Liraglutyd w leczeniu otyłości u dzieci

Otyłość u dzieci jest czynnikiem prognostycznym otyłości u nastolatków i często utrzymuje się w wieku dorosłym. Wiąże się z poważnymi powikłaniami trwającymi przez całe życie, w tym cukrzycą typu 2, metaboliczną stłuszczeniową chorobą wątroby (MAFLD), wieloma nowotworami i zwiększonym ryzykiem śmierci z powodu chorób układu krążenia w wieku dorosłym.

Podstawą leczenia otyłości jest zmiana stylu życia – interwencje w zakresie zdrowej, zbilansowanej diety oraz adekwatna aktywność fizyczna. Jednakże trwały wpływ tych interwencji na wskaźnik masy ciała (BMI) często bywa niewystarczający.

Analogi glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), liraglutyd i semaglutyd, zostały zatwierdzone do długoterminowego kontrolowania masy ciała u młodzieży w wieku od 12. roku życia z otyłością, jako leczenie wspomagające zmiany stylu życia. Leki te działają w zakresie regulowania łaknienia, stężenia glukozy oraz czynności układu sercowo-naczyniowego. Zwiększają także poposiłkowe stężenie insuliny, zmniejszają wydzielanie glukagonu i opóźniają opróżnianie żołądka.

Lekarze starają się nie zauważać choroby otyłościowej ►– Chory na otyłość wciąż jest dla systemu pacjentem przezroczystym – brakuje opieki koordynowanej, nie ma dla niego ścieżki leczenia, a specjaliści starają się tej choroby nie zauważać, bo… jak się już ją zauważy, to niestety lub stety trzeba będzie zacząć ją leczyć – powiedziała prof. Lucyna Ostrowska, prezes PTLO.

Obecnie nie zatwierdzono żadnego leku do leczenia niemonogennej, niesyndromicznej otyłości u dzieci w wieku poniżej 12 lat.

W opublikowanym na łamach „The New England Journal od Medicine” artykule przedstawiono badanie analizujące użycie liraglutydu u dzieci w wieku od 6 do 12 lat. Randomizowane, podwójnie zaślepione badanie kontrolowane placebo obejmowało 56-tygodniowy okres leczenia i 26-tygodniowy okres obserwacji. Losowo przydzielono dzieci z otyłością w stosunku 2 : 1 do grupy otrzymującej raz na dobę podskórnie liraglutyd w dawce 3,0 mg lub placebo oraz modyfikację stylu życia.

W ostatnim tygodniu leczenia średnia procentowa zmiana BMI w stosunku do wartości wyjściowych wyniosła –5,8 proc. w przypadku liraglutydu i 1,6 proc. w przypadku placebo, a zmniejszenie BMI co najmniej o 5 proc. wystąpiło u 46 proc. uczestników w grupie liraglutydu i u 9 proc. uczestników w grupie placebo. Zdarzenia niepożądane ze strony przewodu pokarmowego występowały częściej w grupie liraglutydu (80 proc. w porównaniu z 54 proc.), należały do nich m.in. nudności, wymioty i biegunka.

Otyłość należy zrozumieć, rozpoznać i leczyćZdaniem prof. Mariusza Wyleżoła, co podkreślał w czasie dyskusji w trakcie sesji „Koordynowana i kompleksowa opieka nad pacjentem chorym na otyłość”, podczas konferencji Priorytety 2025, ciągle padają słowa stygmatyzujące, nawet w czasie posiedzenia ministerialnego zespołu do spraw przeciwdziałania otyłości. – Musimy zrozumieć, nie dla poprawności politycznej i na potrzeby wypowiedzi publicznych, tylko od serca, że rozwój choroby otyłościowej nie jest winą chorego – stwierdził ekspert.  

Badanie to wykazało, że wśród dzieci w wieku 6–12 lat chorych na otyłość, liraglutyd w dawce 3,0 mg w połączeniu z modyfikacjami stylu życia, był bezpieczny oraz skuteczniejszy w zmniejszaniu BMI w porównaniu z placebo i modyfikacjami stylu życia. Analiza ta miała jednak swoje ograniczenia, m.in. fakt, że obecnie brak jest międzynarodowego konsensusu w sprawie definicji istotnej klinicznie redukcji BMI u dzieci.

Wnioski płynące z badania są obiecujące i zdecydowanie dają nadzieję na skuteczne leczenie otyłości u młodszych dzieci. Jednakże konieczne są długoterminowe badania oceniające skuteczność i bezpieczeństwo liraglutydu u dzieci.