Miejsce hydroksychlorochiny we współczesnej dermatologii
Redaktor: Arleta Czarnik
Data: 31.08.2021
Hydroksychlorochina stanowi złoty standard terapii tocznia rumieniowatego, ale rekomendowana jest też w innych chorobach autoimmunizacyjnych tkanki łącznej, a także np. w chorobach ziarniniakowych. Autorzy pracy omawiają aktualne wskazania do leczenia hydroksychlorochiną, zwracając uwagę na zalecane schematy dawkowania i monitorowania terapii, mające poprawić bezpieczeństwo.
Hydroksychlorochina jest lekiem znanym od lat 40. ubiegłego wieku. Początkowo stosowano ją w leczeniu malarii, a później tocznia rumieniowatego. Obecnie ma ugruntowaną pozycję w terapii tego ostatniego schorzenia. Jednocześnie znanych jest coraz więcej korzyści płynących z jej stosowania. Wykraczają one daleko poza działanie immunomodulujące, obejmując liczne składowe zespołu metabolicznego i zjawiska leżące u podłoża onkogenezy. Wdrożenie hydroksychlorochiny do leczenia umożliwia ograniczenie dawek leków immunosupresyjnych, nie tylko zwiększając skuteczność, lecz także zmniejszając ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
We współczesnej dermatologii, poza schorzeniami z kręgu autoimmunizacyjnych chorób tkanki łącznej, hydroksychlorochina coraz częściej jest rekomendowana w innych chorobach, np. ziarniniakowych. Lek ten jest wymieniany w rekomendacjach dotyczących leczenia: reumatoidalnego zapalenia stawów (jedynie w przypadku łagodnego przebiegu choroby), zespołu antyfosfolipidowego (leczenie wspomagające, zwłaszcza u kobiet w ciąży), zespołu Sjőgrena (wskazana przy zmianach stawowych i/lub zajęciu skóry z wyłączeniem plamicy, nie ma wpływu na objawy suchości) czy zapalenia skórno-mięśniowego (jako leczenie adiuwantowe zmian skórnych, nie ma wpływu na pozaskórne objawy choroby).
Poza efektem przeciwmalarycznym hydroksychlorochina ma również działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Wykazano na przykład, że może ona ograniczać replikację ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV). Niewielka siła tego działania nie uzasadnia jednak jej wykorzystania u osób zakażonych HIV w kontekście aktualnych możliwości terapeutycznych. W związku z pandemią SARS-CoV-2 powrócił temat potencjalnego wpływu leków przeciwmalarycznych na przebieg infekcji. Ostatecznie hydroksychlorochina nie jest obecnie rekomendowana w leczeniu chorych na COVID-19, co zostało przedyskutowane w rekomendacjach Infectious Diseases Society of America. Warto natomiast zauważyć publikacje dowodzące mniejszego ryzyka wystąpienia infekcji bakteryjnych u chorych na toczeń rumieniowaty oraz mniejszej liczby zgonów spowodowanych infekcjami w przebiegu tocznia u osób leczonych hydroksychlorochiną, chociaż również w tym zakresie pojawiają się sporne dane.
W pracy omówiono aktualne wskazania do leczenia hydroksychlorochiną, zwracając uwagę na zalecane schematy terapii i monitorowania pacjentów, mające poprawiać bezpieczeństwo stosowania leku.
Pełna treść artykułu: Aleksandra Dańczak-Pazdrowska, Adriana Polańska. The place of hydroxychloroquine in modern dermatology. Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2021; 108: 178-190.
We współczesnej dermatologii, poza schorzeniami z kręgu autoimmunizacyjnych chorób tkanki łącznej, hydroksychlorochina coraz częściej jest rekomendowana w innych chorobach, np. ziarniniakowych. Lek ten jest wymieniany w rekomendacjach dotyczących leczenia: reumatoidalnego zapalenia stawów (jedynie w przypadku łagodnego przebiegu choroby), zespołu antyfosfolipidowego (leczenie wspomagające, zwłaszcza u kobiet w ciąży), zespołu Sjőgrena (wskazana przy zmianach stawowych i/lub zajęciu skóry z wyłączeniem plamicy, nie ma wpływu na objawy suchości) czy zapalenia skórno-mięśniowego (jako leczenie adiuwantowe zmian skórnych, nie ma wpływu na pozaskórne objawy choroby).
Poza efektem przeciwmalarycznym hydroksychlorochina ma również działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe. Wykazano na przykład, że może ona ograniczać replikację ludzkiego wirusa niedoboru odporności (HIV). Niewielka siła tego działania nie uzasadnia jednak jej wykorzystania u osób zakażonych HIV w kontekście aktualnych możliwości terapeutycznych. W związku z pandemią SARS-CoV-2 powrócił temat potencjalnego wpływu leków przeciwmalarycznych na przebieg infekcji. Ostatecznie hydroksychlorochina nie jest obecnie rekomendowana w leczeniu chorych na COVID-19, co zostało przedyskutowane w rekomendacjach Infectious Diseases Society of America. Warto natomiast zauważyć publikacje dowodzące mniejszego ryzyka wystąpienia infekcji bakteryjnych u chorych na toczeń rumieniowaty oraz mniejszej liczby zgonów spowodowanych infekcjami w przebiegu tocznia u osób leczonych hydroksychlorochiną, chociaż również w tym zakresie pojawiają się sporne dane.
W pracy omówiono aktualne wskazania do leczenia hydroksychlorochiną, zwracając uwagę na zalecane schematy terapii i monitorowania pacjentów, mające poprawiać bezpieczeństwo stosowania leku.
Pełna treść artykułu: Aleksandra Dańczak-Pazdrowska, Adriana Polańska. The place of hydroxychloroquine in modern dermatology. Dermatol Rev/Przegl Dermatol 2021; 108: 178-190.
