Kolejny inhibitor JAK w leczeniu rzs – upadacitinib (wyniki badania SELECT-EARLY)
Redaktor: Anna Soboń
Data: 19.10.2020
Źródło: van Vollenhoven R, Takeuchi T, Pangan AL. et al. Efficacy and Safety of Upadacitinib Monotherapy in Methotrexate-Naive Patients With Moderately-to-Severely Active Rheumatoid Arthritis (SELECT-EARLY): A Multicenter, Multi-Country, Randomized, Double-Blind, Active Comparator–Controlled Trial. Arthritis & Rheumatology, Vol. 72, No. 10, October 2020, pp 1607–1620.
Opracowała: Marta Madej
Opracowała: Marta Madej
Upadacitinib (Rinvoq) należy do grupy inhibitorów kinaz Janusowych (JAK). Lek jest odwracalnym, selektywnym inhibitorem kinazy JAK1, zatwierdzonym przez FDA i EMA (2019) do leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów (rzs) o umiarkowanej i wysokiej aktywności. Lek stosowany jest w postaci doustnej 1x na dobę (15mg), w monoterapii lub w skojarzeniu z metotreksatem (MTX). W badaniach klinicznych III fazy upadacitinib stosowano w monoterapii lub w skojarzeniu z konwencjonalnym syntetycznym lekiem modyfikującym, u chorych na rzs z niewystarczającą odpowiedzią na MTX lub lek biologiczny.
Na łamach Arthritis & Rheumatology opublikowano wyniki wieloośrodkowego, randomizowanego, podwójnie zaślepionego badania klinicznego III fazy – SELECT-EARLY, mającego na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa stosowania leku w monoterapii w populacji chorych z głównie wczesnym rzs, z postacią umiarkowaną i ciężką i współistniejącymi czynnikami złego rokowania, którzy nie stosowali wcześniej lub mieli ograniczoną ekspozycję na MTX.
Badaną populację chorych zrandomizowano do trzech ramion badania: otrzymujących upadacitinib w dawce 15mg/d, 30mg/d oraz MTX w dawce 7,5-20mg/tydz. Średni czas trwania choroby w populacji 947 chorych wynosił 0,5 roku. Spośród włączonych do badania 89% ukończyło 24 tydzień badania. Badanie osiągnęło założony pierwotny punkt końcowy – odpowiedz ACR50 uzyskało w 12 tygodniu leczenia 52% (upadacitinib 15mg/d) i 56% (upadacitinib 30mg/d )chorych, natomiast w ramieniu otrzymującym MTX odpowiednio 28% badanych. Podobnie remisję kliniczną (ocenianą wskaźnikiem DAS28(CRP)<2,6) uzyskało w 24 tygodniu leczenia 48% i 50% otrzymujących upadacitinib odpowiednio w dawce 15mg/d i 30mg/d (vs 19% stosujących MTX). W grupie leczonej upadacitinibem obserwowano bardzo szybką (widoczną już w drugim tygodniu terapii) i utrzymującą się w okresie obserwacji, odpowiedź na leczenie. Brak progresji radiologicznej (zmodyfikowany wskaźnik Sharpa≤0) w ocenie po 48 tygodniach leczenia wykazano odpowiednio u 88% (upadacitinib 15mg/d), 89% (upadacitinib 30mg/d) i 78% (MTX) uczestników badania.
Ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem było większe w ramieniu otrzymującym upadacitinib w dawce 30mg/d (64-65% vs 71%). W trakcie obserwacji odnotowano 6 zgonów (5 wśród leczonych upadacitinibem i 1 wśród stosujących MTX). Tylko w jednym przypadku przyczyną śmierci była posocznica i zapalenie płuc, w 3 przypadkach były to przyczyny sercowo-naczyniowe. W pozostałych dwóch przypadkach przyczynami zgonu były – rozsiew procesu nowotworowego i zapalenie otrzewnej (u chorych obciążonych czynnikami ryzyka).
Wyniki badania potwierdzają korzystniejszy efekt terapeutyczny upadacitinibu stosowanego w monoterapii w stosunku do MTX. Profil bezpieczeństwa inhibitora JAK w dawce 15mg/d był podobny jak MTX. Upadacitinib stosowany w dawce 30mg/d cechowała większa częstość poważnych zdarzeń niepożądanych, przy podobnej skuteczności w porównaniu do leku stosowanego w dawce 15mg/d.
Badaną populację chorych zrandomizowano do trzech ramion badania: otrzymujących upadacitinib w dawce 15mg/d, 30mg/d oraz MTX w dawce 7,5-20mg/tydz. Średni czas trwania choroby w populacji 947 chorych wynosił 0,5 roku. Spośród włączonych do badania 89% ukończyło 24 tydzień badania. Badanie osiągnęło założony pierwotny punkt końcowy – odpowiedz ACR50 uzyskało w 12 tygodniu leczenia 52% (upadacitinib 15mg/d) i 56% (upadacitinib 30mg/d )chorych, natomiast w ramieniu otrzymującym MTX odpowiednio 28% badanych. Podobnie remisję kliniczną (ocenianą wskaźnikiem DAS28(CRP)<2,6) uzyskało w 24 tygodniu leczenia 48% i 50% otrzymujących upadacitinib odpowiednio w dawce 15mg/d i 30mg/d (vs 19% stosujących MTX). W grupie leczonej upadacitinibem obserwowano bardzo szybką (widoczną już w drugim tygodniu terapii) i utrzymującą się w okresie obserwacji, odpowiedź na leczenie. Brak progresji radiologicznej (zmodyfikowany wskaźnik Sharpa≤0) w ocenie po 48 tygodniach leczenia wykazano odpowiednio u 88% (upadacitinib 15mg/d), 89% (upadacitinib 30mg/d) i 78% (MTX) uczestników badania.
Ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem było większe w ramieniu otrzymującym upadacitinib w dawce 30mg/d (64-65% vs 71%). W trakcie obserwacji odnotowano 6 zgonów (5 wśród leczonych upadacitinibem i 1 wśród stosujących MTX). Tylko w jednym przypadku przyczyną śmierci była posocznica i zapalenie płuc, w 3 przypadkach były to przyczyny sercowo-naczyniowe. W pozostałych dwóch przypadkach przyczynami zgonu były – rozsiew procesu nowotworowego i zapalenie otrzewnej (u chorych obciążonych czynnikami ryzyka).
Wyniki badania potwierdzają korzystniejszy efekt terapeutyczny upadacitinibu stosowanego w monoterapii w stosunku do MTX. Profil bezpieczeństwa inhibitora JAK w dawce 15mg/d był podobny jak MTX. Upadacitinib stosowany w dawce 30mg/d cechowała większa częstość poważnych zdarzeń niepożądanych, przy podobnej skuteczności w porównaniu do leku stosowanego w dawce 15mg/d.
