Czy odczuwanie rozległego bólu skraca czas życia chorego?

Chorzy z uogólnionym bólem mają krótszy czas przeżycia względem osób bez dolegliwości bólowych, jest to w dużej mierze konsekwencja wpływu czynników związanych ze stylem życia. Modyfikowanie niekorzystnych dla zdrowia nawyków powinno stać się priorytetem postępowania u chorego z uogólnionym bólem np. z rozpoznaniem fibromialgii.

Rozległy lub inaczej uogólniony ból jest charakterystycznym objawem fibromialgii. W badaniach obserwacyjnych wśród chorych deklarujących występowanie bólu całego ciała stwierdzono zwiększoną śmiertelność. Odnotowane zgony miały związek głównie z chorobą nowotworową lub incydentami sercowo-naczyniowymi. U osób z uogólnionym bólem zaobserwowano również występowanie powiązanych czynników, które mogą mieć związek z przeżyciem np. mniejsza aktywność fizyczna, nadwaga/otyłość (odnoszone zarówno do powstania bólu, jak i jego przechodzenia w fazę przewlekłą), palenie papierosów oraz niewłaściwa dieta. Nie wszystkie publikacje potwierdzają istnienie takiej zależności.

W badaniu Macfarlane i wsp. przeanalizowano dane obejmujące populacje około pół miliona mieszańców Wielkiej Brytanii pochodzące z bazy UK Biobank z okresu 2005-2010. Na podstawie rozpoznań lekarzy podstawowej opieki, a następnie przeprowadzonych ankiet odnotowano 7130 osób (1,4%), które deklarowały występowanie bólu całego ciała przez ponad 3 miesiące, natomiast 281718 osób nie odczuwało żadnego bólu. Następnie porównano liczbę i przyczyny zgonów w obu grupach z wyłączeniem pierwszych dwóch lat obserwacji ze względu na ewentualne choroby nowotworowe, które mogłyby być przyczyną dolegliwości bólowych. W obliczeniach statystycznych, po skorygowaniu o wiek i płeć, u osób z uogólnionym bólem względem osób bez przewlekłego bólu stwierdzono ponad dwukrotnie większe ryzyko zgonu (współczynnik śmiertelności, mortality risk ratio 2,43). Po zastosowaniu podziału na przyczyny zgonu współczynniki śmiertelności wynosiły odpowiednio: dla nowotworów złośliwych- 1.73, dla incydentów sercowo naczyniowych- 3.24, chorób układu oddechowego- 5.66. Gdy w wyniki skorygowano względem czynników związanych ze stylem życia (tj. palenie papierosów, wysokie BMI, mała aktywność fizyczna, nieprawidłowa dieta) wykazano istotną redukcję tego ryzyka o około 35%, w tym odpowiednio o 56%, 89%, 62% dla chorób naczyniowych, układu oddechowego i innych schorzeń, a dla chorób nowotworowych oraz zgonów z przyczyn zewnętrznych niemal całkowita redukcja.