Agoniści receptorów PPAR w leczeniu włóknienia skóry – nowe możliwości terapeutyczne w twardzinie układowej?

Istnieją trzy potencjalne ścieżki terapeutyczne w twardzinie układowej, które tworzą leki naczyniowe, immunosupresyjne oraz hamujące proces włóknienia. Leki z pierwszych dwóch grup są na co dzień stosowane u chorych, ale preparaty, które miały hamować fibrogenezę ostatecznie okazywały się nieskuteczne w fazie prowadzenia dalszych badań.

Proces włóknienia jest złożony. Aktywacja układu immunologicznego wpływa na pobudzenie aktywności fibroblastów, syntezę włókien kolagenowych oraz białek macierzy pozakomórkowej.

Receptory jądrowe są białkami regulującymi proces transkrypcji, w ten sposób wpływają na wiele podstawowych funkcji komórek. Poprzez oddziaływanie na takie receptory kontrolowane są m.in. procesy przemian metabolicznych, odpowiedzi immunologicznej, podziały i różnicowanie komórek. Leki, których mechanizm działania związany jest z receptorami jądrowymi znajdują zastosowanie np. w leczeniu cukrzycy. Agoniści receptorów jądrowych PPAR (receptory aktywowane przez proliferatory peroksysomów), do których należy m.in. fenofibrat, rozyglitazon i pioglitazon wykazują działanie przeciwzwłóknieniowe oraz hamują stan zapalny. Preparat oznaczony symbolem IVA337 jest agonistą wszystkich izoform receptora PPAR α, δ i γ o umiarkowanej aktywności. Działanie IVA337 przebadano w pierwszej kolejności na myszach będących modelem włóknienia skóry oraz testowano w badaniach In vitro. Zmniejszenie procesu włóknienia miało związek z wygaszaniem reakcji immunologicznej i zmniejszeniem nacieku komórek zapalnych, ponadto wykazano również wpływ leku na zahamowanie szlaków sygnalizacji TGF-beta1. Natomiast lek nie miał niekorzystnego wpływu na proces gojenia się ran. Wyniki te zachęcają do dalszych badań nad jego skutecznością w leczeniu włóknienia u chorych z twardziną układową.