123RF
Zmęczenie we wczesnym reumatoidalnym zapaleniu stawów
Redaktor: Iwona Konarska
Data: 03.03.2022
Źródło: Holten K, Paulshus Sundlisater N, Lillegraven S, i wsp. Fatigue in patients with early rheumatoid arthritis undergoing treat-to-target therapy: predictors and response to treatment. Ann Rheum Dis. 2022 Mar;81(3):344-350. doi: 10.1136/annrheumdis-2021-220750
Leczenie pacjentów z wczesnym zapaleniem stawów zgodnie z ukierunkowaniem na cel przyczynia się do redukcji zmęczenia. W badaniu wykazano, że uzyskanie remisji po 6 miesiącach leczenia związane jest z redukcją ryzyka występowania zmęczenia po 24 miesiącach choroby.
Zmęczenie należy do objawów reumatoidalnego zapalenia stawów. Notowane jest u ponad 70 proc. chorych. Chociaż jest to objaw subiektywny, który jest uzależniony również od wielu czynników niezwiązanych z chorobą, ma jednak istotny wpływ na samopoczucie i funkcjonowanie chorego, a także wiąże się z generowaniem kosztów.
W myśl aktualnej strategii leczenia RZS celem terapii jest nie tylko redukcja obiektywnych objawów choroby, jak ból czy obrzęk stawów, ale także jakość życia chorego bezpośrednio związana z realizacją potrzeb osobistych, zawodowych i społecznych. Zmęczenie stało się również ważnym elementem oceny efektywności leczenia.
Niewiele jednak wiadomo na temat patogenezy zmęczenia w RZS, również we wczesnym etapie choroby, oraz czynników mających wpływ na jego natężenie.
Analizowano dane 204 chorych z wczesnym rozpoznaniem RZS, leczonych zgodnie ze strategią ukierunkowaną na cel w 11 ośrodkach reumatologicznych w Norwegii. W badanej populacji odnotowano wysoki odsetek pacjentów zgłaszających występowanie istotnego zmęczenia. Ocenę przeprowadzono na skali wizualnej, gdzie przyjęto, że wartość powyżej 20/100 oznacza występowanie istotnego zmęczenia. Po rozpoczęciu farmakoterapii w toku obserwacji notowano szybki i stały spadek zmęczenia, który skorelowany był ze zmniejszeniem aktywności choroby. Po 24 miesiącach obserwacji uzyskano redukcję zmęczenia z 69 do 38 proc.
W badaniu wykazano, że uzyskanie remisji po 6 miesiącach leczenia związane jest z redukcją ryzyka występowania zmęczenia po 24 miesiącach choroby. Natomiast wśród czynników, które miały wpływ na utrzymywanie się istotnego zmęczenia po 24 miesiącach, wymieniono: brak remisji po 6 miesiącach, mniej obrzękniętych stawów w ocenie wyjściowej na początku choroby, niższą ocenę aktywności w badaniu USG Power-Doppler, wyższą ocenę aktywności choroby przez pacjenta.
Autorzy badania zwrócili również uwagę, że wśród chorych z RZS są pacjenci z wysoką aktywnością choroby bez zmęczenia, jak również z niską aktywnością choroby i wysokim wskaźnikiem zmęczenia. To dowód na to, że jest to złożony problem, a na odczuwanie zmęczenia może wpływać wiele czynników.
Leczenie pacjentów z wczesnym zapaleniem stawów zgodnie z ukierunkowaniem na cel przyczynia się do redukcji zmęczenia. Być może wdrożenie strategii niefarmakologicznych może również wpłynąć na ograniczenie zmęczenia i w ten sposób przynieść korzyść pacjentom.
Opracowanie: dr n.med. Ewa Morgiel
W myśl aktualnej strategii leczenia RZS celem terapii jest nie tylko redukcja obiektywnych objawów choroby, jak ból czy obrzęk stawów, ale także jakość życia chorego bezpośrednio związana z realizacją potrzeb osobistych, zawodowych i społecznych. Zmęczenie stało się również ważnym elementem oceny efektywności leczenia.
Niewiele jednak wiadomo na temat patogenezy zmęczenia w RZS, również we wczesnym etapie choroby, oraz czynników mających wpływ na jego natężenie.
Analizowano dane 204 chorych z wczesnym rozpoznaniem RZS, leczonych zgodnie ze strategią ukierunkowaną na cel w 11 ośrodkach reumatologicznych w Norwegii. W badanej populacji odnotowano wysoki odsetek pacjentów zgłaszających występowanie istotnego zmęczenia. Ocenę przeprowadzono na skali wizualnej, gdzie przyjęto, że wartość powyżej 20/100 oznacza występowanie istotnego zmęczenia. Po rozpoczęciu farmakoterapii w toku obserwacji notowano szybki i stały spadek zmęczenia, który skorelowany był ze zmniejszeniem aktywności choroby. Po 24 miesiącach obserwacji uzyskano redukcję zmęczenia z 69 do 38 proc.
W badaniu wykazano, że uzyskanie remisji po 6 miesiącach leczenia związane jest z redukcją ryzyka występowania zmęczenia po 24 miesiącach choroby. Natomiast wśród czynników, które miały wpływ na utrzymywanie się istotnego zmęczenia po 24 miesiącach, wymieniono: brak remisji po 6 miesiącach, mniej obrzękniętych stawów w ocenie wyjściowej na początku choroby, niższą ocenę aktywności w badaniu USG Power-Doppler, wyższą ocenę aktywności choroby przez pacjenta.
Autorzy badania zwrócili również uwagę, że wśród chorych z RZS są pacjenci z wysoką aktywnością choroby bez zmęczenia, jak również z niską aktywnością choroby i wysokim wskaźnikiem zmęczenia. To dowód na to, że jest to złożony problem, a na odczuwanie zmęczenia może wpływać wiele czynników.
Leczenie pacjentów z wczesnym zapaleniem stawów zgodnie z ukierunkowaniem na cel przyczynia się do redukcji zmęczenia. Być może wdrożenie strategii niefarmakologicznych może również wpłynąć na ograniczenie zmęczenia i w ten sposób przynieść korzyść pacjentom.
Opracowanie: dr n.med. Ewa Morgiel
