Profil lipidowy w badaniach klinicznych z zastosowaniem baricitinibu w leczeniu RZS

Zmiany zachodzące w profilu lipidowym u chorych leczonych baricitinibem w oparciu o aktualną wiedzę wydają się mieć korzystne działanie na układ krążenia. Jednakże dopiero dalsze badania obejmujące obserwację długoterminową pozwolą na pełną ocenę zmian metabolicznych u pacjentów z RZS leczonych baricitynibem i przede wszystkim ich wpływ na ryzyko wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych.

Baricitinib jest doustnym selektywnym inhibitorem kinaz JAK1, JAK2 zarejestrowanym do leczenia RZS w Unii Europejskiej. Należy do grupy celowanych leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh). Lek ma udowodnioną skuteczność w leczeniu chorych z RZS we wczesnym stadium choroby, po nieskuteczności metotreksatu lub innych klasycznych LMPCH, jak również po nieskuteczności leków biologicznych. U chorych z RZS z aktywnym procesem zapalnym obserwuje się spadek stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i HDL. Po włączeniu leków modyfikujących dochodzi do wzrostu stężeń lipidów. W randomizowanych badaniach klinicznych II i III fazy leczenia RZS baricitinibem analizowano zmiany w profilu lipidowym. Oznaczono cząsteczki lipidów z różnicowaniem na cholesterol całkowity, cholesterol o niskiej gęstości LDL z rozdziałem na cząsteczki A (duża) i B (mała) , cholesterol o wysokiej gęstości HDL, trójglicerydy oraz dodatkowo oznaczano glikozylację białek ostrej fazy (GlycA- parametr, który koreluje z aktywnością choroby, stanem zapalnym i jest związany z ryzykiem sercowo-naczyniowym). Analizując dane pochodzące z badań II i III fazy baricitinib zwiększał poziom cholesterolu całkowitego, LDL (cząsteczek dużych A), HDL i trójglicerydów, ale stosunek LDL do HDL nie zmieniał się. Poziom lipidów wzrastał do 12 tygodnia, a, a potem pozostawał stabilny. Wzrost poziomu lipidów stwierdzano zarówno u chorych stosujących statyny jak i u tych bez statyn. Rozpoczęcie leczenia atorvasterolem w trakcie badania wpływało na obniżenie LDL i TG i apolipoproteiny B, natomiast nie miało wpływu na HDL i apolipoproteinę A.