Samo badanie przesiewowe w kierunku zakażenia wirusem HPV jest bardziej odpowiednią metodą rozpoznawania raka szyjki macicy niż test Papanicolau szczególnie u młodszych kobiet

Wytyczne analizy pośredniej i końcowe wyniki badania ATENA. W Gynecologic Oncology opublikowano dwa artykuły poświęcone badaniom przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy.

Wykazano, że badanie przesiewowe w kierunku zakażenia wirusem HPV (ang. human papilloma virus), które jest przyczyną prawie wszystkich przypadków raka szyjki macicy może być bardziej odpowiednią metodą niż wynik badania cytologicznego według Papanicolau. W 2011 roku kilka amerykańskich towarzystw naukowych zaktualizowało wytyczne dotyczące wczesnego rozpoznawania raka szyjki macicy i zalecanych metod badania przesiewowego. Jako badania przesiewowe wskazano badanie cytologiczne oraz u chorych wysokiego ryzyka badania w kierunku zakażenia wirusem HPV. Coraz więcej badań naukowych, w tym wyniki prospektywnych rejestrów prowadzonych w Stanach Zjednoczonych wskazują na znaczenie oznaczeń w kierunku zakażenia wirusem HPV. W przytoczonych publikacjach 13 ekspertów z różnych amerykańskich towarzystw naukowych przedstawia wytyczne dotyczące badań przesiewowych u chorych z wysokim ryzykiem zakażenia HPV. Wykazano między innymi, że u chorych po ukończeniu 25 roku życia badania w kierunku zakażenia HPV były lepszą metodą niż test Papanicolau, podkreślając że badania te nie powinny być wykonywane częściej niż co 3 lata. Autorzy mają nadzieje, że ich opracowanie wyjaśni wiele kwestii dotyczących zarówno metod jak i sekwencji czasowej badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.
W drugiej publikacji przedstawiono wyniki końcowe badania ATENA oceniającego bezpieczeństwo i skuteczność badania w kierunku zakażenia wirusem HPV w porównaniu do badania Papanicolau u kobiet w wieku co najmniej 25 lat. Ogółem do badania włączono 42 209 kobiet, u których wykonano zarówno test Papanicolau jak i test w kierunku zakażenia wirusem HPV. Kobiety, u których wynik jednego z badań był dodatni kierowano na kolposkopię. Badacze wykazali, że oznaczenia w kierunku zakażenia wirusem HPV było podobnie skuteczne jak test Papanicolau u kobiet w wieku 25-29 lat. Natomiast u kobiet w wieku 30 lat i starszych oznaczenie w kierunku zakażenia HPV było cennym badaniem uzupełniającym. Interesującą obserwacją był fakt, że wynik badania w kierunku zakażenia HPV był blisko dwukrotnie częściej dodatni u kobiet w wieku 25-29 lat niż w grupie wiekowej 30-39 lat. U kobiet w wieku 25-29 lat badanie w kierunku zakażenia wirusem HPV pozwoliło na rozpoznanie dwukrotnie większej liczby przypadków raka szyjki macicy niż test Papanicolau. Jak zawsze w przypadku badań profilaktycznych badacze mają nadzieje, że opublikowane przez nich wyniki przyczynią się do zmniejszenia zachorowalności i śmiertelności z powodu raka szyjki macicy na całym świecie.