Półpasiec zwiększa ryzyko wystąpienia olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic
Autor: Alicja Kostecka
Data: 20.02.2018
Źródło: AK/England BR, Mikuls TR, Xie F et al. Herpes Zoster as a Risk Factor for Incident Giant Cell Arteritis. Arthritis Rheumatol. 2017 Dec;69(12):2351-2358.
| Tagi: | półpasiec |
Wyniki dużego badania epidemiologicznego analizującego związek przyczynowy epizodów półpaśca (Herpes zoster, HZ), z wystąpieniem olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic (OZT) - wskazują iż patogen wirusowy może stanowić jeden z czynników spustowych dla wystąpienia zapalenia naczyń.
Retrospektywna analiza dwóch amerykańskich baz danych medycznych, spośród których wyłoniono grupę pacjentów spełniających kryteria włączenia obejmujące wiek powyżej 50 roku życia oraz negatywny wywiad w kierunku OZT i polimialgii reumatycznej, wykazała, że osoby które przebyły HZ miały większe ryzyko wystąpienia OZT. Spośród ponad 16,6 mln badanych, u 5942 osób rozpoznano OZT. Wśród nich tylko niewielki odsetek chorych miał poprzedzający epizod HZ - 3,1% i 6% (dane różniące się w poszczególnych bazach danych - odpowiednio MarketScan i Medicare).
Analiza statystyczna wykazała, że osoby, które przebyły w przeszłości HZ miały większe ryzyko zachorowania na OZT, niż badani z negatywnym wywiadem HZ. Co więcej osoby, które przebyły powikłany epizod HZ miały 2-krotnie większe ryzyko wystąpienia OZT (HR 1,99 - 2,16), niż osoby, które przebyły niepowikłany HZ - u tych ostatnich ryzyko było zwiększone niemal 1,5-krotnie (HR 1,42 - 1,45). Przebyte szczepienie przeciwko HZ oraz leczenie przeciwwirusowe nie wpływały istotnie na zmniejszenie ryzyka wystąpienia OZT.
Problematyka możliwego związku HZ z OZT poruszana była już we wcześniejszych publikacjach. Punktem wyjścia do łączenia obu problemów klinicznych jest podobny obraz histopatologiczny (zmiany w przebiegu HZ mogą mieć obraz waskulopatii z naciekiem z wielojądrzastych komórek olbrzymich), co więcej w niektórych badaniach wykazano obecność materiału genetycznego oraz antygenów wirusa w materiale pobranym z naczyń od chorych z OZT. Inni autorzy wskazują jednak na możliwość reakcji krzyżowej, dającej fałszywie dodatni obraz barwienia w badaniach immunohistochemicznych. Nie bez znaczenia wydaje się również fakt, że obie choroby dotykają podobnej populacji chorych, jaką stanowią osoby starsze. Pomimo wielu analiz, związek HZ z OZT pozostaje nadal niewyjaśniony. Nie można ponadto wykluczyć wpływu innych infekcji wirusowych na etiopatogenezę choroby.
Analiza statystyczna wykazała, że osoby, które przebyły w przeszłości HZ miały większe ryzyko zachorowania na OZT, niż badani z negatywnym wywiadem HZ. Co więcej osoby, które przebyły powikłany epizod HZ miały 2-krotnie większe ryzyko wystąpienia OZT (HR 1,99 - 2,16), niż osoby, które przebyły niepowikłany HZ - u tych ostatnich ryzyko było zwiększone niemal 1,5-krotnie (HR 1,42 - 1,45). Przebyte szczepienie przeciwko HZ oraz leczenie przeciwwirusowe nie wpływały istotnie na zmniejszenie ryzyka wystąpienia OZT.
Problematyka możliwego związku HZ z OZT poruszana była już we wcześniejszych publikacjach. Punktem wyjścia do łączenia obu problemów klinicznych jest podobny obraz histopatologiczny (zmiany w przebiegu HZ mogą mieć obraz waskulopatii z naciekiem z wielojądrzastych komórek olbrzymich), co więcej w niektórych badaniach wykazano obecność materiału genetycznego oraz antygenów wirusa w materiale pobranym z naczyń od chorych z OZT. Inni autorzy wskazują jednak na możliwość reakcji krzyżowej, dającej fałszywie dodatni obraz barwienia w badaniach immunohistochemicznych. Nie bez znaczenia wydaje się również fakt, że obie choroby dotykają podobnej populacji chorych, jaką stanowią osoby starsze. Pomimo wielu analiz, związek HZ z OZT pozostaje nadal niewyjaśniony. Nie można ponadto wykluczyć wpływu innych infekcji wirusowych na etiopatogenezę choroby.
