Zapalenie płuc u chorych leczonych inhibitorami PD-1/PD-L1
Autor: Aleksandra Lang
Data: 07.10.2016
Źródło: Jarushka Naidoo, Xuan Wang, Kaitlin M. Woo Pneumonitis in Patients Treated With Anti–Programmed Death-1/Programmed Death Ligand 1 Therapy Journal of Clinical Oncology, opublikowano na stronie internetowej 19 września 2016/AL
Według najnowszych analiz zapalenie płuc występuje u około 5% chorych leczonych immunoterapią skierowaną na immunologiczny punkt kontroli PD-1/PD-L1 (ang. programmed death/programmed death ligand). Pomimo iż nasilenie tego powikłania jest zwykle niewielkie, może dochodzić do pogorszenia, a nawet zgonu z tego powodu. Wyniki analiz opublikowano w Journal of Clinical Oncology.
Jedną z cech charakteryzujących leczenie przeciwciałami monoklonalnymi anty PD-1/PD-L1 jest względnie łagodny profil toksyczności. Mogą jednak występować poważne działania niepożądane o podłożu immunologicznym. Jednym z takich powikłań jest zapalenie płuc, które było przyczyna kilku zgonów u chorych uczestniczących w badaniach klinicznych.
Do nowego badania włączono 915 chorych na różne typy nowotworów leczonych niwolumabem, pembrolizumabem, atezolizumabem lub innymi cząsteczkami w monoterapii lub w skojarzeniu z lekami anty CTLA-4 (ang. anti–cytotoxic T-lymphocyte–associated antigen 4).
Zapalenie płuc rozpoznano u 43 chorych (5%), a częstość występowania tego powikłania była większa u chorych leczonych w sposób skojarzony niż u chorych otrzymujących jedynie terapie anty-PD-1/PD-L1 (10% w porównaniu do 3%, p < 0,01). Nie wykazano różnic w częstości występowania zapalenia płuc u chorych leczonych przeciwciałami anty PD-1 i anty PD-L1. Zapalenie płuc rozpoznano u chorych na czerniaka, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka pęcherza i inne nowotwory. Mediana czasu do wystąpienia działania niepożądanego wynosiła 2,8 miesiąca (zakres od 9 dni do 19 miesięcy), a zapalenie płuc rozwijało się szybciej u chorych leczonych w sposób skojarzony. Objawy zapalenia płuc u tych chorych obejmowały duszność i kaszel oraz gorączkę i rzadziej ból w klatce piersiowej. W większości przypadków stopień nasilenia toksyczności określono na stopień 1. lub 2. Według CTCAE, a zapalenie płuc było leczone ambulatoryjnie. Objawy zapalenia płuc ustępowały po odstawieniu terapii anty PD-1/PD-L1 i /lub włączeniu kortykosteroidów. U 86% chorych uzyskano wyleczenie, natomiast u 5 (12%) chorych doszło do pogorszenia objawów w trakcie leczenia. U tych chorych zastosowano dodatkowo leczenie immunosupresyjne. Większość zgonów była spowodowana kilkoma przyczynami, a jeden powiązano z leczeniem anty PD-1/PD-L1.
Podsumowując: zapalenie płuc w trakcie terapii anty PD-1/PD-L1 jest powikłaniem rzadkim, ale potencjalnie ciężkim. Dotyczy 5% chorych. Lekarze powinni mieć świadomość jego różnorodnego obrazu klinicznego, radiologicznego i patologicznego oraz faktu, że do powikłania tego może dojść na każdym etapie terapii przeciwciałami anty-PD-1/PD-L1. Wymagane są dalsze badania kliniczne pozwalające na zrozumienie biologii tego powikłania i optymalizację leczenia.
Do nowego badania włączono 915 chorych na różne typy nowotworów leczonych niwolumabem, pembrolizumabem, atezolizumabem lub innymi cząsteczkami w monoterapii lub w skojarzeniu z lekami anty CTLA-4 (ang. anti–cytotoxic T-lymphocyte–associated antigen 4).
Zapalenie płuc rozpoznano u 43 chorych (5%), a częstość występowania tego powikłania była większa u chorych leczonych w sposób skojarzony niż u chorych otrzymujących jedynie terapie anty-PD-1/PD-L1 (10% w porównaniu do 3%, p < 0,01). Nie wykazano różnic w częstości występowania zapalenia płuc u chorych leczonych przeciwciałami anty PD-1 i anty PD-L1. Zapalenie płuc rozpoznano u chorych na czerniaka, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka pęcherza i inne nowotwory. Mediana czasu do wystąpienia działania niepożądanego wynosiła 2,8 miesiąca (zakres od 9 dni do 19 miesięcy), a zapalenie płuc rozwijało się szybciej u chorych leczonych w sposób skojarzony. Objawy zapalenia płuc u tych chorych obejmowały duszność i kaszel oraz gorączkę i rzadziej ból w klatce piersiowej. W większości przypadków stopień nasilenia toksyczności określono na stopień 1. lub 2. Według CTCAE, a zapalenie płuc było leczone ambulatoryjnie. Objawy zapalenia płuc ustępowały po odstawieniu terapii anty PD-1/PD-L1 i /lub włączeniu kortykosteroidów. U 86% chorych uzyskano wyleczenie, natomiast u 5 (12%) chorych doszło do pogorszenia objawów w trakcie leczenia. U tych chorych zastosowano dodatkowo leczenie immunosupresyjne. Większość zgonów była spowodowana kilkoma przyczynami, a jeden powiązano z leczeniem anty PD-1/PD-L1.
Podsumowując: zapalenie płuc w trakcie terapii anty PD-1/PD-L1 jest powikłaniem rzadkim, ale potencjalnie ciężkim. Dotyczy 5% chorych. Lekarze powinni mieć świadomość jego różnorodnego obrazu klinicznego, radiologicznego i patologicznego oraz faktu, że do powikłania tego może dojść na każdym etapie terapii przeciwciałami anty-PD-1/PD-L1. Wymagane są dalsze badania kliniczne pozwalające na zrozumienie biologii tego powikłania i optymalizację leczenia.
