Stosowanie GKS zwiększa ryzyko półpaśca u chorych leczonych tofacytynibem
Autor: Alicja Kostecka
Data: 23.09.2019
Źródło: Risk for Herpes Zoster in Tofacitinib-Treated Rheumatoid Arthritis Patients With and Without Concomitant Methotrexate and Glucocorticoids. Arthritis Care Res (Hoboken). 2019 Sep;71(9):1249-1254
Od dnia 1 września 2019 tofacytynib (inhibitor kinazy janusowej, JAK) został objęty refundacją w ramach programu lekowego B.33 dla pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS). Zgodnie z zapisem programu lekowego lek może być stosowany w pierwszej linii leczenia po niepowodzeniu terapii klasycznym lekiem modyfikującym przebieg choroby, jak również w kolejnych liniach po nieskuteczności leczenia lekiem biologicznym oraz drugim z inhibitorów JAK objętym refundacją – baricytynibem.
Tofacytynib stosowany jest w postaci doustnej – 2x5mg/dobę. Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania tofacytynibu porównywalne jest do leków biologicznych, za wyjątkiem ryzyka reaktywacji zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV). Jak wskazują dotychczasowe dane pochodzące z badań klinicznych, ryzyko wystąpienia półpaśca u chorych na RZS leczonych tofacytynibem wzrasta 2-3-krotnie.
Curtis JR i wsp. przeanalizowali, na podstawie danych pochodzących z amerykańskiej bazy MarketScan i Medicare data, częstość występowania epizodów półpaśca u chorych na rzs leczonych tofacytynibem oraz wpływ stosowanego jednocześnie metotreksatu (MTX) i glikokortykoseroidów (GKS). Jak wykazała analiza ponad 8 tys. przypadków chorych, częstość epizodów półpaśca u leczonych tofacytynibem wynosiła 3,4 oraz 3,7/ 100 pacjento-lat (odpowiednio u otrzymujących tofacytynib jednocześnie z MTX lub bez). Dołączenie MTX do tofacytynibu nie wpływało istotnie na ryzyko reaktywacji zakażenia VZV. Jednoczesne stosowanie GKS powodowało natomiast dwukrotne zwiększenie ryzyka wystąpienia półpaśca (6/ 100 pacjento-lat w przypadku: tofacytynib+GKS oraz 6,5/ 100 pacjento-lat w przypadku terapii: tofacytynib+GKS+MTX). Czynnikami ryzyka wystąpienia półpaśca były również płeć żeńska (HR 1,43) oraz starszy wiek (HR 1,11). Ryzyko reaktywacji zakażenia było mniejsze u chorych, którzy zostali zaszczepieni przeciwko półpaścowi (HR 0,6) – w omawianym badaniu było to szczepienie szczepionką zawierającą żywe wirusy VZV (Zostavax).
Stosowanie „żywych” szczepionek budzi wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa podawania ich chorym z immunosupresją. Nowe możliwości zapobiegania półpaścowi i neuralgii półpaścowej stwarza stosowanie adjuwantowej, rekombinowanej szczepionki podjednostkowej. Jednak dane dotyczące skuteczności, a przede wszystkim bezpieczeństwa stosowania szczepionki adjuwantowej w populacji chorych na autoimmunologiczne choroby układowe są ograniczone.
Curtis JR i wsp. przeanalizowali, na podstawie danych pochodzących z amerykańskiej bazy MarketScan i Medicare data, częstość występowania epizodów półpaśca u chorych na rzs leczonych tofacytynibem oraz wpływ stosowanego jednocześnie metotreksatu (MTX) i glikokortykoseroidów (GKS). Jak wykazała analiza ponad 8 tys. przypadków chorych, częstość epizodów półpaśca u leczonych tofacytynibem wynosiła 3,4 oraz 3,7/ 100 pacjento-lat (odpowiednio u otrzymujących tofacytynib jednocześnie z MTX lub bez). Dołączenie MTX do tofacytynibu nie wpływało istotnie na ryzyko reaktywacji zakażenia VZV. Jednoczesne stosowanie GKS powodowało natomiast dwukrotne zwiększenie ryzyka wystąpienia półpaśca (6/ 100 pacjento-lat w przypadku: tofacytynib+GKS oraz 6,5/ 100 pacjento-lat w przypadku terapii: tofacytynib+GKS+MTX). Czynnikami ryzyka wystąpienia półpaśca były również płeć żeńska (HR 1,43) oraz starszy wiek (HR 1,11). Ryzyko reaktywacji zakażenia było mniejsze u chorych, którzy zostali zaszczepieni przeciwko półpaścowi (HR 0,6) – w omawianym badaniu było to szczepienie szczepionką zawierającą żywe wirusy VZV (Zostavax).
Stosowanie „żywych” szczepionek budzi wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa podawania ich chorym z immunosupresją. Nowe możliwości zapobiegania półpaścowi i neuralgii półpaścowej stwarza stosowanie adjuwantowej, rekombinowanej szczepionki podjednostkowej. Jednak dane dotyczące skuteczności, a przede wszystkim bezpieczeństwa stosowania szczepionki adjuwantowej w populacji chorych na autoimmunologiczne choroby układowe są ograniczone.
