Zalecenia dotyczące diagnostyki i leczenia dny moczanowej w oparciu o przegląd doniesień naukowych i opinie ekspertów
Autor: Anita Jóźwiak
Data: 21.01.2014
Źródło: Multinational evidence-based recommendations for the diagnosis and management of gout: integrating systematic literature review and expert opinion of a broad panel of rheumatologists in the 3e initiative. Sivera F, Andrés M, Carmona L i wsp. Ann Rheum Dis
Działy:
Doniesienia naukowe
Aktualności
Dna moczanowa jest jedną z najczęstszych przyczyn zapalenia stawów. Choroba polega na odkładaniu się kryształów moczanu sodu w tkankach oraz płynie stawowym, nieleczona prowadzi do destrukcji stawów i niepełnosprawności. Dna moczanowa nie tylko pogarsza jakość życia, jest również jednym z czynników ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia i przyczynia się skrócenia oczekiwanej długości życia. Opublikowane wytyczne powstały w ramach inicjatywy 3e (evidence, expertice, exchange-fakty naukowe, doświadczenie, wymiana), której podstawą jest międzynarodowa współpraca licznej grupy reumatologów ukierunkowana na praktyczne rozwiązywanie problemów klinicznych. Sformułowano 10 zaleceń.
Dna moczanowa jest jedną z najczęstszych przyczyn zapalenia stawów. Choroba polega na odkładaniu się kryształów moczanu sodu w tkankach oraz płynie stawowym, nieleczona prowadzi do destrukcji stawów i niepełnosprawności. Dna moczanowa nie tylko pogarsza jakość życia, jest również jednym z czynników ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia i przyczynia się skrócenia oczekiwanej długości życia. Opublikowane wytyczne powstały w ramach inicjatywy 3e (evidence, expertice, exchange-fakty naukowe, doświadczenie, wymiana), której podstawą jest międzynarodowa współpraca licznej grupy reumatologów ukierunkowana na praktyczne rozwiązywanie problemów klinicznych. Sformułowano 10 zaleceń:
1. Dla ostatecznego potwierdzenia rozpoznania dny moczanowej należy dążyć do wykazania obecności kryształów moczanu sodu, jeżeli nie jest to możliwe rozpoznanie dny moczanowej może być oparte o występowanie charakterystycznych objawów takich jak: podagra, guzki dnawe, szybka odpowiedź na kolchicynę i/lub o obecność typowych zmian w badaniach obrazowych.
2. U pacjenta z dną i/lub hyperurykemią należy oznaczyć funkcję nerek i oszacować czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.
3. Ostry atak dny wymaga zastosowania kolchicyny w niskich dawkach (do 2mg/dobę), niesteroidowego leku przeciwzapalnego (NLPZ) i/lub glikkortykosteroidów (GKS) z uwzględnieniem chorób współistniejących i ewentualnych działań niepożądanych leku.
4. Pacjent powinien być poinformowany o zasadach zdrowego stylu życia.
5. Lekiem pierwszego wyboru w terapii zmniejszającej stężenie kwasu moczowego jest allopurinol, leki alternatywne to: leki urykozuryczne lub febuksostat; urykaza w monoterapii powinna być rozważana wyłącznie w przypadku ciężkiej dny opornej na leczenie.
6. Na początku wdrażania leczenia niefarmakologicznego i leczenia obniżając stężenie kwasu moczowego w profilaktyce napadów dny należy rozważyć zastosowanie kolchicyny (do 1,2 mg/dobę) lub (gdy są przeciwwskazania do jej zastosowania lub nietolerancja) NLPZ lub GKS w niskiej dawce.
7. U pacjentów z upośledzeniem funkcji nerek terapię allopurinolem należy rozpocząć od niskich dawek 50-100mg i stopniowo zwiększać dawkę do osiągnięcia celu terapii monitorując ewentualne wystąpienie działań niepożądanych.
8. Celem terapii jest obniżenie stężenia kwasu moczowego w surowicy <6mg/dl oraz brak napadów dny, zmniejszenie guzków dnawych.
9. Guzki dnawe powinny być leczone zachowawczo poprzez obniżenie stężenia kwasu moczowego w surowicy najlepiej <5 mg/dl (leczenie chirurgiczne tylko w szczególnych przypadkach).
10. Nie zaleca się farmakologicznego leczenia bezobjawowej hyperurykemii.
1. Dla ostatecznego potwierdzenia rozpoznania dny moczanowej należy dążyć do wykazania obecności kryształów moczanu sodu, jeżeli nie jest to możliwe rozpoznanie dny moczanowej może być oparte o występowanie charakterystycznych objawów takich jak: podagra, guzki dnawe, szybka odpowiedź na kolchicynę i/lub o obecność typowych zmian w badaniach obrazowych.
2. U pacjenta z dną i/lub hyperurykemią należy oznaczyć funkcję nerek i oszacować czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego.
3. Ostry atak dny wymaga zastosowania kolchicyny w niskich dawkach (do 2mg/dobę), niesteroidowego leku przeciwzapalnego (NLPZ) i/lub glikkortykosteroidów (GKS) z uwzględnieniem chorób współistniejących i ewentualnych działań niepożądanych leku.
4. Pacjent powinien być poinformowany o zasadach zdrowego stylu życia.
5. Lekiem pierwszego wyboru w terapii zmniejszającej stężenie kwasu moczowego jest allopurinol, leki alternatywne to: leki urykozuryczne lub febuksostat; urykaza w monoterapii powinna być rozważana wyłącznie w przypadku ciężkiej dny opornej na leczenie.
6. Na początku wdrażania leczenia niefarmakologicznego i leczenia obniżając stężenie kwasu moczowego w profilaktyce napadów dny należy rozważyć zastosowanie kolchicyny (do 1,2 mg/dobę) lub (gdy są przeciwwskazania do jej zastosowania lub nietolerancja) NLPZ lub GKS w niskiej dawce.
7. U pacjentów z upośledzeniem funkcji nerek terapię allopurinolem należy rozpocząć od niskich dawek 50-100mg i stopniowo zwiększać dawkę do osiągnięcia celu terapii monitorując ewentualne wystąpienie działań niepożądanych.
8. Celem terapii jest obniżenie stężenia kwasu moczowego w surowicy <6mg/dl oraz brak napadów dny, zmniejszenie guzków dnawych.
9. Guzki dnawe powinny być leczone zachowawczo poprzez obniżenie stężenia kwasu moczowego w surowicy najlepiej <5 mg/dl (leczenie chirurgiczne tylko w szczególnych przypadkach).
10. Nie zaleca się farmakologicznego leczenia bezobjawowej hyperurykemii.