystkim nowotwory płuca (53%), przełyku (10%) oraz jelita grubego i odbytnicy (5%). Największe prawdopodobieństwo wystąpienia drugiego nowotworu stwierdzono u chorych leczonych z powodu zmiany pierwotnej usytuowanej w ustnej i krtaniowej części gardła. Śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych wzrastała z czasem i była głównie związana z wiekiem chorych.
Podsumowując – znaczna część chorych na nowotwory złośliwe narządów głowy i szyi, po zakończeniu leczenia umiera z powodu zachorowania na inny pierwotny nowotwór. Oznacza to, że w trakcie wieloletniej obserwacji tych chorych nie powinno się ograniczać jedynie do poszukiwania wznowy choroby.