Zmiany klimatyczne wymagają zmian w przepisach prawa pracy

– Pracujemy nad zmianą przepisów regulujących pracę w czasie upałów – poinformowała 30 lipca szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, dodając, że wśród proponowanych rozwiązań są m.in. zainstalowanie klimatyzacji, skrócenie czasu pracy lub wprowadzenie przerwy na schłodzenie się.

Upały stały się codziennością

W siedzibie Centralnego Instytutu Ochrony Pracy oraz Instytutu Medycyny Pracy zorganizowano konferencję prasową z udziałem szefowej MRPiPS, głównego inspektora pracy Marcina Staneckiego, dyrektor Instytutu Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi prof. Jolanty Walusiak-Skorupy oraz dyrektora Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego Wiktora M. Zawieski.

Obecnie w przepisach BHP nie ma określonej maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca. Ustalona za to jest jej minimalna wysokość, zależna od wykonywanej pracy. W ocenie Ministerstwa Pracy obecne przepisy nie chronią pracowników w wystarczającym stopniu.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zaznaczyła, że w związku ze zmianami klimatycznymi upały stają się codziennością. Według niej praca w wysokiej temperaturze, która nie jest dobrze zorganizowana, może zagrażać życiu i zdrowiu pracownika. Dlatego – jak poinformowała – zwróciła się do Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, Państwowej Inspekcji Pracy i do Instytutu Medycyny Pracy, by wspólnie wypracować rozwiązania, które pozwolą lepiej chronić pracowników przed upałami.

Przypomniała, że w prawie pracy są przepisy regulujące warunki pracy w wysokich temperaturach, jak obowiązek zapewnienia pracownikom dostępu do napojów czy możliwość skrócenia czasu pracy, gdy temperatura w miejscu pracy przekracza 28 stopni Celsjusza.

W oczekiwaniu na tragedię…Na gorąco w salach chorych pacjent może się poskarżyć wyłącznie Rzecznikowi Praw Pacjenta, ale ten jest zobowiązany do zmuszenia dyrektora szpitala do założenia klimatyzacji, bo brakuje norm temperatury dla podmiotów leczniczych.

Zdaniem Dziemianowicz-Bąk przepisy te są rozproszone po różnych rozporządzeniach i kodeksach. Minister zapowiedziała, że MRPiPS opublikuje broszurę zbierającą te rozwiązania – pt. „Dobry klimat w pracy” – w celu ułatwienia pracownikom i pracodawcom dostępu do tych przepisów.

Będą zmiany ustaw i rozporządzeń

Szefowa poinformowała, że resort rozpoczął też pracę nad zmianami ustaw i rozporządzeń po to, by w następnym sezonie letnim można było jeszcze lepiej odpowiadać na potrzeby pracowników.

– W pierwszej kolejności zabieramy się do zmiany rozporządzenia w sprawie ogólnych warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, w którym chcemy określić jako obligatoryjne pewne działania, które będzie musiał podjąć pracodawca, żeby w sytuacji, kiedy temperatura przekracza 28 stopni Celsjusza, pozwolić pracownikom na lepsze funkcjonowanie w bezpieczniejszych warunkach – stwierdziła.

Zapowiedziała, że proponowane rozwiązania mogą dotyczyć m.in. zainstalowania klimatyzacji w miejscu pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, to zapewnienie pracownikom napojów, pomieszczenia chłodzącego, skrócenie czasu pracy czy zorganizowanie przerwy na schłodzenie się.

– Wszystkie te kwestie będziemy regulować w rozporządzeniu, które już jest w przygotowaniu, a tam, gdzie konieczne będą dodatkowe zmiany ustawowe i legislacyjne, będziemy nad nimi szeroko dyskutować w ramach Rady Dialogu Społecznego – przekazała.

Potrzebę zmiany przepisów i zwiększenia ochrony pracownic i pracowników dostrzega również szef PIP Marcin Stanecki.

– Jest to bardzo ważna inicjatywa, bo od wielu lat mówi się o tym, że regulacji wysokich temperatur w miejscu pracy brakuje w polskim prawodawstwie. Dzięki nowym regulacjom inspektor pracy będzie miał realne narzędzia, żeby przeciwdziałać zagrożeniu dla zdrowia pracownika, które może wynikać z wysokiej temperatury. Celem nas wszystkich jest to, żeby nie poniósł on w pracy uszczerbku na zdrowiu – podkreślił.

Upały są zagrożeniem – chrońmy sięChoć Polska leży w strefie umiarkowanej, latem nierzadko pojawiają się w kraju temperatury powyżej 30 stopni Celsjusza. Dla niektórych osób, głównie starszych i chorych, może stanowić to poważne zagrożenie. Naukowcy cały czas odkrywają mechanizmy, które w upały mogą szkodzić.

Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników

Resort razem z PIP przygotował pakiet informacyjny pod nazwą „Dobry klimat w pracy". Ma to służyć popularyzacji wiedzy na temat bezpieczeństwa i higieny pracy. Można go pobrać ze strony internetowej MRPiPS.

Instytut Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi prowadzi badania nad zdrowiem pracowników. To jedyna taka jednostka w Polsce. Prof. Jolanta Walusiak-Skorupa, jego dyrektor, opowiedziała na konferencji o wpływie upałów na zdrowie pracownic i pracowników.

– To zdrowiem i bezpieczeństwem pracowników powinniśmy się zajmować w miejscu pracy. Wysokie temperatury niewątpliwie mają negatywny wpływ na ich zdrowie. Główną przyczyną jest odwodnienie. Mamy problemy z koncentracją, spowalnia się czas reakcji. Najgroźniejsze jest to dla osób starszych, osób z chorobami krążenia i chorobami nerek. Mam nadzieję, że stworzone przez nas rekomendacje zwiększą troskę o zdrowie pracownika – podkreśliła prof. Walusiak-Skorupa.

W Centralnym Instytucie Ochrony Pracy prowadzone są badania mające na celu ustalenie właściwych norm temperatury w pracy. Ponadto instytut opracował prototyp odzieży ochronnej z funkcją aktywnego chłodzenia, z wykorzystaniem zjawiska termoelektrycznego. To rozwiązanie ma formę bardzo lekkich (poniżej 1 kg), dopasowanych do ciała elastycznych szelek, wykonanych z materiałów o bardzo dobrych właściwościach biofizycznych. Funkcję chłodzącą pełni sześć zintegrowanych z nimi elastycznych modułów termoelektrycznych.

– Odzież ochronna do pracy w upale jest przykładem superinnowacyjnych rozwiązań ochrony osobistej. Przeznaczone są do wsparcia osób pracujących w wysokich temperaturach. To rozwiązanie jest łatwe w użytkowaniu, w dopasowaniu do dowolnej sylwetki, ale przede wszystkim bardzo skuteczne. Rozwiązanie absolutnie topowe, obecnie w fazie przygotowania do produkcji – wyjaśnił dyrektor CIOP Wiktor M. Zawieska.