123RF
Ryzyko ostrego zespołu wieńcowego a terapia biologiczna u chorych z RZS
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 23.05.2022
Źródło: Short-term, intermediate-term and long-term risks of acute coronary syndrome in cohorts of patients with RA starting biologic DMARDs: results from four Nordic countries.
Delcoigne B, Ljung L, Provan SA, Glintborg B, Hetland ML, Grøn KL, Peltomaa R, Relas H, Turesson C, Gudbjornsson B, Michelsen B, Askling J. Ann Rheum Dis. 2022 Mar 22:annrheumdis-2021-221996. doi: 10.1136/annrheumdis-2021-221996
U chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) zwiększone jest ryzyko miażdżycy oraz incydentów sercowo-naczyniowych (w tym ostrych zespołów wieńcowych).
Mechanizmami powiązanymi z niekorzystnym wpływem na naczynia krwionośne są: przewlekły stan zapalny, stosowane leczenie (glikokortykosteroidy/niesteroidowe leki przeciwzapalne), a także wpływ choroby na sprawność fizyczną i zachowania prozdrowotne.
Stosowanie leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh), których działanie jest ukierunkowane na uzyskanie remisji, czyli eliminowanie objawów choroby, w oczywisty sposób powinno być powiązane z redukcją ryzyka chorób naczyniowych.
Nadal jednak, mimo ogromnego postępu w zakresie leczenia zapalenia stawów oraz choroby niedokrwiennej serca, odnotowuje się zwiększenie ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych u chorych z RZS względem osób z populacji ogólnej.
Metotreksat, standardowo stosowany w pierwszej linii leczenia RZS, wykazuje działanie kardioprotekcyjne zarówno poprzez redukcję aktywności choroby, jak i niezależnie.
Wpływ poszczególnych leków biologicznych na ryzyko incydentów naczyniowych jest słabiej poznany. Pewne dane mogą budzić niepokój odnośnie do wpływu na układ krążenia, np. inhibitory TNF mogą pogarszać parametry niewydolności serca, tocilizumab, rytuksymab mają negatywny wpływ na gospodarkę lipidową, dane dotyczące wpływu inhibitorów JAK na ryzyko incydentów zakrzepowo-zatorowych pozostają niejednoznaczne.
Niemniej w dotychczasowych badaniach dowiedziono, że biologiczne LMPCh (zwłaszcza inhibitory TNF) mają korzystny wpływ na incydenty naczyniowe.
Duże badanie obserwacyjne przeprowadzono na podstawie danych zgromadzonych w krajach Europy Północnej (Dania, Norwegia, Finlandia i Szwecja) obejmujących 24 083 chorych z RZS (75 proc. kobiet, średnia wieku 56 lat), którzy w okresie od 2008 do 2017 roku mieli wdrożone leczenie biologiczne lub leki celowane (inhibitory JAK).
Wykorzystując dane rejestracyjne ICD10, oceniano ryzyko wystąpienia incydentów ostrego zespołu wieńcowego (OZW) w okresie jednego roku, dwóch oraz pięciu lat przy stosowaniu określonych leków biologicznych.
W czasie obserwacji trwającej do pięciu lat (141 257 osobolat) odnotowano 780 incydentów OZW.
W porównaniu z populacją ogólną ryzyko OZW u chorych z RZS było o 80 proc. wyższe.
W okresie roku i dwóch lat obserwacji ryzyko OZW dla poszczególnych leków biologicznych było zbliżone.
W ocenie pięcioletniej odnotowano więcej incydentów OZW u chorych, którzy stosowali infliximab, abatacept oraz rytuksymab, ale – jak zauważają autorzy – istotny wpływ na uzyskane wyniki mógł mieć kontekst prowadzonego leczenia. Zastosowanie danych korygujących (wiek, czas trwania choroby itp.) powodowało zacieranie się tych różnic. Nie można wykluczyć wpływu na obliczenia statystyczne tzw. błędu systematycznego.
Większość pacjentów z OZW leczonych rytuksymabem oraz abataceptem stosowała liczne terapie biologiczne, była ta grupa osób z długim czasem trwania aktywnej choroby, w starszym wieku, z licznymi chorobami współistniejącymi, dlatego dane te należy interpretować z ostrożnością. Z uwagi na mały odsetek pacjentów stosujących inhibitory JAK nie było możliwe sformułowanie jakichkolwiek wniosków odnośnie do ryzyka OZW dla tych leków.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
Stosowanie leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh), których działanie jest ukierunkowane na uzyskanie remisji, czyli eliminowanie objawów choroby, w oczywisty sposób powinno być powiązane z redukcją ryzyka chorób naczyniowych.
Nadal jednak, mimo ogromnego postępu w zakresie leczenia zapalenia stawów oraz choroby niedokrwiennej serca, odnotowuje się zwiększenie ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych u chorych z RZS względem osób z populacji ogólnej.
Metotreksat, standardowo stosowany w pierwszej linii leczenia RZS, wykazuje działanie kardioprotekcyjne zarówno poprzez redukcję aktywności choroby, jak i niezależnie.
Wpływ poszczególnych leków biologicznych na ryzyko incydentów naczyniowych jest słabiej poznany. Pewne dane mogą budzić niepokój odnośnie do wpływu na układ krążenia, np. inhibitory TNF mogą pogarszać parametry niewydolności serca, tocilizumab, rytuksymab mają negatywny wpływ na gospodarkę lipidową, dane dotyczące wpływu inhibitorów JAK na ryzyko incydentów zakrzepowo-zatorowych pozostają niejednoznaczne.
Niemniej w dotychczasowych badaniach dowiedziono, że biologiczne LMPCh (zwłaszcza inhibitory TNF) mają korzystny wpływ na incydenty naczyniowe.
Duże badanie obserwacyjne przeprowadzono na podstawie danych zgromadzonych w krajach Europy Północnej (Dania, Norwegia, Finlandia i Szwecja) obejmujących 24 083 chorych z RZS (75 proc. kobiet, średnia wieku 56 lat), którzy w okresie od 2008 do 2017 roku mieli wdrożone leczenie biologiczne lub leki celowane (inhibitory JAK).
Wykorzystując dane rejestracyjne ICD10, oceniano ryzyko wystąpienia incydentów ostrego zespołu wieńcowego (OZW) w okresie jednego roku, dwóch oraz pięciu lat przy stosowaniu określonych leków biologicznych.
W czasie obserwacji trwającej do pięciu lat (141 257 osobolat) odnotowano 780 incydentów OZW.
W porównaniu z populacją ogólną ryzyko OZW u chorych z RZS było o 80 proc. wyższe.
W okresie roku i dwóch lat obserwacji ryzyko OZW dla poszczególnych leków biologicznych było zbliżone.
W ocenie pięcioletniej odnotowano więcej incydentów OZW u chorych, którzy stosowali infliximab, abatacept oraz rytuksymab, ale – jak zauważają autorzy – istotny wpływ na uzyskane wyniki mógł mieć kontekst prowadzonego leczenia. Zastosowanie danych korygujących (wiek, czas trwania choroby itp.) powodowało zacieranie się tych różnic. Nie można wykluczyć wpływu na obliczenia statystyczne tzw. błędu systematycznego.
Większość pacjentów z OZW leczonych rytuksymabem oraz abataceptem stosowała liczne terapie biologiczne, była ta grupa osób z długim czasem trwania aktywnej choroby, w starszym wieku, z licznymi chorobami współistniejącymi, dlatego dane te należy interpretować z ostrożnością. Z uwagi na mały odsetek pacjentów stosujących inhibitory JAK nie było możliwe sformułowanie jakichkolwiek wniosków odnośnie do ryzyka OZW dla tych leków.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel
