123RF
Czynniki predykcyjne zachorowania na spondyloatropatię u krewnych osób z tym rozpoznaniem
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 31.05.2022
Źródło: van der Linden SM, Khan MA, Li Z, Baumberger H, Zandwijk HV, Khan K, Villiger PM, Brown MA. Factors predicting axial spondyloarthritis among first-degree relatives of probands with ankylosing spondylitis: a family study spanning 35 years. Ann Rheum Dis. 2022 Jun;81(6):831-837. doi: 10.1136/annrheumdis-2021-222083
| Tagi: | spondyloartropatie |
U pacjentów z podejrzeniem SpA warto rozważyć w wywiadzie uwzględnienie dolegliwości bólowych kręgosłupa piersiowego oraz przedniej ściany klatki piersiowej.
Wczesne rozpoznanie spondyloartropatii (SpA) stanowi aktualne wyzwanie w reumatologii. U osób z obecnością antygenu HLA-B27 ryzyko zachorowania jest większe w przypadku występowania choroby wśród krewnych w porównaniu z osobami bez obciążającego wywiadu rodzinnego. Z kolei wśród krewnych osób z rozpoznaniem SpA występowanie antygenu HLA-B27 zwiększa ryzyko zachorowania na SpA.
Szwajcarscy naukowcy przeprowadzili bardzo ciekawy eksperyment. W 1985 roku przebadano grupę chorych z rozpoznaniem osiowej SpA oraz grupę ich krewnych pierwszego stopnia. U wszystkich przeprowadzono badania radiograficzne, oznaczono obecność antygenu HLA-B27, przeprowadzono badanie reumatologiczne oraz zebrano dane ankietowe.
W latach 2018–2019 z przebadanej wcześniej grupy udało się dotrzeć do 125 osób chorych oraz 360 krewnych. Wykorzystując przesłane przez te osoby informacje, ustalono, że rozpoznanie osiowej SpA w okresie 1985–2018/2019 postawiono u 25,9 proc. (42/162) krewnych pierwszego stopnia HLA-B27+ oraz u 3 (3 proc.) krewnych z ujemnym wynikiem na antygen HLA-B27.
Należy zwrócić uwagę, że tak wysoki odsetek zachorowań mógł mieć związek z metodyką badania. Zachorowanie na SpA wśród krewnych nie wykazywało związku z obrazem radiologicznym u chorego. W rodzinach obserwowano występowanie zarówno postaci nieradiograficznej, jak i radiograficznej SpA, co sugeruje wspólne podłoże genetyczne obu postaci choroby.
Na podstawie uzyskanych danych naukowcy poszukiwali czynników związanych ze zwiększeniem ryzyka zachorowania na SpA u krewnych chorych. Rozpoznanie ostrego zapalenia przedniej błony naczyniowej oka (acute anterior uveitis – AAU) zwiększało prawdopodobieństwo zachorowania na SpA.
W badanej grupie AAU wystąpiło u 38,2 proc. (13/34) krewnych z rozpoznaniem osiowej SpA oraz 11,6 proc. (29/251) krewnych bez rozpoznania SpA. Występowanie zapalnego bólu krzyża na początku obserwacji nie było związane z późniejszym zachorowaniem na SpA.
Natomiast uwzględnienie wśród zgłaszanych dolegliwości, poza zapalnym bólem krzyża, także bólu i dyskomfortu w obrębie kręgosłupa piersiowego oraz przedniej ściany klatki piersiowej wykazało czułość 83 proc. i specyficzność 87 proc. dla rozpoznania SpA.
Podsumowując, wystąpienie AAU u osoby, której krewny pierwszego stopnia ma rozpoznanie SpA, powinno być sygnałem do pilnej diagnostyki w tym kierunku. U pacjentów z podejrzeniem SpA warto rozważyć w wywiadzie uwzględnienie dolegliwości bólowych kręgosłupa piersiowego oraz przedniej ściany klatki piersiowej.
Na razie nie dysponujemy zestawem zwalidowanych pytań dotyczących bólu krzyża, bólu kręgosłupa piersiowego czy ściany klatki piersiowej, takie nowe „narzędzie diagnostyczne” powinno być przedmiotem dalszych badań naukowców.
Opracowanie: dr n.med. Ewa Morgiel
Szwajcarscy naukowcy przeprowadzili bardzo ciekawy eksperyment. W 1985 roku przebadano grupę chorych z rozpoznaniem osiowej SpA oraz grupę ich krewnych pierwszego stopnia. U wszystkich przeprowadzono badania radiograficzne, oznaczono obecność antygenu HLA-B27, przeprowadzono badanie reumatologiczne oraz zebrano dane ankietowe.
W latach 2018–2019 z przebadanej wcześniej grupy udało się dotrzeć do 125 osób chorych oraz 360 krewnych. Wykorzystując przesłane przez te osoby informacje, ustalono, że rozpoznanie osiowej SpA w okresie 1985–2018/2019 postawiono u 25,9 proc. (42/162) krewnych pierwszego stopnia HLA-B27+ oraz u 3 (3 proc.) krewnych z ujemnym wynikiem na antygen HLA-B27.
Należy zwrócić uwagę, że tak wysoki odsetek zachorowań mógł mieć związek z metodyką badania. Zachorowanie na SpA wśród krewnych nie wykazywało związku z obrazem radiologicznym u chorego. W rodzinach obserwowano występowanie zarówno postaci nieradiograficznej, jak i radiograficznej SpA, co sugeruje wspólne podłoże genetyczne obu postaci choroby.
Na podstawie uzyskanych danych naukowcy poszukiwali czynników związanych ze zwiększeniem ryzyka zachorowania na SpA u krewnych chorych. Rozpoznanie ostrego zapalenia przedniej błony naczyniowej oka (acute anterior uveitis – AAU) zwiększało prawdopodobieństwo zachorowania na SpA.
W badanej grupie AAU wystąpiło u 38,2 proc. (13/34) krewnych z rozpoznaniem osiowej SpA oraz 11,6 proc. (29/251) krewnych bez rozpoznania SpA. Występowanie zapalnego bólu krzyża na początku obserwacji nie było związane z późniejszym zachorowaniem na SpA.
Natomiast uwzględnienie wśród zgłaszanych dolegliwości, poza zapalnym bólem krzyża, także bólu i dyskomfortu w obrębie kręgosłupa piersiowego oraz przedniej ściany klatki piersiowej wykazało czułość 83 proc. i specyficzność 87 proc. dla rozpoznania SpA.
Podsumowując, wystąpienie AAU u osoby, której krewny pierwszego stopnia ma rozpoznanie SpA, powinno być sygnałem do pilnej diagnostyki w tym kierunku. U pacjentów z podejrzeniem SpA warto rozważyć w wywiadzie uwzględnienie dolegliwości bólowych kręgosłupa piersiowego oraz przedniej ściany klatki piersiowej.
Na razie nie dysponujemy zestawem zwalidowanych pytań dotyczących bólu krzyża, bólu kręgosłupa piersiowego czy ściany klatki piersiowej, takie nowe „narzędzie diagnostyczne” powinno być przedmiotem dalszych badań naukowców.
Opracowanie: dr n.med. Ewa Morgiel
