Wytyczne postępowania w toczniu układowym z zajęciem układu nerwowego, a codzienna praktyka - konfrontacja
Autor: Andrzej Kordas
Data: 18.08.2015
Źródło: Pamfil C, Fanouriakis A, Damian L et al. EULAR recommendations for neuropsychiatric systemic lupus erythematosus vs usual care: results from twoEuropean centres. Rheumatology (Oxford). 2015 Jul;54(7):1270-8. doi: 10.1093/rheumatology/keu482.
Opublikowano wyniki retrospektywnej analizy weryfikującej przestrzeganie zaleceń EULAR dotyczących diagnostyki i leczenia w toczniu rumieniowatym układowym (TRU) z zajęciem układu nerwowego.
Ocenie poddano w sumie 94 przypadki chorych (123 incydenty objawów neuropsychiatrycznych w przebiegu TRU ) pochodzących z dwóch ośrodków referencyjnych w Rumunii i Grecji. Wykazano wysoką zgodność zaleceń EULAR z postępowaniem w codziennej praktyce klinicznej (powyżej 60% zarówno w przypadku postępowania diagnostycznego, jak i terapii), pomimo, iż część analizowanych przypadków pochodziła sprzed 2010 roku, kiedy to opublikowano rekomendacje. Autorzy zwracają jednak uwagę na zbyt częste wykonywanie badania MRI mózgu (niezgodnie z zaleceniami), skutkiem czego jest uzyskanie wyników o niespecyficznym obrazie, trudnych do interpretacji, jak np. niespecyficzne ogniska hyperintensywne okołokomorowo w istocie białej - które mogą być obecne u chorych na TRU bez objawów neuropsychiatrycznych lub u osób zdrowych.
Niemniej jednak MRI stanowi cenne narzędzie dla wykluczenia innych patologii. Kolejny problemem jest niedostateczna diagnostyka, z oceną neuropsychologiczną i psychiatryczną, zaburzeń poznawczych (w omawianej populacji objęła ona tylko niecałe 28% chorych z objawami deficytów neuropoznawczych). Jedną z przyczyn może być bardzo zróżnicowany obraz kliniczny, często o bardzo łagodnym przebiegu. Niezależnie od rekomendacji osobny problem stanowi leczenie zmian neuropsychiatrycznych w TRU, z uwagi na niejednokrotnie trudne klinicznie zróżnicowanie podłoża zaburzeń - zapalne (vasculitis), o charakterze zakrzepowo-zatorowym, czy też współistnienie obu.
Stąd częste w praktyce, łączenie terapii immunosupresyjnej i przeciwpłytkowej, czy antykoagulacji. Co może tłumaczyć fakt, że w omawianym badaniu ponad połowa chorych z objawami CVD (ang. cerebro-vascular disease) miała wdrożone leczenie skojarzone - z uwagi na współistniejące inne objawy świadczące o aktywności choroby podstawowej lub ze względu na nawracające epizody naczyniowo-mózgowe, pomimo leczenia przeciwpłytkowego.
Niemniej jednak MRI stanowi cenne narzędzie dla wykluczenia innych patologii. Kolejny problemem jest niedostateczna diagnostyka, z oceną neuropsychologiczną i psychiatryczną, zaburzeń poznawczych (w omawianej populacji objęła ona tylko niecałe 28% chorych z objawami deficytów neuropoznawczych). Jedną z przyczyn może być bardzo zróżnicowany obraz kliniczny, często o bardzo łagodnym przebiegu. Niezależnie od rekomendacji osobny problem stanowi leczenie zmian neuropsychiatrycznych w TRU, z uwagi na niejednokrotnie trudne klinicznie zróżnicowanie podłoża zaburzeń - zapalne (vasculitis), o charakterze zakrzepowo-zatorowym, czy też współistnienie obu.
Stąd częste w praktyce, łączenie terapii immunosupresyjnej i przeciwpłytkowej, czy antykoagulacji. Co może tłumaczyć fakt, że w omawianym badaniu ponad połowa chorych z objawami CVD (ang. cerebro-vascular disease) miała wdrożone leczenie skojarzone - z uwagi na współistniejące inne objawy świadczące o aktywności choroby podstawowej lub ze względu na nawracające epizody naczyniowo-mózgowe, pomimo leczenia przeciwpłytkowego.
