Więcej radioterapii w leczeniu nieczerniakowego raka skóry

Dermatolodzy coraz częściej sięgają po radioterapię jako nieinwazyjną metodę leczenia nieczerniakowego raka skóry. Do tej pory radioterapia była jedynie alternatywą dla pacjentów, u których występowały przeciwwskazania do zabiegu chirurgicznego.      

– Zauważalny jest utrzymujący się wzrost wykorzystania urządzeń do powierzchownej radioterapii (SRT) i elektronicznej brachyterapii (eBT) stosowanej w leczeniu nieczerniakowego raka skóry (NMSC). Przewyższył tradycyjne procedury stosowane przez dermatologów – mówi Albert E. Zhou, MD, PhD, główny autor i rezydent na Wydziale Dermatologii Uniwersytetu Connecticut w Farmington (USA).

Specjalista przedstawił nowe badania na dorocznym spotkaniu American College of Mohs Surgery (ACMS) 2024. 

Chirurgiczne metody leczenia nieczerniakowego raka skóry są standardem w większości przypadków, jednak nie wszyscy pacjenci kwalifikują się do operacji, np. z powodu chorób współitniejących. Radioterapia stanowi zatem potencjalną alternatywę leczenia dla tych pacjentów.

Które znamiona na skórze są niebezpieczne?Warto kontrolować znamiona na skórze, a w przypadku niepokojących zmian w ich wyglądzie – koniecznie poddać się badaniu dermatoskopowemu u dermatologa. – Najczęściej nowotwory skóry są głównie spowodowane mutacjami wywołanymi ekspozycją na słońce, która doprowadziła do oparzeń słonecznych – mówi dr n. med. Monika Słowińska.

Tradycyjnie radioterapia była stosowana przez radioonkologów, ale wraz z rosnącą dostępnością urządzeń SRT i wprowadzeniem eBT także dermatolodzy leczą obecnie tymi metodami. Co istotne, urządzenia te mogą być stosowane w warunkach ambulatoryjnych.

Zgodnie z danymi, które uzyskano w latach 2016–2021 w celu oceny tego trendu, wskazano, że spośród ponad 12 tys. dermatologów 293 (2,4 proc.) zostało zidentyfikowanych jako stosujących metodę eBT lub SRT w 2021 r., co stanowi wzrost o 75,4 proc. w stosunku do 2016 r.

Dermatolodzy stosujący radioterapię byli również bardziej skłonni do zastosowania jej u pacjentow powyżej 75 lat i ze średnim wynikiem ryzyka raka wątrobowokomórkowego powyżej średniej krajowej.

Dr Zhou i jego zespół przyjrzeli się również kosztom. Liczba płatności bezpośrednich z tytułu stosowania eBT/SRT wzrosła w całym okresie badania prawie o 218 proc. Zmiana w płatnościach za usługi związane z eBT/SRT, takie jak symulacja radioterapii, dawkowanie radioterapii i poradnictwo ultrasonograficzne, zwiększyła się w tym samym czasie aż o 621 proc.

Specjalista zaznacza, że radioterapia w dermatologii była oceniana przede wszystkim w badaniach retrospektywnych. – Nasze odkrycia sugerują, że eBT i SRT są częściej wykorzystywane przez dermatologów zajmujących się osobami starszymi i znacznie bardziej chorymi, ale potrzebne są dalsze badania, aby określić, czy te interwencje dotyczą tylko pacjentów, którzy mają przeciwwskazania do operacji – wyjaśnia Zhou.

– Powierzchowna radioterapia jest stosowana od ponad 100 lat w leczeniu raka skóry – mówi dr Seemal R. Desai, prezes Amerykańskiej Akademii Dermatologii (AAD).

Stowarzyszenie AAD zajmuje stanowisko, które popiera stosowanie SRT jako opcji w leczeniu raka podstawnokomórkowego i raka płaskonabłonkowego w pewnych okolicznościach. – Może to nastąpić, gdy interwencja chirurgiczna jest przeciwwskazana lub odmówiona oraz po omówieniu z pacjentem korzyści i ryzyka związanego z alternatywnymi metodami leczenia – stwierdza dr Desai, dodając, że zgodnie z aktualnymi dowodami leczenie chirurgiczne pozostaje najskuteczniejszym sposobem leczenia NMSC.