Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego w RZS na podstawie profilu lipidowego

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia. Przyczyn tego zjawiska upatruje się w przewlekłej reakcji zapalnej.

W badaniach klinicznych podwyższone wartości parametrów stanu zapalnego u chorych na RZS były związane z częstszym występowaniem chorób sercowo-naczyniowych (ChSN). Również w populacji ogólnej wykazano, iż wzrost CRP jest niezależnym czynnikiem ryzyka chorób krążenia. W ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego w populacji ogólnej główną rolę odgrywają wartości profilu lipidowego: cholesterolu LDL (im wyższe stężenie tym wyższe ryzyko) oraz cholesterolu HDL (im wyższe stężenie tym ryzyko niższe). Tymczasem w grupie pacjentów z RZS zaobserwowano, iż po włączeniu leków modyfikujacych przebieg choroby (LMPCh), które hamują reakcję zapalną, obserwuje się spadek ryzyka ChSN, ale jednocześnie wzrasta stężenie całkowitego cholesterolu, LDL i HDL. Przypuszcza się zatem, iż u pacjentów z RZS wyniki pomiaru profilu lipidowego mogą niekiedy prowadzić do błędnych wniosków w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, wynika to z wpływu reakcji zapalnej na gospodarkę lipidową. Który zatem parametr profilu lipidowego koreluje z częstością wystąpienia zawału serca, udaru mózgowego czy zgonu z powodu chorób układu krążenia u chorych z RZS?

W badaniu analizowano dane pochodzące z systemu ubezpieczenia zdrowotnego USA uzyskane w okresie 2005-2010. Z badanej grupy wyłoniono 44 418 chorych z rozpoznaniem RZS (76% stanowiły kobiety, średnia wieku 49 lat). W grupie chorych z CRP>10mg/L w porównaniu z grupą chorych z CRP<1mg/L ryzyko wystąpienia zawału serca było istotnie wyższe (HR 2,12), w grupie z OB>42mm/h w porównaniu z OB<14mm/h stwierdzano wyższe ryzyko wystąpienia zawału serca (HR 2,53) oraz udaru mózgu (HR 2,51). Poziom cholesterolu HDL≥60mg/dL w porównaniu z HDL<40mg/dL związany był z niższym ryzykiem wystąpienia zawału (HR 0,37). Zależność poziomu LDL oraz wystąpienia zawału serca nie miała charakteru linearnego. Najniższe ryzyko wystąpienia zawału serca stwierdzono dla cholesterolu LDL w przedziale wartości 70-100mg/L. Nie stwierdzono zależności dla LDL i udaru mózgu.

Przeprowadzone badanie wskazuje na istnienie zależności między występowaniem chorób sercowo-naczyniowych u pacjentów z RZS a parametrami stanu zapalnego oraz profilu gospodarki lipidowej. Wpływ procesu zapalnego na gospodarkę tłuszczową jest bardzo słabo poznany. Konieczne są dalsze badania, które wyjaśnią ten proces i być może pozwolą na określenie celów terapeutycznych w profilaktyce chorób układu krążenia w grupie chorych na RZS.