Profil zaburzeń immunologicznych u krewnych pacjentów chorych na RZS
Autor: Katarzyna Bakalarska
Data: 08.07.2013
Źródło: Barra L, Scinocca M, Saunders S et al. Anti-citrullinated protein antibodies in unaffected first-degree relatives of rheumatoid arthritis patients. Arthritis Rheum. 2013 Jun;65(6):1439-47.
Cytrulinizacja białek jest procesem silnie powiązanym z pataogenezą RZS. Do chwili obecnej zidentyfikowano różne białka (w tym obecne w strukturach stawowych) podlegające temu zjawisku. Obecność ACPA może na wiele lat poprzedzać wystąpienie połoobjawowego RZS. Ich obecność zwiększa ryzyko RZS, w przypadkach niezróżnicowanego zapalenia stawów.
W badaniu obejmującym krewnych pierwszego stopnia (FDR, first degree relatives), chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), wykazano zwiększoną częstość występowania przeciwciał skierowanych przeciwko cytrulinowanym peptydom. Badaniem objęto trzy populacje: chorych na RZS, ich krewnych pierwszego stopnia (bez osobniczego wywiadu w kierunku zapalenia stawów) oraz dobraną pod względem płci i wieku grupę zdrowych ochotników. Analizie poddano występowanie: przeciwciał przeciwko cytrulinowanym peptydom – ACPA (IgG anty-CCP2; anty-JED w klasie IgG, IgM, IgA; przeciwko cytrulinowanej wimentynie IgG anty-MCV; przeciwko fibrynogenowi w klasie IgG), obecność czynnika reumatoidalnego (RF) oraz czynniki genetyczne: występowanie wspólnego epitopu (SE) i obecność allelu HLA-DRB*1301 (o znaczeniu "ochronnym" względem RZS). Pod uwagę wzięto również wywiad w kierunku chorób przyzębia (uznana rola w patogenezie RZS infekcji bakterią Porphyromonas gingivalis), a także palenie tytoniu.
Wykazano, że u krewnych pierwszego stopnia częstość występowania przeciwciał ACPA była większa niż w grupie kontrolnej (48% vs 10%), były to w większości przypadków ACPA jednego izotypu (częściej IgA). Wydaje się, że obecność IgA ACPA może stanowić czynnik predykcyjny wystąpienia RZS. U 20% FDR obserwowano także występowanie IgG anty-MCV (rzadko anty-CCP2 (6%) lub anty-JED). Wśród grupy kontrolnej nie obserwowano przeciwciał anty-CCP2, natomiast u chorych na RZS aż w 86% przypadków. Podobnie w przypadku przeciwciał przeciw cytrulinowanemu fibrynogenowi – nieobecne były w grupie kontrolnej, stwierdzano je w niskim mianie u 4% FDR, natomiast obecne były u 69% chorych na RZS. Znamienne, że u chorych na RZS obserwowano przewagę przeciwciał IgG, z ekspresją ACPA w kilku klasach. Nie wykazano natomiast w grupie FDR istotnego statystycznie związku między chorobami przyzębia, paleniem, występowaniem objawów stawowych lub SE, a obecnością przeciwciał ACPA.
Cytrulinizacja białek jest procesem silnie powiązanym z pataogenezą RZS. Do chwili obecnej zidentyfikowano różne białka (w tym obecne w strukturach stawowych) podlegające temu zjawisku. Obecność ACPA może na wiele lat poprzedzać wystąpienie połoobjawowego RZS. Ich obecność zwiększa ryzyko RZS, w przypadkach niezróżnicowanego zapalenia stawów.
Wykazano, że u krewnych pierwszego stopnia częstość występowania przeciwciał ACPA była większa niż w grupie kontrolnej (48% vs 10%), były to w większości przypadków ACPA jednego izotypu (częściej IgA). Wydaje się, że obecność IgA ACPA może stanowić czynnik predykcyjny wystąpienia RZS. U 20% FDR obserwowano także występowanie IgG anty-MCV (rzadko anty-CCP2 (6%) lub anty-JED). Wśród grupy kontrolnej nie obserwowano przeciwciał anty-CCP2, natomiast u chorych na RZS aż w 86% przypadków. Podobnie w przypadku przeciwciał przeciw cytrulinowanemu fibrynogenowi – nieobecne były w grupie kontrolnej, stwierdzano je w niskim mianie u 4% FDR, natomiast obecne były u 69% chorych na RZS. Znamienne, że u chorych na RZS obserwowano przewagę przeciwciał IgG, z ekspresją ACPA w kilku klasach. Nie wykazano natomiast w grupie FDR istotnego statystycznie związku między chorobami przyzębia, paleniem, występowaniem objawów stawowych lub SE, a obecnością przeciwciał ACPA.
Cytrulinizacja białek jest procesem silnie powiązanym z pataogenezą RZS. Do chwili obecnej zidentyfikowano różne białka (w tym obecne w strukturach stawowych) podlegające temu zjawisku. Obecność ACPA może na wiele lat poprzedzać wystąpienie połoobjawowego RZS. Ich obecność zwiększa ryzyko RZS, w przypadkach niezróżnicowanego zapalenia stawów.
