Jakie szczepienia profilaktyczne są zalecane u chorych na POChP?
Autor: Marta Koblańska
Data: 13.01.2019
Źródło: Małgorzata Farnik
Zaostrzenia stanowią jeden z negatywnych czynników rokowniczych w przebiegu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Infekcje układu oddechowego stanowią jedną z przyczyn zaostrzeń , wobec tego zasady profilaktyki infekcji zostały omówione w strategii postępowania w POChP - GOLD 2019.
Infekcje wirusowe są częstym czynnikiem zaostrzającym jak i sprzyjającym wystąpieniu zakażenia bakteryjnego. Szczepienia przeciwko grypie ograniczają ryzyko zapalenia płuc wymagającego hospitalizacji ryzyko zgonu u chorych na POChP. Wykazano podobną skuteczność zarówno szczepionek zawierających żywego wirusa jak i inaktywowanego. Regularne (coroczne) szczepienia były szczególnie korzystne w grupie chorych z wysokim ryzykiem choroby niedokrwiennej serca. Ze względu na fakt, iż liczba prac kontrolowanych placebo nie jest zbyt duża, wskazane jest dalsze prowadzenie badań w tym zakresie.
U chorych na POChP zakażenia o etiologii pneumokokowej są jedną z przyczyn zaostrzeń. Jak wskazują dane publikowane w raporcie Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków (NPOA) narasta problem oporności pneumokoków. Co prawda NPOA nie porusza zagadnienia szczepień profilaktycznych, jednak raport GOLD przedstawia praktyczne zasady postępowania. U chorych poniżej 65 roku życia w przypadku FEV1 <40% w.n. oraz chorobami współistniejącymi (zwłaszcza choroba niedokrwienna serca lub inne choroby układu krążenia) zaleca się 23-walentną szczepionkę. Jak potwierdzają badania polisacharydowa szczepionka PPSV23 zmniejsza ryzyko wstąpienia pozaszpitalnych zapaleń płuc u tych chorych. U chorych na POChP powyżej 65 roku życia zalecana jest 13-waletna szczepionka PCV13. Badania potwierdziły skuteczność dla ograniczenia ryzyka pozaszpitalnego zapalenia płuc (45,6% versus placebo) oraz inwazyjnej choroby pneumokokowej (75% versus placebo), a efekt szczepienia utrzymywał się przez przynajmniej 4 lata.
Badania wskazują, że immunogenność oby typów szczepionek przeciwko pneumokokom jest porównywalna. Autorzy strategii GOLD zalecają przeprowadzenie dalszych badań, zwłaszcza kontrolowanych placebo, dla lepszej oceny skuteczności tych metod profilaktyki.
Autorzy raportu GOLD nie wskazują na korzyści wynikające ze stosowania liofilizatów bakterii, nie są one zalecane. Meta analiza publikowana w Chest wskazuje, że stosowanie tych produktów nie wpłynęło istotnie na ograniczenie ryzyka zaostrzeń u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz POChP.
Piśmiennictwo
Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2016-2020. Ministerstwo Zdrowia, 2016.
Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of COPD: Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2019;available from: https://www.goldcopd.org/
Steurer-Stey C ,.Bachmann L, Steurer J, Tramèr M. Oral Purified Bacterial Extracts in Chronic Bronchitis and COPD: Systematic Review Chest; Volume 126, Issue 5, November 2004, Pages 1645-1655
U chorych na POChP zakażenia o etiologii pneumokokowej są jedną z przyczyn zaostrzeń. Jak wskazują dane publikowane w raporcie Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków (NPOA) narasta problem oporności pneumokoków. Co prawda NPOA nie porusza zagadnienia szczepień profilaktycznych, jednak raport GOLD przedstawia praktyczne zasady postępowania. U chorych poniżej 65 roku życia w przypadku FEV1 <40% w.n. oraz chorobami współistniejącymi (zwłaszcza choroba niedokrwienna serca lub inne choroby układu krążenia) zaleca się 23-walentną szczepionkę. Jak potwierdzają badania polisacharydowa szczepionka PPSV23 zmniejsza ryzyko wstąpienia pozaszpitalnych zapaleń płuc u tych chorych. U chorych na POChP powyżej 65 roku życia zalecana jest 13-waletna szczepionka PCV13. Badania potwierdziły skuteczność dla ograniczenia ryzyka pozaszpitalnego zapalenia płuc (45,6% versus placebo) oraz inwazyjnej choroby pneumokokowej (75% versus placebo), a efekt szczepienia utrzymywał się przez przynajmniej 4 lata.
Badania wskazują, że immunogenność oby typów szczepionek przeciwko pneumokokom jest porównywalna. Autorzy strategii GOLD zalecają przeprowadzenie dalszych badań, zwłaszcza kontrolowanych placebo, dla lepszej oceny skuteczności tych metod profilaktyki.
Autorzy raportu GOLD nie wskazują na korzyści wynikające ze stosowania liofilizatów bakterii, nie są one zalecane. Meta analiza publikowana w Chest wskazuje, że stosowanie tych produktów nie wpłynęło istotnie na ograniczenie ryzyka zaostrzeń u chorych na przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz POChP.
Piśmiennictwo
Narodowy Program Ochrony Antybiotyków 2016-2020. Ministerstwo Zdrowia, 2016.
Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of COPD: Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2019;available from: https://www.goldcopd.org/
Steurer-Stey C ,.Bachmann L, Steurer J, Tramèr M. Oral Purified Bacterial Extracts in Chronic Bronchitis and COPD: Systematic Review Chest; Volume 126, Issue 5, November 2004, Pages 1645-1655
Patronat naukowy portalu: