Zarzucanie palenia u chorych na POChP

Palenie tytoniu stanowi najważniejszy czynnik ryzyka POChP, wpływa również niepomyślnie rokowniczo na przebieg choroby – zwiększa tempo rocznego spadku FEV1 i zwiększa ryzyko zaostrzeń. Zarzucenie palenia jest kluczowym elementem terapii chorego na POChP.

Jak wskazują badania wieloośrodkowe prowadzone w Niemczech znaczna część chorych na POChP kontynuuje nałóg palenia. Nadal problem ten dotyczy częściej mężczyzn, zazwyczaj też palą więcej niż kobiety. W badaniach populacyjnych stwierdzono, że wśród palących około 50% mężczyzn i 30% kobiet pali powyżej 20 papierosów dziennie. W wielu badaniach potwierdzono, że ograniczenie palenia nie ma znaczenia dla tempa spadku FEV1 u chorych na POChP, a jedynie zarzucenie palenia ma istotny wpływ na przebieg choroby.
Nadal jednym z najważniejszych sposobów oddziaływania jest wsparcie psychologiczne, rozmowy motywacyjne, a w przypadku znacznego stopnia uzależnienia i nasilonych objawów abstynencyjnych wskazane jest zastosowanie farmakoterapii: wareniklina, bupropion lub nortryptylina, a także środków nikotynozastępczych. Środki nikotynozastępcze mogą być łaczone z bupropionem. Badania kliniczne wskazują, na wyższą efektywność warenikliny wobec bupropionu (OR 1,7 95% CI). Natomiast nortryplina jeszcze nie uzyskała rejestracji dla celów zarzucanie palenia (jest lekiem przeciwdepresyjnym).
Zgodnie z aktualnymi wytycznymi GOLD rozmowa na temat palenia i wsparcie psychologiczne jest elementem terapii chorego na POChP. Ostatnio publikowana metaanaliza badań wskazuje, że rozmowa motywacyjna istotnie przyczynia się do zarzucenia palenia. Uwzględniono 38 badań, w których wzięło udział ponad 16 000 uczestników. Rozmowa motywacyjna była przeprowadzona zależnie od stopnia uzależnienia i motywacji uczestnika – od 1 do 6 razy (10 do 60 minut). Najwyższą skuteczność uzyskiwano w grupach prowadzonych przez lekarzy, jednak i w pozostałych grupach (prowadzący to pielęgniarki lub przeszkoleni edukatorzy) uzyskano znamienny wpływ na zarzucanie palenia przez uczestników).
Nie należy zalecać u chorych stosowanie e-papierosa. Nie jest w pełni znane bezpieczeństwo jego stosowania, a metanaliza publikowana niedawno wskazuje, że stosowanie e-papierosów wiąże się z mniejszą szansą ma zarzucenie palenia niż w grupie kontrolnej (OR 0,72; 95%CI: 0,57–0,91) .