Febuksostat stosowany u chorych z ciężkim upośledzeniem funkcji nerek - wyniki badania klinicznego III fazy
Autor: Marta Koblańska
Data: 27.08.2018
Źródło: Saag KG, Becker MA, Whelton A et al.
Febuksostat obok allopurynolu jest jednym z głównych leków stosowanych w leczeniu hyperurykemii i profilaktyce ostrych napadów dny moczanowej. W związku z mechanizmem metabolizmu febuksostatu (FEB), który zachodzi głównie w wątrobie, nie ma konieczności modyfikacji dawki leku u chorych z łagodnym lub umiarkowanym upośledzeniem funkcji nerek.
Jednak dotychczasowe dane dotyczące stosowania leku u chorych ze znacznym upośledzeniem filtracji nerkowej (GFR < 30ml/min.) były dość ograniczone. Interesujące w tym aspekcie są wyniki wieloośrodkowego, randomizowanego badania klinicznego III fazy dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa FEB w postaci o natychmiastowym (FEB IR) i przedłużonym (FEB XR) uwalnianiu, w populacji chorych z prawidłową, a także ciężko upośledzoną funkcją nerek.
Według protokołu chorych (n=1790) zrandomizowano do pięciu ramion badania w stosunku 1:1:1:1:1 - otrzymujący placebo, FEB IR 40mg lub 80mg, FEB XR 40mg lub 80mg, z uwzględnieniem wyjściowej funkcji nerek: GFR 15-29ml/min. i >30ml/min. Średnie stężenie kwasu moczowego w populacji wynosiło 9,61mg/dl. Co znamienne większość badanych stanowili mężczyźni (88,4%), w wieku średnio 55 lat, z towarzyszącą otyłością (średnie BMI 34,3kg/m2). U wszystkich chorych stosowno równocześnie profilaktykę zaostrzeń dny (w zależności od tolerancji i przeciwwskazań były to kolchicyna, NLPZ lub glikokortykoid). Punkt końcowy badania stanowiła ocena skuteczności FEB - stężenie kwasu moczowego w surowicy <5mg/dl i <6mg/dl oceniane po 3 miesiącach terapii. Istotnie większy odsetek chorych uzyskał docelowe wartości kwasu moczowego w ramionach leczonych FEB, w porównaniu do placebo. Nie obserwowano istotnej różnicy w skuteczności terapii w zależności od formy leku (mechanizmu uwalniania IR vs XR), jednak większy odsetek badanych uzyskał stężenia kwasu moczowego <5mg/dl wśród leczonych FEB XR w dawce 40mg/dobę, niż równoważną dawką formy FEB IR (25,9% vs 15,7%). Obserwacje te były podobne także w grupie chorych z upośledzoną funkcją nerek. Odsetek chorych, u których wystąpiło co najmniej jedno zaostrzenie był zbliżony w ramionach stosujących FEB.
U blisko 39% uczestników badania odnotowano działania niepożądane (TEAE, treatment-emergent AE), w większości o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu (głównie biegunki, nieżyt noso-gardła, nadciśnienie tętnicze, artralgia). Odnotowano pojedyncze przypadki pogorszenia funkcji nerek lub ostrej niewydolności nerek. Ryzyko TEAE było większe u pacjentów z ciężkim upośledzeniem funkcji nerek.
Podsumowując FEB był skuteczny i dobrze tolerowany zarówno w grupie chorych z prawidłową, jak i upośledzoną (w tym ciężko) funkcją nerek. Chorzy z dną moczanową i upośledzoną funkcją nerek to wymagająca grupa pacjentów. Wyniki badania sygnalizują nowe możliwości terapii, jednak konieczne są dalsze obserwacje.
Według protokołu chorych (n=1790) zrandomizowano do pięciu ramion badania w stosunku 1:1:1:1:1 - otrzymujący placebo, FEB IR 40mg lub 80mg, FEB XR 40mg lub 80mg, z uwzględnieniem wyjściowej funkcji nerek: GFR 15-29ml/min. i >30ml/min. Średnie stężenie kwasu moczowego w populacji wynosiło 9,61mg/dl. Co znamienne większość badanych stanowili mężczyźni (88,4%), w wieku średnio 55 lat, z towarzyszącą otyłością (średnie BMI 34,3kg/m2). U wszystkich chorych stosowno równocześnie profilaktykę zaostrzeń dny (w zależności od tolerancji i przeciwwskazań były to kolchicyna, NLPZ lub glikokortykoid). Punkt końcowy badania stanowiła ocena skuteczności FEB - stężenie kwasu moczowego w surowicy <5mg/dl i <6mg/dl oceniane po 3 miesiącach terapii. Istotnie większy odsetek chorych uzyskał docelowe wartości kwasu moczowego w ramionach leczonych FEB, w porównaniu do placebo. Nie obserwowano istotnej różnicy w skuteczności terapii w zależności od formy leku (mechanizmu uwalniania IR vs XR), jednak większy odsetek badanych uzyskał stężenia kwasu moczowego <5mg/dl wśród leczonych FEB XR w dawce 40mg/dobę, niż równoważną dawką formy FEB IR (25,9% vs 15,7%). Obserwacje te były podobne także w grupie chorych z upośledzoną funkcją nerek. Odsetek chorych, u których wystąpiło co najmniej jedno zaostrzenie był zbliżony w ramionach stosujących FEB.
U blisko 39% uczestników badania odnotowano działania niepożądane (TEAE, treatment-emergent AE), w większości o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu (głównie biegunki, nieżyt noso-gardła, nadciśnienie tętnicze, artralgia). Odnotowano pojedyncze przypadki pogorszenia funkcji nerek lub ostrej niewydolności nerek. Ryzyko TEAE było większe u pacjentów z ciężkim upośledzeniem funkcji nerek.
Podsumowując FEB był skuteczny i dobrze tolerowany zarówno w grupie chorych z prawidłową, jak i upośledzoną (w tym ciężko) funkcją nerek. Chorzy z dną moczanową i upośledzoną funkcją nerek to wymagająca grupa pacjentów. Wyniki badania sygnalizują nowe możliwości terapii, jednak konieczne są dalsze obserwacje.
