Lekarze starają się nie zauważać choroby otyłościowej ►
– Chory na otyłość wciąż jest dla systemu pacjentem przezroczystym – brakuje opieki koordynowanej, nie ma dla niego ścieżki leczenia, a specjaliści starają się tej choroby nie zauważać, bo… jak się już ją zauważy, to niestety lub stety trzeba będzie zacząć ją leczyć – powiedziała prof. Lucyna Ostrowska, prezes PTLO.
Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości wydało najnowsze zalecenia dla lekarzy i terapeutów, w jaki sposób rozpoznawać i skutecznie leczyć otyłość. Podczas Priorytetów w Ochronie Zdrowia 2025 „Menedżer Zdrowia” zapytał prof. Lucynę Ostrowską, prezes PTLO oraz kierownika Zakładu Dietetyki i Żywienia Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, dlaczego właśnie obecnie te zalecenia są tak bardzo ważne.
Rozmowa z ekspertką poniżej, pod wideo spisany tekst.
Polskie wytyczne są oparte na najnowszych badaniach naukowych i EBM
Prof. Lucyna Ostrowska przypomniała, że nie ma w tej chwili światowych zaleceń dotyczących diagnostyki i leczenia otyłości.
– Mamy zalecenia kanadyjskie oraz Europejskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, a teraz pojawiły się nasze wytyczne. Są oparte na najnowszych badaniach naukowych i EBM. Zawierają wszystkie kroki pokazujące, jak powinno się pracować z pacjentem chorującym na otyłość. Są drogowskazem pomagającym rozpoznawać tę chorobę, diagnozować, a także skutecznie i bezpiecznie ją leczyć. Nasze zalecenia dotyczą nie tylko lekarzy, ale również całych zespołów terapeutycznych, ponieważ otyłość jest chorobą przewlekłą wymagającą wieloletniego leczenia zespołowego – stwierdziła prezes PTLO.
Jak wynika z zaleceń w skład zespołów terapeutycznych powinien wchodzić lekarz jako koordynator i osoba projektująca leczenie pacjenta chorującego na otyłość oraz dietetyk, fizjoterapeuta, psycholog i chirurg bariatra.
Nie mamy opracowanej ścieżki leczenia dla pacjenta chorującego na otyłość
Specjalistka wskazała, że w Polsce obecnie nie mamy opracowanej ścieżki leczenia dla pacjenta chorującego na otyłość.
– Jako Polskie Towarzystwo Leczenia otyłości podjęliśmy współpracę z Ministerstwem Zdrowia, a także wspólpracę międzysektorową w ramach partnerstwa na rzecz profilaktyki i leczenia otyłości po to, żeby tę chorobę przede wszystkim rozpoznawać i leczyć, ale również zająć się profilaktyką – nadmieniła prof. Ostrowska.
W zaleceniach znajdują się zapisy mówiące czym jest profilaktyka w leczeniu choroby otyłościowej. Dotyczy ona wszystkich czynników, które mogą doprowadzić do tej choroby. I nie są to tylko i wyłącznie czynniki środowiskowe, czyli nadmierne jedzenie i brak ruchu, a także higiena snu, pracy, odpoczynku.
Lekarze rodzinni potrzebują opieki koordynowanej pacjenta z otyłością i wsparcia obesitologa
Nasza rozmówczyni podkreśliła, że zalecenia PTLO powstały po konsultacjach z Polskim Towarzystwem Medycyny Rodzinnej oraz Porozumieniem Zielonogórskim, ponieważ pierwszym lekarzem, z którym pacjent chorujący na otyłość się styka, jest lekarz rodzinny.
– Opracowaliśmy zatem postępowanie skierowane do lekarzy rodzinnych, w którym wskazujemy, jak się tym pacjentem zaopiekować. Słyszymy również od lekarzy rodzinnych, że oczywiście podejmą się diagnostyki i rozpoznania tej choroby, ale chcieliby, aby trafił do opieki koordynowanej pacjenta chorującego na otyłość (wciąż tego nie mamy), albo chcieliby mieć możliwość odesłania go do specjalisty. Tymczasem nie ma w Polsce specjalizacji z obesitologii. Więc przede wszystkim ubiegamy się, jako Polskie Towarzystwo Leczenia Otyłości, o tak zwaną umiejętność w zawodzie obesitologa – zaznaczyła prof. Lucyna Ostrowska.
– Wszystko wskazuje na to, że jesteśmy na początku drogi, ale podczas spotkania w Sejmie z wiceministrem zdrowia (mowa o zespole ministerialnym do spraw przeciwdziałania otyłości, który obradował 29 stycznia – przyp. red.) wszystkie nasze postulaty zgłosiliśmy. Stworzyliśmy zespół ekspercki, który będzie pracował przy Ministerstwie Zdrowia nad profilaktyką i leczeniem choroby otyłościowej – tłumaczyła ekspertka.
Portal edukacyjny dla lekarzy cieszy się coraz większym zainteresowaniem
Prezes PTLO przypomniała, że jest to towarzystwo młode, które istnieje dopiero od 4 lat, ale już w tej chwili ma około 4200 członków, więc jest jednym z większych towarzystw naukowych w Polsce.
– Jesteśmy towarzystwem wielodyscyplinarnym. Nie skupiamy w swoich szeregach tylko i wyłącznie lekarzy, ale również członków zespołów terapeutycznych. Zajęliśmy się w pierwszym etapie edukacją i szkoleniem lekarzy, przygotowywaniem ich do pracy z pacjentem chorującym na otyłość – mówiła prof. Ostrowska.
Ekspertka zauważyła, że pomimo wielu akcji edukacyjnych wciąż pacjent chory na otyłość jest dla systemu przezroczysty. – Lekarze starają się tej choroby nie zauważać, bo jak już się ją zauważy, to niestety lub stety trzeba ją leczyć. Dlatego zajęliśmy się edukacją, żeby pokazać medykom, jak poważna to choroba. Uświadomić im, z czego ona wynika, że jest chorobą wieloprzyczynową, nierównomierną, o różnych – jak to mówimy – maskach, twarzach czy fenotypach – tłumaczyła nasza rozmówczyni.
– W ramach platformy edukacyjnej dla lekarzy przekazujemy wiedzę opartą na EBM. Również tworzona jest platforma edukacyjna dla dietetyków, fizjoterapeutów, farmaceutów i dla chirurgów bariatrów – chcemy się zaopiekować całym zespołem terapeutycznym. Stworzyliśmy również, na prośbę pani minister zdrowia, certyfikację Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości w ramach szkoleń dotyczących leczenia pacjenta z chorobą otyłościową. Miała już trzy etapy, a w tej chwili podejmiemy kolejny nabór – tłumaczyła prezes PTLO.
– Mamy obecnie ponad 860 certyfikowanych lekarzy. Miejmy nadzieję, że to się będzie rozwijało, ponieważ rzeczywiście zainteresowanie jest coraz większe. To nas bardzo cieszy, ponieważ oznacza, że lekarze zrozumieli, że jest to choroba, której trzeba się nauczyć – podsumowała prof. Lucyna Ostrowska.
Przeczytaj także: „Koordynowana i kompleksowa opieka nad pacjentem chorym na otyłość – stan obecny i kierunki rozwoju”.
