Wytyczne praktyki klinicznej dotyczące leczenia ostrego bólu farmakologicznego w nagłych przypadkach
Redaktor: Anna Soboń
Data: 24.11.2020
Źródło: Medscape
W marcu 2020r., Europejskie Towarzystwo Medycyny Ratunkowej (EUSEM) opublikowało wytyczne dotyczące praktyki klinicznej dotyczące leczenia ostrego bólu w stanach nagłych, w tym, jak opisano poniżej, w odniesieniu do terapii farmakologicznych.
Łagodny do silnego ból na oddziale ratunkowym (SOR) oraz w warunkach przedszpitalnych podlega leczeniu z użyciem szerokiej gamy leków przeciwbólowych.
Odpowiednie leczenie ostrego bólu można zwykle uzyskać za pomocą podtlenku azotu, środka o długiej historii stosowania przeciwbólowego i charakteryzującego się bardzo szybkim początkiem działania. Ponadto podtlenek azotu nie maskuje obrażeń i nie obserwowano żadnych istotnych zdarzeń niepożądanych (AE).
Często stosowane w przypadkach łagodnego do umiarkowanego bólu ostrego, paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są dobrymi opcjami leczenia łagodnego do umiarkowanego bólu w warunkach nagłych. Istnieje jednak związek między NLPZ podawanymi ogólnoustrojowo a szeregiem poważnych zdarzeń niepożądanych. Ponadto pracownicy służby zdrowia powinni unikać podawania NLPZ pacjentom w podeszłym wieku lub osobom z chorobami nerek. Dodatkowo, krwawienia z przewodu pokarmowego i niekontrolowane nadciśnienie są przeciwwskazaniami do stosowania NLPZ.
Charakteryzujący się minimalnym działaniem przeciwzapalnym, przeciwbólowy dipyron (metamizol) okazał się skuteczny w przypadku kolki nerkowej i ostrego zapalenia trzustki. Jednak lek, który jest związany z zagrażającą życiu agranulocytozą, został zakazany w niektórych krajach, podczas gdy inne ograniczyły jego stosowanie.
Jako środki przeciwbólowe w przypadku bólu o nasileniu od umiarkowanego do silnego w warunkach przedszpitalnych i na oddziale ratunkowym, opioidy można podawać różnymi drogami. Związane z AE, które obejmują nudności i depresję oddechową, powinny być stosowane zgodnie z protokołami instytucji i procedurami monitorowania.
Ketamina, podawana w małych dawkach, jest skutecznym środkiem przeciwbólowym, który może zastąpić lub ograniczyć podanie opioidów. Pacjenci mogą odnieść korzyści z donosowego zastosowania środka, gdy dostęp dożylny (IV) okazuje się trudny, a skuteczność donosowej ketaminy jest porównywalna z donosowym podawaniem fentanylu u dzieci.
Metoksyfluran, dobrze tolerowany środek, który zapewnia szybkie i skuteczne działanie przeciwbólowe, można szybko podać, zapewniając drogę również do innych leków przeciwbólowych. Na przykład, korzystając z ręcznego inhalatora, pacjenci mogą łatwo samodzielnie podawać metoksyfluran, podczas gdy ustalany jest dostęp dożylny dla innych leków.
Dzięki udowodnionej skuteczności przeciwbólowej w SOR, blokady nerwów charakteryzują się niskim ryzykiem AE i mogą ograniczać podanie opioidów. Jednak podawanie wymaga skomplikowanych i inwazyjnych procedur.
Dowody potwierdzające przeciwbólową użyteczność lidokainy w SOR są obecnie ograniczone.
Odpowiednie leczenie ostrego bólu można zwykle uzyskać za pomocą podtlenku azotu, środka o długiej historii stosowania przeciwbólowego i charakteryzującego się bardzo szybkim początkiem działania. Ponadto podtlenek azotu nie maskuje obrażeń i nie obserwowano żadnych istotnych zdarzeń niepożądanych (AE).
Często stosowane w przypadkach łagodnego do umiarkowanego bólu ostrego, paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są dobrymi opcjami leczenia łagodnego do umiarkowanego bólu w warunkach nagłych. Istnieje jednak związek między NLPZ podawanymi ogólnoustrojowo a szeregiem poważnych zdarzeń niepożądanych. Ponadto pracownicy służby zdrowia powinni unikać podawania NLPZ pacjentom w podeszłym wieku lub osobom z chorobami nerek. Dodatkowo, krwawienia z przewodu pokarmowego i niekontrolowane nadciśnienie są przeciwwskazaniami do stosowania NLPZ.
Charakteryzujący się minimalnym działaniem przeciwzapalnym, przeciwbólowy dipyron (metamizol) okazał się skuteczny w przypadku kolki nerkowej i ostrego zapalenia trzustki. Jednak lek, który jest związany z zagrażającą życiu agranulocytozą, został zakazany w niektórych krajach, podczas gdy inne ograniczyły jego stosowanie.
Jako środki przeciwbólowe w przypadku bólu o nasileniu od umiarkowanego do silnego w warunkach przedszpitalnych i na oddziale ratunkowym, opioidy można podawać różnymi drogami. Związane z AE, które obejmują nudności i depresję oddechową, powinny być stosowane zgodnie z protokołami instytucji i procedurami monitorowania.
Ketamina, podawana w małych dawkach, jest skutecznym środkiem przeciwbólowym, który może zastąpić lub ograniczyć podanie opioidów. Pacjenci mogą odnieść korzyści z donosowego zastosowania środka, gdy dostęp dożylny (IV) okazuje się trudny, a skuteczność donosowej ketaminy jest porównywalna z donosowym podawaniem fentanylu u dzieci.
Metoksyfluran, dobrze tolerowany środek, który zapewnia szybkie i skuteczne działanie przeciwbólowe, można szybko podać, zapewniając drogę również do innych leków przeciwbólowych. Na przykład, korzystając z ręcznego inhalatora, pacjenci mogą łatwo samodzielnie podawać metoksyfluran, podczas gdy ustalany jest dostęp dożylny dla innych leków.
Dzięki udowodnionej skuteczności przeciwbólowej w SOR, blokady nerwów charakteryzują się niskim ryzykiem AE i mogą ograniczać podanie opioidów. Jednak podawanie wymaga skomplikowanych i inwazyjnych procedur.
Dowody potwierdzające przeciwbólową użyteczność lidokainy w SOR są obecnie ograniczone.
