Trendy w przepisywaniu antybiotyków w Europie Wschodniej

Światowa Organizacja Zdrowia opublikowała raport na temat wykorzystania antybiotyków w Europie Wschodniej. Analizowano dane dotyczące: Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Bośni i Hercegowini, Czarnogóry, Chorwacji, Gruzji, Kirgistanu, Kosowa, Mołdawii, Serbii, Tadżykistanu i Turcji. Stwierdzono, że częstość stosowania antybiotyków była najmniejsza w Armenii (15 dawek/1000 osób/dzień), największa zaś w Turcji (42 dawki/1000 osób/dzień – największa częstość w Europie).

Głównym stwierdzonym problemem była dostępność antybiotyków bez recepty. Oszacowano, że w krajach, gdzie zakup antybiotyku nie wymaga zaleceń lekarskich, ok. co piąta osoba korzysta z tej możliwości. Wykazano, że w określonych krajach zbyt często stosuje się antybiotyki z określonych grup. Przykładowo, w Gruzji i w Turcji w leczeniu pierwszego rzutu często stosowana jest amoksycylina z kwasem klawulanowym. Z kolei w Serbii powszechnie wykorzystywana jest azytromycyna. Problemem jest również stosowanie podawanych drogą parenteralną cefalosporyn trzeciej generacji w leczeniu ambulatoryjnym. Problem ten dotyczy w szczególności Czarnogóry i Tadżykistanu. Drogą parenteralną podawanych jest 46% dawek antybiotyków stosowanych w Azerbejdżanie i 31% dawek antybiotyków w Tadżykistanie. Dla porównania, w Turcji drogą parenteralną podawanych jest 2% dawek antybiotyków. W Turcji powszechne jest z kolei stosowanie cefalosporyn drugiej generacji. Częste stosowanie cefalosporyn pierwszej generacji, co cechuje także kraje nordyckie, odnotowano w Kirgistanie i w Mołdawii. Autorzy byli zaskoczeni częstym stosowaniem chloramfenikolu w niektórych krajach, w których w przeszłości był on powszechnie podawany pacjentom z biegunką. Autorzy stwierdzili, że ważnymi kierunkami działań będą: zmniejszenie dostępności antybiotyków bez recepty, zmniejszenie częstości parenteralnej podaży antybiotyków w leczeniu ambulatoryjnym, zmniejszenie częstości stosowania antybiotyków w niektórych krajach (szczególnie w Turcji), a także zmniejszenie wykorzystania amoksycyliny z kwasem klawulanowym oraz azytromycyny w leczeniu pierwszego rzutu.