Światowy Dzień Porażenia Mózgowego 1 października

Tegoroczny Światowy Dzień Porażenia Mózgowego, obchodzony 1 października, podejmuje walkę ze stereotypowym postrzeganiem chorych z MPD, jako upośledzonych umysłowo. Często są oni jedynie niepełnosprawni fizycznie, a dzięki refundacji pomp baklofenowych mogą skutecznie pokonywać ograniczenia ruchowe i ból wywoływany spastycznością.

Mózgowe porażenie dziecięce to zaburzenia centralnego układu nerwowego, wynikające z niepostępującego uszkodzenia mózgu. Wśród głównych objawów MPD należy wymienić różnego stopnia zaburzenia ruchu i postawy. Dziecięce porażenie mózgowe może być spowodowane urazem mózgu powstałym przed, po lub w trakcie porodu. Ponad połowa chorych z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD) należy do grupy o najwyższym stopniu upośledzenia funkcjonalnego. Objawy towarzyszące porażeniu mózgowemu to: spastyczność mięśni, zmniejszenie siły mięśniowej, zaburzenia kontroli ruchu, ruchy mimowolne. Objawom tym często towarzyszy padaczka, zaburzenia słuchu, mowy, widzenia, czasem także upośledzenie umysłowe.

Ponad połowie pacjentów z porażeniem mózgowym towarzyszy spastyczność, czyli nadmierna reakcja mięśnia na rozciąganie, powodująca wzrost napięcia mięśni. Spastyczność przybiera u każdego inną postać i nasilenie. Często wpływa na funkcjonowanie osoby z MPD, uniemożliwiając jej wykonywanie podstawowych czynności takich jak: chodzenie, jedzenie czy ubieranie, które nawet z pomocą opiekuna są bardzo trudne do wykonania. Spastyczność zapoczątkowuje zdarzenia, które poprzez ograniczenie prawidłowej funkcji mięśni i wzrost ich napięcia prowadzi do powstawania przykurczów mięśniowo-ścięgnistych, deformacji kości i sztywności lub niestabilności stawów.

W zależności od rodzaju i nasilenia spastyczności pacjent powinien mieć dobraną odpowiednią terapię. W leczeniu spastyczności rzadko i krótkotrwale stosowane są leki doustne obniżające napięcie mięśniowe. Podstawowe leczenie we wczesnym okresie to iniekcje toksyny botulinowej. Bardzo ważna jest rehabilitacja chorego. W późnym okresie, gdy wystąpią przykurcze, przeprowadzane są zabiegi chirurgiczne (wydłużenia mięśni i przeszczepy ścięgien, a także zabiegi korekcyjne kości). Od 2012 roku polscy chorzy cierpiący na ciężką spastyczność, u których doustne stosowanie toksyny botulinowej nie przynosi ulgi ze względu na zbyt wiele mięśni zajętych spastycznością, mają możliwość wszczepienia pompy baklofenowej.

„Pompa baklofenowa jest jedną z najnowocześniejszych metod leczenia spastyczności u dzieci z ciężkimi postaciami MPD i nie tylko. Terapia za pomocą programowalnej pompy polega na podawaniu płynnego baklofenu w sposób ciągły bezpośrednio do płynu mózgowo-rdzeniowego. Dawki leku ustalane są indywidualnie do potrzeb konkretnego pacjenta. Dzięki zastosowaniu tej metody jesteśmy w stanie znacznie obniżyć napięcie mięśni, dolegliwości bólowe, czy występowanie ruchów mimowolnych, ale przede wszystkim poprawić jakość życia chorego umożliwiając mu pełniejsze uczestniczenie w życiu rodzinnym i społecznym” – mówi dr n. med. Marcin Bonikowski z Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu.
Terapia ITB (za pomocą pompy infuzyjnej) jest precyzyjną metodą leczenia z udowodnionym łagodzeniem objawów ciężkiej spastyczności spowodowanej porażeniem mózgowym. Dla wielu chorych wszczepienie pompy to możliwość rozpoczęcia normalnego życia, pójścia do szkoły, skończenia studiów, czy prowadzenia aktywnego życia zawodowego.