Wpływ steroidowych hormonów płciowych na ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów u kobiet

Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) jest główną przyczyną dolegliwości stawowych u osób po 50 roku życia, częściej dotyka kobiet niż mężczyzn.

Jakkolwiek wyniki dotychczasowych badań dotyczących związku ryzyka ChZS i ekspozycji na działanie hormonów nie są jednoznaczne, istnieją doniesienia o możliwym udziale steroidowych hormonów płciowych w patogenezie choroby. Epidemiologia choroby może sugerować, iż wpływ na częstsze występowanie choroby u kobiet w wieku pomenopauzalnym, mogą mieć zmiany stężeń steroidowych hormonów płciowych w surowicy lub zmiany odpowiedzi tkanek na działanie hormonów płciowych. Grupa badaczy australijskich opublikowała wyniki prospektywnego badania obserwacyjnego oceniającego związek między stężeniami w surowicy steroidowych hormonów płciowych, a występowaniem ChZS, definiowanej koniecznością wykonania zabiegu endoprotezoplastyki. W sumie badaniem objęto ponad 2600 kobiet, u których oznaczono w surowicy stężenia dehydroepiandrosteronu (DHEAS), androstendionu (ASD), testosteronu, estradiolu i estronu, a także globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG). W czasie dziesięcioletniego okresu obserwacji alloplastyki stawu kolanowego wymagało 115 kobiet, a biodrowego 99 kobiet. Średni wiek w momencie endoprotezoplastyki wynosił dla stawu kolanowego: 72,3±6,1 lata oraz biodrowego odpowiednio m72,5±8,5 lata. Wykazano, że niskie stężenie estradiolu stanowi czynnik ryzyka choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych, niezależnie od wieku, czy wskaźnika BMI. Natomiast niskie stężenia androstendionu i wysokie SHBG (co przekłada się na niskie stężenia wolnych hormonów w surowicy) są czynnikiem ryzyka choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych wśród kobiet. Nie zaobserwowano związku pomiędzy stężeniami testostreronu, DHEAS, czy estronu, a ryzykiem ChZS.