Zastosowanie tocilizumabu u chorych na chorobę Stilla u dorosłych

Leczenie chorych na chorobę Stilla dorosłych (adult-onset Still's disease, AOSD) obejmuje niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykoidy oraz leki modyfikujące przebieg choroby (m.in. metotreksat, leflunomid, azatiopryna), czy immunoglobuliny IV. Niekiedy schorzenie wymaga bardziej intensywnego leczenia z zastosowaniem leków biologicznych.

W wieloośrodkowym, retrospektywnym badaniu otwartym oceniano skuteczność stosowania tocilizumabu (TCZ, humanizowane monoklonalne przeciwciała przeciwko receptorowi dla interleukiny 6) w leczeniu opornych na konwencjonalną terapię postaci AOSD. Badaniem objęto 34 chorych po niepowodzeniu leczenia glikokortykosteroidami oraz co najmniej jednym syntetycznym lekiem modyfikującym i lekami biologicznymi (anakinra, inhibitory TNF alfa). Zastosowanie TCZ związane było z szybką i utrzymującą się poprawą kliniczną. Po rocznym okresie stosowania leku obserwowano zmniejszenie częstości występowania objawów stawowych (97,1% vs 34,2%), gorączki i zmian skórnych (58,8% vs 5,9%) oraz limfadenopatii (29,4% vs 0%), czemu towarzyszyło znaczące zmniejszeni lub normalizacja wskaźników stanu zapalnego (OB, CRP, ferrytyna). Leczenie TCZ było dobrze tolerowane i wymagało przerwania tylko w dwóch przypadkach (z powodu ciężkiej infekcji) w okresie obserwacji wynoszącym średnio 19 miesięcy (12-31 miesięcy). Działania niepożądane były rzadkie, obserwowano: łagodną leukopenię, neutropenię, przejściowe zwiększenie stężenia enzymów wątrobowych - nie wymagające odstawienia leku. W omawianym badaniu stosowano zróżnicowane dawki TCZ: 8mg/kg mc co 4 tyg. (n=22), 8mg/kg mc co 2tyg. (n=10) oraz 4mg/kg mc co 4 tyg. (n=2). Niezależnie od tego czy stosowano TCZ w monoterapii, czy w skojarzeniu z MTX zaobserwowano trend (nie istotny statystycznie) ku większej skuteczności leczenia wyższymi dawkami TCZ lub przy zmniejszeniu odstępów pomiędzy kolejnymi podaniami leku. Autorzy uważają, że AOSD o ciężkim przebiegu, może wymagać stosowania wyższych dawek leku, takich jak stosowane są np. w młodzieńczym idiopatycznym zapaleniu stawów. Zastosowanie TCZ pozwoliło na znaczącą redukcję dawki glikokortykoidów (z 13,8mg/d wyjściowo do 2,5mg/d po 12 miesiącach).